Có nên nặn sữa non khi mang thai không? Hướng dẫn an toàn cho mẹ

Trong thai kỳ, cơ thể mẹ bầu trải qua nhiều thay đổi hormone dẫn đến hình thành sữa non từ tuần 16 - 20. Câu hỏi "Có nên nặn sữa non khi mang thai hay không?" thường khiến mẹ băn khoăn, nhất là khi sữa rỉ ra tự nhiên gây khó chịu, dẫn đến ý định nặn giảm căng tức. Tuy nhiên, việc này không phải lúc nào cũng được khuyến khích, chỉ trong trường hợp đặc biệt, nhưng nếu làm sai có thể ảnh hưởng sức khỏe thai kỳ. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn vấn đề này để mẹ có thể đưa ra quyết định sáng suốt, an toàn cho sức khỏe nhé!

Có nên nặn sữa non khi mang thai không?

Không nên nặn sữa non khi mang thai nếu không có chỉ định y khoa rõ ràng từ bác sĩ sản khoa. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ và có thể đề nghị vắt sữa non trước khi sinh nếu:

• Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ: Trẻ sinh ra từ các mẹ bị tiểu đường có thể bị hạ đường huyết sau khi sinh. Sữa non bổ sung có thể giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định.
• Trẻ mắc bệnh lý: Một số bệnh lý tim mạch hoặc thần kinh hay các dị tật như hở hàm ếch, sứt môi có thể khiến việc bú mẹ trở nên khó khăn hơn. Nếu bé được chẩn đoán mắc một trong những bệnh lý này trước khi sinh, việc chuẩn bị nguồn sữa non dự trữ sẽ hỗ trợ dinh dưỡng ban đầu cho bé.

Lợi ích lớn nhất của việc nặn sữa non khi mang thai là chuẩn bị nguồn dinh dưỡng dự phòng cho bé. Trong trường hợp sinh mổ, mẹ và bé có thể bị tách rời tạm thời, sữa non dự trữ sẽ giúp bé tránh phải dùng sữa công thức, giảm nguy cơ dị ứng và rối loạn tiêu hóa. Nặn sữa còn giúp mẹ giảm căng tức ngực, ngăn ngừa viêm tuyến vú và quen với kỹ thuật vắt sữa, hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ lâu dài.

Tuy nhiên, rủi ro không nhỏ. Nặn sữa kích thích oxytocin tiết ra, có thể gây co thắt tử cung, dẫn đến chuyển dạ sớm, đặc biệt ở mẹ có cổ tử cung ngắn hoặc tiền sử sảy thai. Việc nặn sữa non là không cần thiết và có thể ảnh hưởng xấu nếu không có chỉ định. Ngoài ra, nếu bảo quản không đúng cách, sữa có thể bị nhiễm khuẩn, gây hại cho bé. Mẹ cũng có thể gặp đau núm vú hoặc nhiễm trùng nếu vệ sinh kém.

Lợi ích của sữa non

Sữa non là loại sữa đầu tiên được cơ thể mẹ sản xuất, thường từ tuần 16 - 20 của thai kỳ, nhưng có thể rỉ ra từ tháng thứ 7. Sữa non thường có màu vàng nhạt hoặc đậm do chứa hàm lượng beta-carotene cao, đôi khi có màu trắng, trong hoặc sánh như kem. Sữa non đặc hơn sữa mẹ (hoặc sữa bò), nhưng độ đặc khác nhau tùy từng người. Sữa non thường dính và có thể có lẫn chút máu, điều này là bình thường.

Một số lợi ích của sữa non bao gồm:

• Dễ tiêu hóa;
• Tăng cường hệ miễn dịch cho bé;
• Cung cấp dinh dưỡng lý tưởng cho trẻ sơ sinh;
• Ngăn ngừa tình trạng hạ đường huyết ở trẻ đủ tháng;
• Giúp thiết lập đường ruột khỏe mạnh bằng cách tạo lớp màng bao phủ ruột;
• Có tác dụng nhuận tràng giúp tống phân su ra ngoài và giảm nguy cơ vàng da.

Hướng dẫn an toàn khi nặn sữa non

Lưu ý rằng việc vắt sữa non trước khi sinh có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro. Dừng ngay nếu có co thắt hoặc chảy máu âm đạo. Trước khi quyết định có nên nặn sữa non không, mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ sản khoa. Nếu bạn muốn vắt sữa non bằng tay cho trẻ sơ sinh, hãy làm theo các bước sau:

• Rửa tay trước khi vắt sữa.
• Đắp khăn ấm lên ngực hoặc vắt sữa sau khi tắm nước ấm có thể giúp sữa non chảy ra nhiều hơn.
• Hãy tìm tư thế ngồi thoải mái và phù hợp nhất với bạn.
• Bắt đầu bằng cách massage ngực nhẹ nhàng, vuốt ve từ phía sau ngực về phía núm vú để kích thích phản xạ xuống sữa.
• Dùng tay ôm bầu ngực theo hình chữ "C", bốn ngón tay đặt dưới bầu ngực và ngón cái đặt phía trên núm vú.
• Dùng ngón cái và ngón trỏ nhẹ nhàng bóp quầng vú và núm vú.
• Lặp lại nhiều lần và theo một trình tự nhất định. Ấn mạnh nhưng không trượt ngón tay. Nếu sữa non không chảy ra, hãy thử di chuyển ngón tay sang vị trí khác.
• Thu thập sữa non vào một vật chứa sạch, chẳng hạn như ống tiêm (ống tiêm 1ml hoặc 2ml).

Nếu quyết định nặn sữa non, hãy nặn sữa bằng tay thay vì dùng máy hút sữa. Sữa non được tiết ra với lượng khá nhỏ và dễ dính vào bình sữa hoặc các bộ phận của máy hút sữa, do đó khó lấy sữa ra khỏi dụng cụ hơn.

Hãy thử vắt sữa bằng tay trong vài phút, có thể lấy sữa non từ hai đến ba lần mỗi ngày trong cùng một ống tiêm. Bạn cần bảo quản ống tiêm trong tủ lạnh sau mỗi lần sử dụng. Vào cuối ngày lấy sữa, có thể đông lạnh sữa non bằng cách cho ống tiêm vào túi zip trước khi cho vào ngăn đá. Dán nhãn ống tiêm và túi (riêng biệt) ghi rõ ngày và giờ vắt sữa. Sữa non đông lạnh có thể được bảo quản trong tủ đông đến sáu tháng. Sau khi rã đông, nên sử dụng trong vòng 24 giờ.

Tóm lại, việc “Có nên nặn sữa non khi mang thai không?” không phải là câu trả lời đơn giản "có" hay "không" mà phụ thuộc vào sức khỏe cá nhân và chỉ khi có hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ. Sữa non mang giá trị lớn cho bé, nhưng mẹ cần ưu tiên an toàn bằng cách tuân thủ hướng dẫn y tế. Bằng cách hiểu rõ lợi ích và rủi ro, mẹ bầu có thể chuẩn bị tốt hơn cho hành trình làm mẹ.