Có nên đánh thức trẻ dậy uống thuốc hạ sốt? Dấu hiệu cần đưa trẻ đi khám ngay

Sốt là phản ứng miễn dịch tự nhiên của cơ thể để chống lại vi khuẩn hoặc virus gây bệnh. Trong quá trình chăm sóc trẻ bị sốt, đặc biệt là vào ban đêm, nhiều phụ huynh băn khoăn có nên đánh thức trẻ dậy uống thuốc hạ sốt để hạ nhiệt nhanh hay nên để trẻ ngủ yên nhằm phục hồi sức khỏe. Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố y khoa quan trọng mà cha mẹ cần nắm rõ.

Có nên đánh thức trẻ dậy uống thuốc hạ sốt?

Không nên đánh thức trẻ dậy để uống thuốc hạ sốt nếu trẻ đang ngủ ngon và không có dấu hiệu bất thường.

Khi sốt, giấc ngủ giúp cơ thể trẻ hồi phục tốt hơn. Nếu trẻ ngủ sâu, không quấy khóc, không co giật hay khó thở, thì có thể để trẻ ngủ tiếp. Bạn chỉ cần theo dõi thân nhiệt đều đặn và quan sát các dấu hiệu cảnh báo.

Tuy nhiên, nên đánh thức trẻ dậy để uống thuốc nếu:

• Trẻ sốt cao ≥ 39°C, đặc biệt nếu có tiền sử co giật do sốt.
• Trẻ quấy khóc, vật vã, thở gấp trong lúc ngủ.
• Bác sĩ yêu cầu uống thuốc đúng giờ, không được bỏ liều.

Tóm lại: Ưu tiên để trẻ nghỉ ngơi nếu không có biểu hiện nguy hiểm. Trong các trường hợp đặc biệt, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để xử lý đúng cách.

Ngoài ra, nếu thấy trẻ ngủ nhưng đổ mồ hôi nhiều, thở gấp, đỏ bừng mặt hay trằn trọc thì phụ huynh nên kiểm tra nhiệt độ ngay. Nếu sốt cao, hãy đánh thức trẻ dậy để lau khô người, thay quần áo khô thoáng và cho uống nước hoặc dung dịch điện giải. Có thể đặt khăn mát lên trán hoặc gáy để giúp hạ nhiệt hiệu quả. Trong mọi trường hợp, cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng sốt kéo dài hoặc có biểu hiện bất thường.

Loại thuốc hạ sốt phù hợp cho trẻ em

Khi trẻ bị sốt, paracetamol là loại thuốc hạ sốt được khuyến cáo sử dụng phổ biến nhờ tính an toàn và hiệu quả. Thuốc thường được bào chế dưới dạng siro hoặc gói bột, dễ sử dụng cho trẻ nhỏ. Sau khoảng 30 phút uống thuốc, thân nhiệt của trẻ có thể bắt đầu giảm và tác dụng duy trì trong khoảng 4 - 6 giờ.

Việc sử dụng thuốc hạ sốt cần dựa trên cân nặng của trẻ để tính liều chính xác. Thông thường, có thể cho trẻ uống thuốc 3 - 4 lần mỗi ngày, với khoảng cách giữa các lần uống ít nhất là 4 giờ. Tuy nhiên, cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng và tuân thủ đúng chỉ định về liều lượng để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Một lưu ý quan trọng là không nên phối hợp nhiều loại thuốc hạ sốt khác nhau cùng lúc. Việc sử dụng đồng thời có thể làm tăng nguy cơ quá liều và gây tác dụng phụ không mong muốn, thay vì mang lại hiệu quả điều trị tốt hơn. Trong trường hợp trẻ sốt cao kéo dài hoặc có biểu hiện bất thường, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị sốt 

Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, nếu chăm sóc sai cách có thể khiến tình trạng của trẻ nghiêm trọng hơn. Do đó, phụ huynh cần lưu ý tránh những sai lầm phổ biến sau khi chăm sóc trẻ bị sốt.

Trước hết, không nên ủ ấm trẻ hoặc cho trẻ mặc quá nhiều lớp quần áo. Việc này dễ làm tăng thân nhiệt khiến cơn sốt kéo dài. Kể cả khi trẻ bị sốt kèm run lạnh thì cũng chỉ nên mặc quần áo thoáng mát và đắp chăn mỏng nhẹ. Không nên để trẻ ở trong phòng quá kín gió hoặc không thông thoáng.

Ngoài ra, tuyệt đối không dùng khăn lạnh nước đá cồn hoặc rượu để lau người trẻ vì có thể gây bỏng lạnh hoặc nhiễm độc. Cha mẹ cũng không nên lạm dụng thuốc hạ sốt mà chỉ dùng khi thực sự cần thiết theo chỉ định liều dùng phù hợp. Trường hợp trẻ dưới 3 tháng tuổi bị sốt, bạn cần đưa đi khám ngay vì nguy cơ biến chứng cao.

Khi trẻ bị sốt cao dẫn đến co giật không nên nhét vật cứng vào miệng hoặc cố ghì trẻ lại. Thay vào đó, hãy đặt trẻ nằm nghiêng an toàn và theo dõi biểu hiện. Tuyệt đối không tự ý cho trẻ dùng aspirin hoặc các bài thuốc dân gian chưa được kiểm chứng vì có thể gây tổn thương não.

Trong mọi tình huống nếu thấy trẻ có dấu hiệu bất thường, cha mẹ nên liên hệ với nhân viên y tế để được tư vấn kịp thời.

Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện khi bị sốt?

Một số tình huống cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay bao gồm: 

• Trẻ dưới 3 tháng tuổi bị sốt dù chỉ sốt nhẹ;
• Trẻ sốt cao trên 39,5 độ C;
• Sốt kéo dài trên 3 ngày không thuyên giảm. 

Ngoài ra, các biểu hiện nguy hiểm như trẻ quấy khóc liên tục không dỗ được, li bì khó đánh thức, vật vã kích thích, đau cứng cổ hoặc đau khi chạm vào gáy cũng là dấu hiệu nghi ngờ viêm màng não cần được kiểm tra sớm.

Trẻ sốt kèm phát ban toàn thân, khó thở, bỏ ăn uống nhiều ngày, nôn liên tục hoặc đi tiểu ra máu cũng là những biểu hiện không thể chủ quan. Với những trẻ từng có tiền sử co giật khi sốt hoặc đang mắc bệnh lý nền như tim mạch, thận thì càng cần được theo dõi sát và can thiệp kịp thời.

Tóm lại, có nên đánh thức trẻ dậy uống thuốc hạ sốt không thì câu trả lời phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của trẻ. Nếu trẻ sốt cao kèm các dấu hiệu bất thường nêu trên thì cần đánh giá y tế thay vì tự xử lý tại nhà. Trong trường hợp trẻ sốt cao, dùng thuốc nhưng không đáp ứng hoặc sốt tái đi tái lại nhiều lần thì nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị chính xác.

Để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm gây sốt ở trẻ nhỏ, việc tiêm phòng đầy đủ là điều vô cùng quan trọng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ đáng tin cậy được nhiều phụ huynh lựa chọn với hệ thống vắc xin chất lượng và đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm. Hãy bảo vệ con bạn bằng những mũi tiêm đúng lịch và an toàn ngay hôm nay.