Chảy máu cam mùa nóng: Những điều bạn cần biết để phòng tránh hiệu quả

Vào mùa nắng nóng, không ít người cảm thấy lo lắng khi tình trạng chảy máu mũi xảy ra đột ngột, thậm chí lặp lại nhiều lần trong ngày. Mặc dù hầu hết các trường hợp chảy máu cam mùa nóng đều không gây nguy hiểm, nhưng nếu xử lý không đúng cách, tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Trang bị kiến thức cần thiết và hành động kịp thời là cách tốt nhất để đảm bảo sức khỏe trong mùa hè khắc nghiệt.

Hiện tượng chảy máu cam mùa nóng

Chảy máu cam, hay chảy máu mũi, là hiện tượng máu chảy từ mạch máu bên trong niêm mạc mũi ra ngoài. Đây là phản ứng phổ biến của cơ thể khi gặp những yếu tố kích thích hoặc tổn thương trong hệ hô hấp trên. Mùa hè với đặc trưng thời tiết nắng nóng, không khí hanh khô là điều kiện lý tưởng khiến tình trạng này gia tăng.

Nguyên nhân khiến chảy máu cam mùa hè

• Không khí khô và nhiệt độ cao: Thời tiết oi bức làm giảm độ ẩm trong không khí, khiến niêm mạc mũi bị khô và nứt nẻ. Các mao mạch nhỏ bên trong dễ bị tổn thương và vỡ, dẫn đến chảy máu.
• Sử dụng điều hòa, quạt máy kéo dài: Khi cơ thể phải tiếp xúc liên tục với môi trường có độ ẩm thấp do thiết bị làm mát, niêm mạc mũi không được bảo vệ đầy đủ, làm tăng nguy cơ bị chảy máu cam.
• Tăng huyết áp tạm thời do nhiệt độ cao: Cơ thể phản ứng với nhiệt độ bằng cách tăng tuần hoàn máu, có thể khiến huyết áp dao động. Điều này góp phần làm giãn mạch máu mũi và dễ gây vỡ mạch.
• Thói quen sinh hoạt không phù hợp: Ngoáy mũi, xì mũi mạnh hay sử dụng vật cứng để làm sạch mũi có thể gây tổn thương lớp niêm mạc vốn đang trong trạng thái khô rát.
• Ngoài ra, những người có bệnh lý nền về hô hấp, đặc biệt là viêm mũi dị ứng, viêm xoang, hoặc làm việc trong môi trường ô nhiễm cũng có nguy cơ bị chảy máu cam mùa hè cao hơn.

Dấu hiệu nhận biết và phân loại mức độ chảy máu cam mùa hè

Chảy máu cam mùa hè có thể biểu hiện đa dạng, từ mức độ nhẹ đến nghiêm trọng, và mỗi trường hợp cần được xử lý phù hợp.

Các dấu hiệu phổ biến

• Máu chảy ra từ một hoặc cả hai lỗ mũi, thường là máu đỏ tươi.
• Có cảm giác nóng rát nhẹ trong mũi trước khi máu xuất hiện.
• Chóng mặt, mệt mỏi nhẹ nếu máu chảy kéo dài hoặc xảy ra nhiều lần.

Phân loại theo mức độ

• Nhẹ: Máu chảy ít, tự cầm trong vài phút, không gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
• Trung bình: Máu chảy liên tục, khó tự cầm, có thể tái diễn trong ngày.
• Nặng: Máu chảy kéo dài trên 15 - 20 phút, có dấu hiệu choáng, nhợt nhạt, mạch nhanh, cần can thiệp y tế kịp thời.

Việc nhận diện đúng mức độ chảy máu sẽ giúp bạn biết khi nào có thể xử trí tại nhà và khi nào cần đến cơ sở y tế.

Cách xử trí chảy máu cam mùa nắng nóng đơn giản tại nhà

Khi xảy ra chảy máu cam mùa nóng, điều quan trọng là phải giữ bình tĩnh và thực hiện đúng các bước xử trí để nhanh chóng cầm máu và hạn chế biến chứng.

Cách xử lý đúng

• Giữ tư thế ngồi thẳng và hơi cúi đầu về phía trước: Tư thế này giúp máu chảy ra ngoài thay vì chảy vào họng, tránh gây buồn nôn và sặc.
• Dùng tay bóp nhẹ phần mềm của mũi: Sử dụng ngón cái và ngón trỏ để kẹp phần dưới của mũi. Duy trì lực bóp liên tục trong 5 đến 10 phút, hít thở bằng miệng.
• Chườm lạnh ở sống mũi và trán: Dùng khăn sạch bọc đá lạnh hoặc khăn ướt mát chườm nhẹ để làm co mạch, hỗ trợ quá trình cầm máu.

Những điều cần tránh

• Không ngửa đầu ra sau vì máu có thể chảy vào họng gây buồn nôn hoặc sặc.
• Không dùng bông gòn hoặc giấy nhét sâu vào mũi, điều này có thể gây tổn thương và làm máu chảy nhiều hơn.
• Không xì mũi hoặc ngoáy mũi sau khi máu vừa ngừng vì có thể làm tái phát chảy máu.

Việc xử trí đúng cách là yếu tố quan trọng giúp bạn kiểm soát tình trạng chảy máu cam mùa hè hiệu quả.

Khi nào cần đến cơ sở y tế?

Không phải tất cả các trường hợp chảy máu cam mùa nóng đều có thể xử trí tại nhà. Có một số dấu hiệu cảnh báo bạn cần lưu ý để đưa người bệnh đến cơ sở y tế kịp thời.

• Máu không ngừng chảy sau 20 phút dù đã thực hiện các biện pháp sơ cứu
• Người bệnh có biểu hiện mệt mỏi nhiều, da tái, khó thở, chóng mặt
• Tình trạng tái phát nhiều lần trong một ngày hoặc liên tiếp trong nhiều ngày
• Người có bệnh lý như rối loạn đông máu, cao huyết áp, đang sử dụng thuốc chống đông
• Máu chảy không rõ nguyên nhân, không liên quan đến yếu tố nhiệt độ hoặc hành vi cá nhân

Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra tổng quát và có thể chỉ định các phương pháp điều trị như đặt bấc mũi, dùng thuốc co mạch hoặc can thiệp bằng điện để cầm máu nếu cần thiết.

Cách phòng ngừa chảy máu cam mùa nắng nóng hiệu quả

Chảy máu cam mùa nắng nóng là tình trạng có thể phòng tránh được nếu biết cách chăm sóc cơ thể và môi trường sống phù hợp.

• Duy trì độ ẩm không khí trong phòng: Sử dụng máy tạo ẩm hoặc đặt chậu nước trong phòng khi dùng điều hòa giúp giảm khô niêm mạc mũi.
• Vệ sinh và dưỡng ẩm mũi mỗi ngày: Rửa mũi nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý 2 - 3 lần mỗi ngày để làm sạch bụi bẩn và giữ ẩm cho mũi.
• Uống đủ nước mỗi ngày: Tăng lượng nước uống giúp cơ thể giữ được độ ẩm, hỗ trợ làm mềm niêm mạc mũi và giảm nguy cơ nứt vỡ mạch máu.
• Tránh ngoáy mũi hoặc xì mũi mạnh: Các hành động này dễ làm tổn thương niêm mạc, đặc biệt trong điều kiện mũi đang bị khô do nắng nóng.
• Tăng cường dinh dưỡng và sức đề kháng: Bổ sung rau xanh, trái cây giàu vitamin C, nghỉ ngơi hợp lý giúp cơ thể thích nghi tốt hơn với thời tiết.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ và thông thoáng: Hạn chế khói thuốc, bụi mịn và hóa chất là cách hiệu quả để bảo vệ niêm mạc mũi không bị kích ứng.

Chảy máu cam mùa nóng là tình trạng phổ biến nhưng có thể kiểm soát hiệu quả nếu bạn hiểu đúng nguyên nhân và biết cách xử trí kịp thời. Việc duy trì thói quen sống lành mạnh, giữ môi trường sống ẩm và sạch, kết hợp chăm sóc niêm mạc mũi sẽ giúp phòng tránh tình trạng này hiệu quả. Nếu xuất hiện những dấu hiệu nghiêm trọng, đừng chủ quan mà hãy tìm đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị đúng cách.