Thời kỳ ở cữ sau sinh là giai đoạn vàng để người mẹ phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều quan niệm kiêng khem truyền thống khiến mẹ băn khoăn, đặc biệt là câu hỏi: “Ở cữ có được nằm quạt không?”.
Ở cữ là gì?
Ở cữ là một phong tục truyền thống có từ lâu đời ở nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là ở Việt Nam. Đây là khoảng thời gian kiêng cữ sau khi sinh, thường kéo dài từ 1 đến 3 tháng tùy theo quan niệm và thể trạng của từng người mẹ.

Mục đích chính của việc ở cữ là giúp sản phụ phục hồi sức khỏe sau quá trình sinh nở đầy vất vả, đồng thời tránh những tác động xấu từ môi trường bên ngoài.
Trong thời gian ở cữ, người phụ nữ thường được khuyên không nên thực hiện một số điều kiêng kỵ như:
- Kiêng gió, kiêng nước lạnh: Tránh ra ngoài, không tắm nước lạnh hoặc để gió lùa trực tiếp vào người.
- Kiêng ăn đồ tanh, đồ lạnh: Hạn chế ăn hải sản, đồ sống, đồ nguội.
- Kiêng vận động mạnh: Nghỉ ngơi tại giường, tránh làm việc nặng hoặc đi lại nhiều.
- Kiêng đọc sách, xem tivi: Hạn chế các hoạt động đòi hỏi sự tập trung cao độ.
Tuy nhiên, nhiều quan niệm về ở cữ hiện nay đã không còn phù hợp với điều kiện sống và kiến thức y học hiện đại. Việc kiêng khem quá mức có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần của sản phụ.
Ở cữ có được nằm quạt không?
Đây là một trong những thắc mắc phổ biến nhất của các bà mẹ sau sinh. Quan niệm truyền thống cho rằng việc nằm quạt có thể khiến sản phụ bị nhiễm lạnh, dẫn đến các tình trạng có thể gặp phải như đau nhức toàn thân, bệnh cảm cúm hoặc các vấn đề tiêu hóa. Tuy nhiên, quan điểm này không hoàn toàn đúng đắn.

Trên thực tế, việc nằm quạt có thể mang lại một số lợi ích nhất định cho sản phụ, đặc biệt là trong những ngày hè nóng bức:
- Giảm nhiệt độ cơ thể: Sau sinh, cơ thể sản phụ thường nóng hơn bình thường do sự thay đổi nội tiết tố và quá trình phục hồi. Quạt giúp làm mát cơ thể, mang lại cảm giác dễ chịu và thoải mái.
- Thoáng mát, dễ chịu: Sản phụ sau sinh thường ra nhiều mồ hôi và sản dịch. Nếu không được giữ vệ sinh sạch sẽ và thoáng mát, vi khuẩn dễ sinh sôi và gây ra các vấn đề nhiễm trùng. Quạt giúp làm khô mồ hôi, giảm độ ẩm và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn.
- Tinh thần thoải mái: Việc ở trong phòng kín, nóng bức và không được sử dụng các thiết bị làm mát có thể khiến mẹ cảm thấy khó chịu, bực bội, ảnh hưởng đến tâm trạng và quá trình phục hồi.
Tuy nhiên, việc sử dụng quạt cần đúng cách để tránh gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Ở cữ nằm quạt như thế nào cho an toàn?
Để đảm bảo an toàn và thoải mái khi sử dụng quạt trong thời gian ở cữ, các mẹ cần lưu ý những điều sau:
- Không để quạt thổi trực tiếp vào người: Luồng gió mạnh từ quạt có thể khiến cơ thể bị mất nhiệt nhanh, gây khó chịu và có thể dẫn đến cảm lạnh, cảm cúm. Nên để quạt ở chế độ quay, hướng gió lên trên hoặc vào tường để tạo không khí thoáng mát nhẹ nhàng.
- Điều chỉnh tốc độ quạt phù hợp: Không nên để quạt ở tốc độ quá mạnh, đặc biệt là khi mẹ đang ra nhiều mồ hôi. Nên bắt đầu với tốc độ nhẹ và tăng dần nếu cần thiết.
- Giữ khoảng cách an toàn: Không nên ngồi hoặc nằm quá gần quạt. Khoảng cách an toàn là từ 2 đến 3 mét trở lên.
- Sử dụng quạt trong thời gian ngắn: Không nên ngồi trước quạt quá lâu, đặc biệt là khi cơ thể đang yếu. Nên sử dụng quạt trong khoảng 15 đến 20 phút rồi tắt để cơ thể có thời gian thích nghi với nhiệt độ bình thường.
- Giữ vệ sinh quạt sạch sẽ: Quạt bám bụi có thể làm phát tán các chất gây dị ứng và vi khuẩn trong không khí. Nên vệ sinh quạt thường xuyên, đặc biệt là cánh quạt và lồng quạt.
- Chú ý đến nhiệt độ phòng: Nên duy trì nhiệt độ phòng ở mức vừa phải, khoảng 26 đến 28 độ C. Nếu phòng quá nóng, có thể sử dụng thêm các biện pháp làm mát khác như mở cửa sổ, sử dụng rèm che nắng.

- Mặc quần áo thoáng mát: Nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát và thấm mồ hôi tốt để cơ thể dễ dàng thoát nhiệt.
- Bổ sung đủ nước: Việc sử dụng quạt có thể làm tăng sự mất nước của cơ thể. Vậy nên mẹ cần uống đủ nước để bù lại lượng nước đã mất.
- Lắng nghe cơ thể: Nếu cảm thấy khó chịu, lạnh người, hoặc có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy ngừng sử dụng quạt ngay lập tức và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về ở cữ có được nằm quạt không? Việc nằm quạt trong thời gian ở cữ không phải là điều cấm kỵ tuyệt đối. Mẹ hoàn toàn có thể sử dụng quạt để làm mát cơ thể và tạo cảm giác thoải mái hơn, nhưng cần lưu ý sử dụng đúng cách và kết hợp với các biện pháp chăm sóc sức khỏe khác. Điều quan trọng là lắng nghe cơ thể và điều chỉnh cho phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.