Những kinh nghiệm ở cữ sau sinh mổ mà các mẹ nên biết

Ở cữ sau sinh mổ không chỉ gói gọn trong các thói quen dân gian mà còn cần dựa trên hướng dẫn y khoa hiện đại. Việc kiêng cữ đúng cách giúp sản phụ hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, nhanh chóng lấy lại sức khỏe và chăm sóc bé chu đáo hơn. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những lời khuyên từ chuyên gia về những điều nên và không nên thực hiện sau khi sinh mổ để mẹ có thể tham khảo.

Kinh nghiệm ở cữ sau sinh mổ quan trọng thế nào?

Ở cữ là giai đoạn cần thiết giúp sản phụ phục hồi cả thể chất lẫn tinh thần sau ca phẫu thuật. Đặc biệt với những mẹ sinh mổ, cơ thể chịu tổn thương lớn hơn so với sinh thường nên việc kiêng cữ đúng cách càng có ý nghĩa.

Trước hết, ở cữ giúp cơ thể có thời gian liền vết thương và ổn định chức năng tiêu hóa. Nếu bỏ qua hoặc kiêng cữ sai, mẹ dễ gặp phải biến chứng như nhiễm trùng vết mổ, chảy máu, dính ruột hoặc suy nhược kéo dài. Ngoài ra, ở cữ còn là giai đoạn hỗ trợ quá trình tiết sữa, giúp mẹ có đủ nguồn dinh dưỡng tự nhiên để nuôi bé.

Theo nhiều nghiên cứu, phụ nữ được nghỉ ngơi và chăm sóc tốt trong 6 tuần đầu sau sinh thường ít bị trầm cảm và có khả năng hồi phục nhanh hơn. Điều này cho thấy việc tuân thủ các nguyên tắc kiêng cữ mang lại lợi ích lâu dài không chỉ cho mẹ mà cả cho sự phát triển của trẻ.

Những điều cần kiêng khi ở cữ sau sinh mổ

Không nằm bất động quá lâu

Sau sinh mổ, mẹ không nên chỉ nằm trên giường suốt nhiều ngày liền. Việc nằm bất động làm khí huyết kém lưu thông và tăng nguy cơ dính ruột. Vận động nhẹ nhàng sau 24 giờ sẽ giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

Tránh vận động mạnh hoặc mang vác nặng

Vết mổ cần thời gian để liền lại, vì vậy mẹ tuyệt đối không mang vật nặng. Những động tác mạnh có thể làm bục chỉ hoặc kéo dài quá trình lành thương. Thay vào đó, mẹ nên nhờ người thân hỗ trợ trong sinh hoạt hàng ngày.

Không tắm nước lạnh hoặc để gió lùa

Cơ thể sau sinh rất yếu nên dễ bị nhiễm lạnh nếu tiếp xúc với nước quá lạnh. Mẹ chỉ nên tắm bằng nước ấm và giữ phòng thoáng khí nhưng không có gió trực tiếp. Cách này giúp tránh tình trạng cảm lạnh hoặc nhiễm trùng.

Chưa nên tập thể dục mạnh

Nhiều mẹ muốn lấy lại vóc dáng sớm nên tập luyện quá sức sau sinh mổ. Điều này gây ảnh hưởng xấu đến vết thương và có thể gây đau nhức. Chỉ nên bắt đầu với những bài tập nhẹ nhàng sau khoảng 2 tháng.

Không dùng gen nịt bụng (đai bụng) quá sớm

Sản dịch cần thời gian để được tống ra ngoài hết. Nếu dùng gen nịt bụng khi cơ thể chưa hồi phục, mẹ dễ gặp tình trạng ứ sản dịch và đau vùng bụng. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng nịt bụng.

Hạn chế quan hệ vợ chồng sớm

Quan hệ quá sớm khi vết mổ chưa hồi phục hoàn toàn có thể gây nhiễm trùng. Thời điểm an toàn nhất thường là sau 6 tuần và cần được bác sĩ xác nhận. Điều này giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài cho mẹ.

Chế độ dinh dưỡng khoa học trong thời gian ở cữ

Một trong những điểm quan trọng nhất trong kinh nghiệm ở cữ sau phẫu thuật sinh mổ chính là chế độ ăn uống. Thực phẩm không chỉ cung cấp năng lượng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ hồi phục của vết mổ và sức khỏe tổng thể.

Thực phẩm nên bổ sung

Sản phụ nên ưu tiên các món dễ tiêu như cháo, súp, cơm mềm, thịt nạc, cá hồi, trứng và sữa. Rau xanh và trái cây giàu vitamin C giúp tăng sức đề kháng, trong khi ngũ cốc nguyên hạt và đậu cung cấp chất xơ để phòng ngừa táo bón. Uống đủ nước ấm cũng rất quan trọng vì cơ thể mẹ sau sinh thường mất nhiều dịch.

Thực phẩm cần hạn chế

Một số thực phẩm dễ gây đầy hơi như bắp cải, đậu hay đồ uống có gas nên tránh trong những ngày đầu. Thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc cay nóng có thể làm rối loạn tiêu hóa và gây khó chịu. Ngoài ra, mẹ cũng nên hạn chế cà phê, trà đặc hoặc rượu vì ảnh hưởng đến chất lượng sữa.

Thói quen ăn uống

Nên chia nhỏ thành nhiều bữa thay vì ăn nhiều trong một lần để hệ tiêu hóa hoạt động dễ dàng hơn. Cách này vừa giúp mẹ tránh chướng bụng vừa hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

Vận động và nghỉ ngơi hợp lý sau sinh mổ

Bên cạnh dinh dưỡng, vận động hợp lý là yếu tố không thể thiếu trong kinh nghiệm ở cữ sau khi mẹ sinh mổ. Nhiều người nghĩ nằm yên hoàn toàn sẽ giúp vết mổ nhanh lành, nhưng thực tế điều này có thể gây biến chứng.

Vận động sớm nhưng nhẹ nhàng

Trong vòng 24 giờ sau sinh, mẹ nên bắt đầu cử động nhẹ như co duỗi chân tay, xoay người hoặc đi lại quanh phòng. Điều này kích thích nhu động ruột, giúp ngăn ngừa tình trạng dính ruột và tắc nghẽn tĩnh mạch.

Bài tập phù hợp

Các động tác đơn giản như hít thở sâu, xoa bụng theo vòng tròn hoặc nâng chân nhẹ nhàng rất hữu ích. Sau khoảng 6 đến 8 tuần, khi vết mổ đã hồi phục, mẹ có thể bắt đầu những bài tập yoga hoặc đi bộ để lấy lại vóc dáng.

Nghỉ ngơi đầy đủ

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng để cơ thể tự tái tạo năng lượng. Mẹ nên tranh thủ nghỉ khi bé ngủ, hạn chế thức khuya và nhờ sự hỗ trợ của người thân trong việc chăm sóc bé.

Chăm sóc tinh thần và sự hỗ trợ từ gia đình

Thời gian ở cữ không chỉ là quá trình phục hồi thể chất mà còn là giai đoạn mẹ cần được chăm sóc tinh thần. Tâm lý căng thẳng hoặc buồn phiền dễ khiến mẹ rơi vào trầm cảm sau sinh, ảnh hưởng đến cả mẹ và bé.

Tạo tâm lý thoải mái

Người thân nên động viên, trò chuyện và chia sẻ với sản phụ để giảm cảm giác cô đơn. Những hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, nghe nhạc hay hít thở sâu giúp mẹ thư giãn hiệu quả.

Vai trò của gia đình

Gia đình nên hỗ trợ mẹ trong công việc nhà và chăm sóc bé, để mẹ có thời gian nghỉ ngơi. Sự quan tâm này không chỉ giúp sản phụ hồi phục nhanh mà còn gắn kết tình cảm trong gia đình.

Phòng ngừa trầm cảm sau sinh

Nếu mẹ có dấu hiệu buồn chán kéo dài, mất ngủ hoặc lo âu quá mức, cần được tư vấn y tế kịp thời. Việc phát hiện sớm và hỗ trợ đúng cách sẽ giúp mẹ tránh được những ảnh hưởng nặng nề của trầm cảm.

Kinh nghiệm ở cữ sau sinh mổ là chìa khóa giúp mẹ hồi phục an toàn, giảm nguy cơ biến chứng và có đủ sức khỏe để chăm sóc bé. Chế độ dinh dưỡng khoa học, vận động hợp lý, chăm sóc tinh thần và tuân thủ các điều kiêng kỵ sẽ giúp quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi. Để đạt hiệu quả tối ưu, mẹ nên kết hợp kinh nghiệm dân gian với lời khuyên y khoa và luôn tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết.