Việc nhận biết sớm tình trạng táo bón và áp dụng đúng phương pháp xử lý sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn, đồng thời hạn chế nguy cơ biến chứng. Một số cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh như điều chỉnh chế độ ăn của mẹ, thay đổi loại sữa, massage nhẹ nhàng hay tắm nước ấm đều mang lại hiệu quả rõ rệt nếu thực hiện đúng.
Những cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh hiệu quả và an toàn
Tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh thường khiến ba mẹ lo lắng khi bé gặp khó khăn trong việc đi tiêu hoặc quấy khóc nhiều. Dưới đây là những cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh an toàn và được khuyến nghị bởi chuyên gia nhi khoa ba mẹ có thể tham khảo áp dụng:
Điều chỉnh thực đơn ăn uống của mẹ
Với trẻ bú mẹ hoàn toàn, chế độ ăn của mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa và hệ tiêu hóa của bé. Mẹ nên bổ sung nhiều rau xanh và trái cây như rau mồng tơi, rau lang, đu đủ và thanh long để tăng lượng chất xơ trong sữa. Đồng thời nên hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ hoặc gia vị đậm. Đây là cách tự nhiên giúp cải thiện hiệu quả tình trạng táo bón ở trẻ.

Thay đổi loại sữa công thức phù hợp
Với trẻ bú sữa công thức, ba mẹ nên chọn sản phẩm chứa thành phần hỗ trợ tiêu hóa như probiotic, chất xơ FOS hoặc GOS. Ngoài ra, cần pha sữa đúng liều lượng theo hướng dẫn để tránh dư thừa chất hoặc làm bé khó tiêu. Đây là cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh hiệu quả trong trường hợp trẻ không bú mẹ.
Bù nước hợp lý cho bé
Việc bổ sung nước giúp làm mềm phân và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn. Với trẻ dưới 6 tháng tuổi bú mẹ hoàn toàn, nên tăng cữ bú để cung cấp đủ nước. Trẻ từ 6 tháng trở lên có thể tập uống thêm nước lọc hoặc nước ép trái cây loãng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Không nên cho trẻ uống quá nhiều để tránh rối loạn tiêu hóa.
Cho bé tắm nước ấm
Tắm nước ấm giúp thư giãn các cơ vùng bụng và hậu môn của bé, kích thích nhu động ruột hoạt động tốt hơn. Đây là phương pháp đơn giản mà ba mẹ có thể thực hiện hằng ngày để hỗ trợ đào thải phân dễ dàng hơn.

Massage bụng nhẹ nhàng
Massage đúng cách không chỉ hỗ trợ hệ tiêu hóa mà còn làm giảm cảm giác khó chịu do đầy bụng khó tiêu hoặc chướng hơi. Ba mẹ có thể đặt tay lên bụng bé rồi xoay nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ và di chuyển tay dọc theo vùng bụng để giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn.
Cho bé vận động nhẹ nhàng
Tư thế đạp xe là bài tập đơn giản mà hiệu quả. Ba mẹ chỉ cần cho bé nằm ngửa rồi nhẹ nhàng nâng hai chân bé lên tạo chuyển động như đang đạp xe. Thực hiện đều đặn mỗi ngày giúp kích thích tiêu hóa và hỗ trợ bé đi tiêu dễ hơn.
Nếu sau khi áp dụng các cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh trên mà tình trạng táo bón vẫn kéo dài, ba mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để được thăm khám và hướng dẫn điều trị phù hợp. Việc phát hiện sớm và can thiệp đúng cách sẽ giúp bảo vệ sức khỏe tiêu hóa của trẻ ngay từ những năm đầu đời.
Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ sơ sinh
Táo bón là tình trạng thường gặp ở trẻ sơ sinh khiến bé khó chịu và quấy khóc. Việc xác định đúng nguyên nhân là bước đầu quan trọng để áp dụng cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh hiệu quả và an toàn.
Chế độ ăn thiếu chất xơ của mẹ
Như đã đề cập bên trên, với trẻ bú mẹ hoàn toàn, chất lượng sữa bị ảnh hưởng bởi thực đơn hàng ngày của mẹ. Nếu mẹ ăn ít rau xanh và trái cây nhưng lại tiêu thụ nhiều đạm, sắt hoặc canxi thì có thể khiến bé bị táo bón. Ngoài ra, việc ăn nhiều đồ chiên rán hoặc thức ăn cay nóng cũng tác động tiêu cực đến hệ tiêu hóa của trẻ.
Trẻ không phù hợp với sữa công thức
Một số trẻ bú sữa công thức có thể bị táo bón do không phù hợp với thành phần dinh dưỡng của sữa. Pha sữa không đúng tỷ lệ hoặc dùng loại sữa vượt quá nhu cầu tiêu hóa của bé sẽ khiến hệ tiêu hóa bị quá tải dẫn đến khó đi ngoài.

Chế độ ăn dặm mất cân đối
Khi trẻ bắt đầu ăn dặm từ 6 tháng tuổi, hệ tiêu hóa vẫn đang hoàn thiện. Việc ăn nhiều đạm và tinh bột nhưng thiếu chất xơ và nước có thể làm trẻ bị đầy bụng và khó tiêu. Hệ tiêu hóa hoạt động kém cũng là nguyên nhân thường gặp gây táo bón ở giai đoạn này.
Ảnh hưởng từ thuốc kháng sinh
Trong một số trường hợp, trẻ sơ sinh phải dùng kháng sinh để điều trị nhiễm khuẩn như viêm phổi. Thuốc kháng sinh có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột dẫn đến rối loạn tiêu hóa, bao gồm cả tiêu chảy và táo bón.
Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp ba mẹ lựa chọn cách xử lý phù hợp để bảo vệ hệ tiêu hóa non yếu của trẻ.
Nhận biết sớm các dấu hiệu táo bón ở trẻ sơ sinh
Táo bón có thể khiến trẻ sơ sinh khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe hệ tiêu hóa nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Dưới đây là các dấu hiệu phổ biến giúp ba mẹ nhận biết tình trạng này.
Phân khô cứng và vón thành từng viên
Trẻ sơ sinh bị táo bón thường đi ngoài ra phân nhỏ, khô và rắn như viên tròn. Đây là dấu hiệu điển hình cho thấy bé đang gặp khó khăn trong việc đào thải phân ra ngoài.
Trẻ rặn mạnh, ưỡn lưng hoặc khóc khi đi ngoài
Khi bị táo bón, bé có thể rặn nhiều, ưỡn người hoặc khóc mỗi lần đi ngoài do cảm giác khó chịu và đau rát. Tuy nhiên, nếu phân mềm sau khi rặn thì có thể chỉ là phản xạ bình thường không phải táo bón.

Số lần đi ngoài ít hơn bình thường
Nếu bé đi ngoài thưa hơn so với thói quen thường ngày thì đây cũng là dấu hiệu cảnh báo táo bón. Ba mẹ cần theo dõi tần suất đi ngoài để kịp thời phát hiện những thay đổi bất thường ở hệ tiêu hóa của trẻ.
Tóm lại, việc xử lý táo bón đúng cách sẽ giúp cải thiện nhanh tình trạng khó chịu ở trẻ sơ sinh và hỗ trợ hệ tiêu hóa phát triển khỏe mạnh. Ba mẹ nên kiên trì áp dụng các cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh an toàn như điều chỉnh dinh dưỡng, massage, vận động nhẹ nhàng và bổ sung nước hợp lý. Nếu tình trạng kéo dài hoặc kèm theo các biểu hiện bất thường, ba mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.