Cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh: Hướng dẫn dễ hiểu cho ba mẹ

Trẻ sơ sinh chưa có khả năng tự làm sạch khoang miệng, khiến cặn sữa hoặc nấm miệng dễ tích tụ trên lưỡi, gây hiện tượng lưỡi trắng. Vệ sinh lưỡi đúng cách không chỉ giúp bé thoải mái hơn khi bú mà còn ngăn ngừa các vấn đề như nấm miệng hay nhiễm trùng. Vậy cha mẹ cần làm gì để thực hiện cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh hiệu quả? Khi nào cần lo lắng về tình trạng này? Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh đơn giản 

Việc vệ sinh lưỡi cho trẻ sơ sinh cần được thực hiện cẩn thận để tránh tổn thương niêm mạc miệng nhạy cảm của bé. Dưới đây là các phương pháp an toàn để thực hiện cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh.

Dùng gạc y tế và nước ấm lau lưỡi 

Sử dụng gạc y tế là cách đơn giản và phổ biến nhất để làm sạch lưỡi bé. Cha mẹ cần chuẩn bị gạc mềm tiệt trùng và một cốc nước ấm (khoảng 37°C, tương đương nhiệt độ cơ thể bé).

Trước tiên, rửa tay sạch bằng xà phòng và lau khô. Quấn gạc quanh ngón tay trỏ, nhúng gạc vào nước ấm, sau đó nhẹ nhàng lau lưỡi bé từ phía trong ra ngoài. Động tác cần chậm rãi, không cọ xát mạnh để tránh gây tổn thương niêm mạc lưỡi. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với cặn sữa bám nhẹ và là một trong những cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh được nhiều bác sĩ nhi khoa khuyến nghị.

Vệ sinh lưỡi bằng dụng cụ rơ lưỡi silicon

Dụng cụ rơ lưỡi silicon là lựa chọn hiện đại, được thiết kế riêng cho trẻ sơ sinh với đầu mềm mại, an toàn cho khoang miệng. Khi chọn mua, cha mẹ nên ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được chứng nhận an toàn cho trẻ.

Để thực hiện, nhúng đầu silicon vào nước ấm hoặc nước muối sinh lý (NaCl 0.9%), sau đó nhẹ nhàng rơ lưỡi bé theo chuyển động tròn. Tránh sử dụng các dung dịch chứa cồn hoặc thuốc kháng sinh nếu không có chỉ định của bác sĩ, vì chúng có thể gây kích ứng hoặc làm mất cân bằng vi khuẩn tự nhiên trong miệng bé. Đây là một cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh tiện lợi, đặc biệt phù hợp với các gia đình bận rộn.

Dùng nước muối sinh lý theo hướng dẫn 

Nước muối sinh lý là giải pháp an toàn, không gây kích ứng và thường được sử dụng trong vệ sinh miệng cho trẻ. Cha mẹ có thể nhỏ 1 - 2 giọt nước muối sinh lý lên gạc y tế hoặc đầu rơ lưỡi silicon, sau đó lau lưỡi bé như hướng dẫn trên. Lưu ý không đổ nước muối trực tiếp vào miệng bé để tránh nguy cơ bé nuốt phải lượng lớn, gây rối loạn cân bằng điện giải.

Phương pháp này không chỉ giúp làm sạch cặn sữa mà còn hỗ trợ kháng khuẩn nhẹ, là một phần quan trọng trong cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh theo tiêu chuẩn y khoa.

Nguyên nhân khiến lưỡi trẻ sơ sinh bị trắng

Hiểu rõ nguyên nhân gây lưỡi trắng ở trẻ sơ sinh sẽ giúp cha mẹ áp dụng cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh phù hợp và nhận biết khi nào cần can thiệp y tế. Dưới đây là hai nguyên nhân chính.

Cặn sữa

Cặn sữa là nguyên nhân lành tính, thường xuất hiện sau khi bé bú sữa mẹ hoặc sữa công thức. Các mảng trắng do cặn sữa bám đều trên lưỡi, dễ lau sạch bằng gạc và không gây đau hay khó chịu cho bé. Hiện tượng này thường tự biến mất khi vệ sinh đúng cách và không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, nếu không áp dụng cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh thường xuyên, cặn sữa có thể tạo môi trường cho vi khuẩn hoặc nấm phát triển.

Nấm miệng (Candida albicans)

Nấm miệng do nấm Candida albicans gây ra là nguyên nhân nghiêm trọng hơn, thường gặp ở trẻ sơ sinh do hệ miễn dịch còn non yếu. Các mảng trắng do nấm miệng thường dày, bám chặt, lan sang má trong, lợi hoặc vòm họng. Khi cố lau, mảng trắng có thể gây chảy máu nhẹ, khiến bé đau, bú kém hoặc quấy khóc.

Nấm miệng cần được điều trị theo chỉ định của bác sĩ, thường sử dụng thuốc kháng nấm. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc bôi miệng, vì sử dụng sai có thể làm tình trạng nặng thêm. Nấm miệng ở trẻ sơ sinh cần được chẩn đoán sớm để tránh biến chứng.

Lưu ý khi vệ sinh miệng cho trẻ sơ sinh

Dù cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh là cần thiết, cha mẹ cần lưu ý một số điểm để tránh gây hại cho bé:

• Không rơ lưỡi quá thường xuyên: Vệ sinh lưỡi 1 lần/ngày hoặc sau các cữ bú chính là đủ, vì rơ quá nhiều có thể gây kích ứng niêm mạc miệng.
• Sử dụng dụng cụ sạch: Gạc y tế hoặc rơ lưỡi silicon phải được tiệt trùng trước khi sử dụng để tránh nhiễm khuẩn.
• Rửa tay sạch: Trước khi rơ lưỡi cho trẻ, ba mẹ cần rửa tay thật sạch. 

Cách phòng ngừa tình trạng lưỡi trắng ở trẻ sơ sinh

Ngoài việc thực hiện cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau để phòng ngừa lưỡi trắng và bảo vệ sức khỏe răng miệng cho bé:

• Vệ sinh miệng từ sớm: Ngay cả khi bé chưa mọc răng, việc lau lưỡi sau bú giúp loại bỏ cặn sữa và vi khuẩn.
• Làm sạch đồ dùng của bé: Rửa kỹ núm ti, bình sữa và đồ chơi ngậm miệng bằng nước nóng hoặc máy tiệt trùng sau mỗi lần sử dụng.
• Vệ sinh cho mẹ: Mẹ nên rửa sạch núm vú trước và sau khi cho bé bú để giảm nguy cơ truyền vi khuẩn hoặc nấm.

Lưỡi bị trắng ở trẻ sơ sinh là hiện tượng thường gặp, nhưng nếu không được xử lý đúng cách, có thể dẫn đến nấm miệng hoặc gây khó chịu khi bú. Cha mẹ cần nắm rõ cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh, phân biệt nguyên nhân và theo dõi sát các biểu hiện bất thường. 

Vệ sinh miệng khoa học kết hợp với các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bé khỏe mạnh và thoải mái hơn. Nếu nghi ngờ nấm miệng hoặc các vấn đề nghiêm trọng, hãy đưa trẻ đến bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.