Một trong những xét nghiệm trong thai kỳ mà bác sĩ sẽ yêu cầu là xét nghiệm nước tiểu. Kết quả của xét nghiệm này có thể cung cấp nhiều thông tin giá trị về chức năng thận và các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Trong đó, sự hiện diện của protein trong nước tiểu là một chỉ số đặc biệt cần được quan tâm.
Protein tăng cao khi mang thai là gì?
Protein tăng cao, hay còn gọi là protein niệu là tình trạng có quá nhiều lượng protein được tìm thấy trong nước tiểu. Thông thường, thận có vai trò lọc máu và giữ lại các protein quan trọng trong cơ thể, chỉ cho phép các chất thải đi qua và bài tiết ra ngoài qua nước tiểu. Tuy nhiên, khi chức năng lọc của thận bị ảnh hưởng hoặc có một lượng lớn protein được sản xuất trong cơ thể, protein có thể rò rỉ vào nước tiểu.
Trong thai kỳ, cơ thể người phụ nữ có những thay đổi sinh lý nhất định, bao gồm cả sự gia tăng lưu lượng máu qua thận và áp lực lên hệ thống tiết niệu. Điều này có thể dẫn đến việc một lượng nhỏ protein xuất hiện trong nước tiểu và đây có thể là một hiện tượng bình thường. Tuy nhiên, nếu lượng protein này vượt quá 300mg trong mẫu nước tiểu 24 giờ, hoặc có kết quả dương tính rõ ràng trong các xét nghiệm nhanh thì nó được coi là protein niệu đáng kể và cần được các bác sĩ đánh giá thêm.

Sự xuất hiện của protein niệu, đặc biệt là khi đi kèm với các dấu hiệu khác, có thể là cảnh báo của một số biến chứng thai kỳ nguy hiểm.
- Tiền sản giật: Đây là một trong những mối lo ngại lớn nhất khi có protein niệu trong thai kỳ. Tiền sản giật là một tình trạng nghiêm trọng đặc trưng bởi huyết áp cao và protein niệu sau tuần thứ 20 của thai kỳ. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tiền sản giật có thể tiến triển thành sản giật, gây co giật và đe dọa tính mạng cả mẹ và bé. Các dấu hiệu khác của tiền sản giật có thể bao gồm sưng phù tay chân và mặt, đau đầu dữ dội, mờ mắt hoặc nhìn thấy đốm sáng, đau bụng trên bên phải.
- Các vấn đề về thận: Protein niệu cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý về thận đã có từ trước khi mang thai hoặc phát triển trong thai kỳ, như viêm cầu thận, nhiễm trùng thận hoặc bệnh thận mãn tính.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu UTI: Đôi khi, protein niệu có thể xuất hiện do nhiễm trùng đường tiết niệu, một tình trạng khá phổ biến ở phụ nữ mang thai.
- Các tình trạng khác: Trong một số trường hợp hiếm gặp, protein niệu có thể liên quan đến các bệnh lý toàn thân khác như tiểu đường, lupus ban đỏ hệ thống hoặc một số bệnh về tim mạch.

Do những nguy cơ tiềm ẩn này, việc theo dõi protein niệu là một phần không thể thiếu trong chăm sóc tiền sản. Khi có kết quả protein niệu bất thường, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm sâu hơn và theo dõi chặt chẽ để xác định nguyên nhân và đưa ra kế hoạch quản lý phù hợp.
Cách làm giảm protein trong nước tiểu khi mang thai
Việc kiểm soát protein niệu trong thai kỳ đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa mẹ bầu và đội ngũ y tế. Không có một phương pháp nào có thể loại bỏ hoàn toàn protein niệu, đặc biệt khi nó liên quan đến các biến chứng nghiêm trọng như tiền sản giật. Tuy nhiên, có nhiều biện pháp hỗ trợ và thay đổi lối sống có thể giúp kiểm soát tình trạng này và giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Điều quan trọng nhất là mọi biện pháp đều phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
- Giảm muối trong khẩu phần ăn: Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển của thai nhi và sức khoẻ của mẹ. Một chế độ ăn nhiều muối làm tăng huyết áp và có thể khiến tình trạng protein niệu trầm trọng hơn. Nên sử dụng lượng muối vừa phải và hạn chế các món ăn chế biến sẵn, đồ hộp.
- Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ: Rau xanh, hoa quả tươi và ngũ cốc nguyên hạt giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và hỗ trợ thận lọc máu tốt hơn.
- Chọn nguồn protein lành mạnh: Nên ưu tiên các loại đạm thực vật hoặc thịt trắng thay vì thịt đỏ và nội tạng động vật. Một số loại hạt như hạnh nhân, óc chó cũng cung cấp đạm tốt và hỗ trợ tim mạch.
- Uống đủ nước: Uống đủ nước mỗi ngày giúp đào thải độc tố và giảm nguy cơ kết tủa protein trong thận. Tuy nhiên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh lượng nước phù hợp với thể trạng từng người.

Nghỉ ngơi và sinh hoạt điều độ
- Nghỉ ngơi hợp lý: Việc nghỉ ngơi đầy đủ không chỉ giúp thai phụ phục hồi sức khỏe mà còn giảm áp lực lên thận. Bạn nên nằm nghiêng bên trái để hỗ trợ tuần hoàn máu tốt hơn cho thai nhi và giảm áp lực động mạch.
- Không làm việc quá sức: Tránh mang vác vật nặng và các công việc gây mệt mỏi kéo dài. Nên chia nhỏ thời gian làm việc và nghỉ ngơi xen kẽ.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Việc tuân thủ lịch hẹn khám thai định kỳ, thực hiện đầy đủ các xét nghiệm theo chỉ định của bác sĩ sẽ giúp phát hiện sớm các bất thường và điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần thiết.

Các biện pháp trên chỉ mang tính chất hỗ trợ và không thể thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y tế chuyên nghiệp. Việc tự ý áp dụng các biện pháp không có cơ sở khoa học hoặc bỏ qua lời khuyên của bác sĩ có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và bé. Luôn luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào trong chế độ ăn uống hoặc lối sống, đặc biệt khi bạn đang mang thai và có protein niệu.
Trên đây là những thông tin về cách làm giảm protein trong nước tiểu khi mang thai mà bạn có thể tham khảo. Việc luôn chủ động thăm khám định kỳ, tuân thủ mọi hướng dẫn của bác sĩ và tìm kiếm sự tư vấn y tế kịp thời khi có bất kỳ lo ngại nào sẽ giúp bạn có một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh nhất có thể.