Tay chân miệng là một bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, với những biểu hiện đặc trưng như sốt, đau họng và sự xuất hiện nốt phỏng nước dưới da. Các nốt này thường tập trung ở những vị trí như lòng bàn tay, lòng bàn chân và trong miệng, gây khó khăn trong ăn uống và sinh hoạt. Do đó, việc phát hiện bệnh sớm và thực hiện các biện pháp điều trị đúng cách là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa các tổn thương.
Tìm hiểu về bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng là một dạng nhiễm trùng do virus đường ruột gây ra, nguyên nhân từ hai loại virus: Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71). Các triệu chứng đặc trưng của bệnh bao gồm các nốt phỏng nước trên da và niêm mạc, thường tập trung ở miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông và vùng đầu gối.
Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa, từ nước bọt, nốt phỏng nước và phân của trẻ bị nhiễm. Vì vậy, trẻ em khi tham gia các hoạt động tập thể nguy cơ cao lây nhiễm, dễ dẫn đến sự hình thành ổ dịch.
Dịch tay chân miệng có thể xuất hiện vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng bệnh thường tăng cao từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12. Bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là do virus EV71. Một số biến chứng bao gồm:
- Biến chứng hệ thần kinh có thể bao gồm viêm não, viêm thân não, viêm tủy, viêm màng não, với các dấu hiệu như giật mình, ngủ không sâu, lo âu, đi lại khó khăn, run rẩy tay chân, mắt lệch, rung giật nhãn cầu, yếu liệt tay chân.
- Biến chứng liên quan đến tim mạch và hô hấp gồm viêm cơ tim, phù phổi cấp, tăng huyết áp, suy tim và trụy mạch, có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
/benh_tay_chan_mieng_co_vac_xin_phong_ngua_khong_1_2867c785e2.jpg)
Những ai dễ mắc bệnh tay chân miệng?
Do hệ miễn dịch của các em chưa phát triển hoàn thiện nên đối tượng dễ mắc bệnh tay chân miệng chủ yếu là trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Trong đó, nhóm trẻ dưới 3 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn cả. Mặc dù người lớn cũng có thể nhiễm bệnh, nhưng tỷ lệ này thấp hơn nhiều so với trẻ em.
Bệnh tay chân miệng có thể tái phát nhiều lần nếu người đã từng mắc bệnh tiếp tục tiếp xúc với nguồn lây nhiễm. Mỗi lần mắc lại, mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ phụ thuộc vào độc lực của virus gây bệnh và tình trạng sức khỏe của từng người. Các triệu chứng thường giống nhau trong mỗi lần mắc, bao gồm loét miệng và sự xuất hiện của các tổn thương ở lòng bàn tay, lòng bàn chân.
/benh_tay_chan_mieng_co_vac_xin_phong_ngua_khong_2_475260185f.jpg)
Bệnh tay chân miệng có vắc xin phòng ngừa không?
Bệnh tay chân miệng có vắc xin phòng ngừa không? Bệnh tay chân miệng có liên quan đến 11 tuýp virus khác nhau. Khi một người nhiễm bệnh, cơ thể chỉ sản xuất kháng thể chống lại một loại virus cụ thể, do đó, họ có thể dễ dàng mắc lại nếu tiếp xúc với một tuýp virus khác trong nhóm enterovirus. Đáng chú ý, hiện tại vẫn chưa có vắc xin để phòng ngừa bệnh tay chân miệng, điều này khiến việc kiểm soát lây nhiễm trở nên khó khăn hơn.
Các loại vắc xin khác giúp hỗ trợ hệ miễn dịch tổng quát: Mặc dù không liên quan trực tiếp, nhưng việc tiêm chủng đầy đủ các vắc xin trong lịch tiêm chủng quốc gia, như vắc xin phòng cúm, viêm phổi (phế cầu), hoặc các bệnh do virus khác, có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng thứ phát và tăng cường sức khỏe tổng thể của trẻ.
Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi cung cấp các loại vắc xin chất lượng cao, bao gồm:
- Vắc xin phòng cúm: Giúp bảo vệ trẻ khỏi các chủng virus cúm theo mùa, giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng do cúm gây ra.
- Vắc xin phế cầu khuẩn: Phòng ngừa các bệnh nghiêm trọng do phế cầu khuẩn gây ra như viêm phổi, viêm màng não và nhiễm trùng huyết.
- Vắc xin phòng các bệnh do virus khác: Bao gồm vắc xin phòng sởi, quai bị, rubella, thủy đậu và viêm gan, giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm phổ biến và nguy hiểm.
Việc tiêm chủng các loại vắc xin như vắc xin phòng cúm, viêm phổi (phế cầu) và các bệnh do virus khác đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch tổng quát, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng thứ phát và bảo vệ sức khỏe toàn diện cho trẻ.
/benh_tay_chan_mieng_co_vac_xin_phong_ngua_khong_3_3d6b09ceb9.jpg)
Chẩn đoán bệnh chân tay miệng
Chẩn đoán bệnh tay chân miệng dựa vào các biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng như sau:
Triệu chứng lâm sàng
Giai đoạn khởi phát: Thường bắt đầu trong vòng 1 đến 2 ngày với các triệu chứng như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn và tiêu chảy.
Giai đoạn toàn phát: Kéo dài từ 3 đến 10 ngày, với các triệu chứng của bệnh bao gồm:
- Loét miệng: Xuất hiện các vết loét đỏ hoặc phỏng nước ở niêm mạc miệng, gây đau miệng khiến trẻ bỏ ăn, tăng tiết nước bọt và thường quấy khóc.
- Phát ban trên da: Các vết phỏng nước thường xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu gối và mông, kéo dài khoảng 1 tuần. Sau đó, các vết này có thể để lại vết thâm, nhưng rất hiếm khi xảy ra loét hoặc bội nhiễm.
- Biểu hiện toàn thân: Trẻ có thể sốt nhẹ, nôn, và nếu sốt cao, cần theo dõi để phát hiện các biến chứng có thể xảy ra.
Giai đoạn lui bệnh: Thường diễn ra từ 3 đến 5 ngày sau đó, trẻ sẽ hồi phục hoàn toàn nếu không gặp phải biến chứng nào.
Cận lâm sàng chẩn đoán bệnh
Để chẩn đoán chính xác bệnh tay chân miệng, cần thực hiện các xét nghiệm như RT-PCR hoặc phân lập virus, nhằm xác định nguyên nhân gây bệnh.
Bệnh tay chân miệng nên phòng ngừa ra sao?
Để phòng ngừa bệnh tay chân miệng cho trẻ, dưới đây là các biện pháp tại nhà có thể dùng:
- Vệ sinh tay thường xuyên: Đảm bảo trẻ và những người chăm sóc rửa tay sạch sẽ bằng dung dịch hoặc xà phòng kháng khuẩn.
- Vệ sinh đồ chơi và dụng cụ: Hàng ngày, cần rửa sạch tất cả đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, bàn ghế và các vật dụng thường dùng của trẻ bằng dung dịch cloramin B, pha chế theo tỷ lệ một muỗng cà phê bột trong một lít nước.
- Lau dọn khu vực sinh hoạt: Sử dụng nước javen (nước tẩy trắng quần áo) để lau dọn khu vực sinh hoạt và sàn nhà. Hãy tuân thủ hướng dẫn sử dụng ghi trên nhãn chai để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Tránh tiếp xúc với trẻ mắc bệnh: Để giảm nguy cơ lây nhiễm, hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp với trẻ bị tay chân miệng, chẳng hạn như ôm hôn hay chia sẻ đồ dùng cá nhân.
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi: Nếu trẻ có triệu chứng ho hay hắt hơi, hãy nhớ che miệng và mũi bằng khăn giấy.
- Thực hiện vệ sinh ăn uống đúng cách: Đảm bảo rằng trẻ ăn chín và uống chín; sử dụng nước sạch trong mọi hoạt động sinh hoạt hàng ngày; không cho trẻ mớm thức ăn. Hãy tuyệt đối không cho trẻ ăn bốc, mút tay hay ngậm đồ chơi.
- Tránh tiếp xúc với người bệnh: Nếu trẻ chưa bị bệnh tay chân miệng, tốt nhất là không cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh để phòng tránh lây nhiễm.
/benh_tay_chan_mieng_co_vac_xin_phong_ngua_khong_4_ec01926df2.jpg)
Điều trị tay chân miệng
Nguyên tắc điều trị bệnh
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị bệnh vì vậy, phương pháp điều trị chủ yếu tập trung vào việc giảm triệu chứng và nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Theo dõi tình trạng bệnh là rất quan trọng nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời các biến chứng có thể xảy ra. Bên cạnh đó, đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ cũng góp phần nâng cao thể trạng cho trẻ.
Các biện pháp điều trị cụ thể
Vệ sinh răng miệng: Cần duy trì vệ sinh răng miệng sạch sẽ cho trẻ, giúp ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến miệng.
Nghỉ ngơi: Trẻ nên được nghỉ ngơi đầy đủ và tránh các tác nhân có thể kích thích tình trạng bệnh.
Điều trị triệu chứng:
- Hạ sốt
- Bù nước.
- Chăm sóc miệng.
- Điều trị co giật.
Bổ sung dinh dưỡng: Cung cấp vitamin C, kẽm và các thuốc tăng cường sức đề kháng cho trẻ để hỗ trợ quá trình hồi phục.
Khi nào cần tái khám?
Cần tái khám ngay lập tức khi trẻ có các dấu hiệu như:
- Sốt cao ≥ 39 độ C.
- Thở nhanh, khó thở hoặc có dấu hiệu mệt lả.
- Giật mình, quấy khóc, khó ngủ.
- Nôn nhiều hoặc tiêu chảy.
- Đi loạng choạng, mất thăng bằng.
- Da tái, nổi vân tím, tay chân lạnh và ra mồ hôi nhiều.
- Xuất hiện co giật hoặc hôn mê.
/benh_tay_chan_mieng_co_vac_xin_phong_ngua_khong_5_d5f24c2364.jpg)
Trẻ em thường nguy cơ cao mắc các bệnh như tay chân miệng, nhiễm trùng hô hấp và nhiễm trùng đường tiêu hóa. Do đó, phụ huynh cần chủ động theo dõi và chăm sóc sức khỏe cho trẻ để bảo vệ con em mình khỏi những nguy cơ này.
Sức khỏe là tài sản quý giá, đừng để bệnh tật làm gián đoạn cuộc sống của bạn và gia đình. Hãy đến ngay Trung Tâm Tiêm Chủng Long Châu để được tư vấn và tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh hiệu quả, an toàn và chất lượng cao. Với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, dịch vụ hiện đại và quy trình tiêm chủng nhanh chóng, chúng tôi cam kết mang đến sự chăm sóc tốt nhất cho sức khỏe của bạn. Liên hệ ngay hôm nay qua hotline 1800 6928 để đặt lịch hẹn nhanh nhất.