Các loại u nang buồng trứng nào thường gặp ở phụ nữ?

Nhiều phụ nữ tình cờ phát hiện có u nang buồng trứng khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc siêu âm sinh sản. Điều này khiến không ít người lo lắng, đặc biệt khi chưa hiểu rõ mức độ nguy hiểm của bệnh. Thực tế, u nang buồng trứng có nhiều loại khác nhau, với nguyên nhân và cách xử trí cũng rất khác biệt. Vậy các loại u nang buồng trứng nào thường gặp ở phụ nữ?

Các loại u nang buồng trứng nào thường gặp ở phụ nữ?

Các loại u nang buồng trứng nào thường gặp ở phụ nữ? U nang buồng trứng là những túi chứa dịch hoặc mô, phát triển trên hoặc trong buồng trứng. Trong suốt cuộc đời sinh sản, phụ nữ có thể gặp nhiều loại u nang khác nhau, và phần lớn trong số này là lành tính. Dưới đây là các loại u nang phổ biến nhất mà chị em cần biết.

U nang cơ năng

Phần lớn các u nang buồng trứng hình thành trong quá trình rụng trứng. Những u này được gọi là u nang cơ năng, thường xuất hiện ở phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là ở tuổi dậy thì hoặc giai đoạn quanh mãn kinh. Hai dạng chính của u nang cơ năng bao gồm:

• Nang bọc noãn: Mỗi tháng, một nang trứng trong buồng trứng phát triển và giải phóng trứng. Tuy nhiên, nếu nang không vỡ và không giải phóng trứng, nó có thể tiếp tục lớn lên và chứa đầy dịch, hình thành u nang.
• Nang hoàng thể: Sau khi nang trứng đã giải phóng trứng, phần còn lại gọi là hoàng thể. Nếu lỗ thoát bị bít lại, dịch hoặc máu sẽ tích tụ trong hoàng thể và tạo thành u nang.

U nang chức năng thường không nguy hiểm, ít gây đau và có thể tự biến mất sau vài chu kỳ kinh nguyệt.

U nang liên quan đến điều trị hormone

Một loại u nang ít gặp hơn là u nang lutein màng đệm, thường phát triển sau khi phụ nữ được điều trị vô sinh bằng thuốc kích thích rụng trứng. Hormone làm tăng sự phát triển của trứng trong buồng trứng cũng có thể dẫn đến sự hình thành các nang chứa đầy dịch.

Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là một loại u nang đặc biệt hình thành khi mô nội mạc tử cung, hay còn gọi là lớp lót trong tử cung, phát triển bất thường bên ngoài tử cung và bám lên buồng trứng. U chứa máu sẫm màu, đặc như sô cô la, vì thế còn được gọi là u nang sô cô la. Tình trạng này có thể gây đau và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

U nang bì

U nang bì không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt. Đây là loại u được hình thành từ các tế bào có khả năng phát triển thành các mô khác nhau như tóc, da, thậm chí răng. Mặc dù lành tính, nhưng chúng có thể phát triển lớn và gây biến chứng nếu không được theo dõi.

U nang nhầy

Loại u này hình thành từ các tế bào bao phủ bề mặt buồng trứng. U nang nhầy có thể chứa dịch hoặc chất nhầy và có khả năng phát triển lớn. Khi phát triển quá mức, chúng có thể làm thay đổi vị trí buồng trứng và gây đau.

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCO)

Không giống các u nang đơn lẻ, PCO là tình trạng buồng trứng có rất nhiều nang nhỏ. Phụ nữ bị hội chứng này thường có rối loạn hormone, cụ thể là dư thừa hormone nam (androgen), khiến quá trình trưởng thành và rụng trứng bị gián đoạn. Điều này không chỉ gây khó khăn trong việc thụ thai mà còn dẫn đến rối loạn kinh nguyệt, mụn trứng cá hoặc tăng cân.

Yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc u nang buồng trứng ở phụ nữ?

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh và việc nhận diện sớm những yếu tố này sẽ giúp phụ nữ chủ động hơn trong việc theo dõi sức khỏe.

Đầu tiên, phụ nữ có sự thay đổi hormone bất thường, đặc biệt là những người sử dụng thuốc kích thích rụng trứng để hỗ trợ sinh sản như clomiphene hoặc letrozole, có nguy cơ cao phát triển u nang buồng trứng. 

Trong một số trường hợp, khi phụ nữ mang thai, nang trứng không biến mất sau khi rụng trứng, mà tiếp tục tồn tại trên buồng trứng trong suốt thai kỳ. Những nang này thường lành tính, nhưng đôi khi có thể phát triển lớn hoặc biến đổi phức tạp hơn, từ đó làm tăng nguy cơ bất thường ở buồng trứng.

Bên cạnh đó, các nhiễm trùng phụ khoa nghiêm trọng nếu không được điều trị dứt điểm có thể lan đến buồng trứng và tạo thành các khối áp xe hoặc u nang do viêm. Tình trạng viêm mãn tính cũng làm thay đổi môi trường tế bào, tăng nguy cơ xảy ra các đột biến bất thường, từ đó làm tăng khả năng phát triển ung thư buồng trứng.

Nếu đã từng bị u nang buồng trứng trước đây, nguy cơ gặp phải tình trạng này trong tương lai sẽ cao hơn người bình thường. Việc xuất hiện lặp lại các loại u nang, đặc biệt là những u có kích thước lớn hoặc có cấu trúc bất thường, cần được theo dõi cẩn thận để loại trừ khả năng ác tính.

U nang buồng trứng có nguy hiểm không?

Trong nhiều trường hợp, u nang buồng trứng lành tính, không gây triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là u nang buồng trứng hoàn toàn vô hại.

Một số u nang, đặc biệt khi phát triển lớn, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Một trong những biến chứng đáng lo ngại là xoắn buồng trứng. Khi u nang khiến buồng trứng dịch chuyển khỏi vị trí bình thường, buồng trứng có thể bị xoắn quanh dây chằng. Tình trạng này làm giảm hoặc cắt đứt lưu lượng máu nuôi buồng trứng, gây đau đột ngột và dữ dội ở vùng bụng dưới hoặc vùng chậu. Người bệnh có thể cảm thấy buồn nôn, nôn, vã mồ hôi hoặc choáng. Nếu không được can thiệp kịp thời, xoắn buồng trứng có thể khiến buồng trứng tổn thương vĩnh viễn, thậm chí phải cắt bỏ.

Một biến chứng khác là vỡ u nang. Khi u nang bị vỡ, đặc biệt nếu có kích thước lớn hoặc bị tác động mạnh (chẳng hạn trong lúc vận động mạnh hoặc quan hệ tình dục), người bệnh có thể cảm thấy đau nhói đột ngột ở bụng, kèm theo tình trạng chảy máu trong ổ bụng. Lượng máu mất có thể nhiều hoặc ít tùy trường hợp, nhưng nếu nghiêm trọng, sẽ gây choáng, chóng mặt, thậm chí đe dọa đến tính mạng nếu không cấp cứu kịp thời.

Vì vậy, mặc dù nhiều u nang buồng trứng không gây nguy hiểm ngay lập tức, nhưng vẫn cần được theo dõi chặt chẽ. Việc thăm khám phụ khoa định kỳ, siêu âm ổ bụng và theo dõi kích thước u nang là cần thiết để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.

Bài viết này đã giải đáp câu hỏi: “Các loại u nang buồng trứng nào thường gặp ở phụ nữ?”. Có nhiều loại u nang buồng trứng thường gặp ở phụ nữ, trong đó phổ biến nhất là u nang cơ năng. Phần lớn u nang là lành tính và có thể tự biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gây biến chứng hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, do đó việc thăm khám phụ khoa định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng để phát hiện và xử lý kịp thời.