Các biến chứng xơ gan nguy hiểm

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về các biến chứng xơ gan cùng những dấu hiệu cảnh báo. Đồng thời, tìm hiểu hướng xử trí hiệu quả nhằm hỗ trợ người bệnh kiểm soát tình trạng sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống và hạn chế tối đa những hậu quả nghiêm trọng do xơ gan gây ra. Hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu khám phá ngay qua bài viết bạn nhé!

Tìm hiểu về tình trạng xơ gan

Xơ gan là gì?

Xơ gan là kết quả của quá trình tổn thương gan kéo dài, trong đó các mô gan lành bị thay thế dần bằng mô xơ (sẹo) do tác động của nhiều nguyên nhân như nhiễm virus viêm gan hoặc sử dụng rượu trong thời gian dài. Mỗi lần gan bị tổn thương, cơ thể sẽ kích hoạt cơ chế tự phục hồi. Tuy nhiên, nếu tình trạng tổn thương diễn ra liên tục, quá trình phục hồi này sẽ tạo ra ngày càng nhiều mô sẹo.

Sự tích tụ của mô sẹo khiến cấu trúc và chức năng gan bị rối loạn. Khi mô xơ phát triển, nó cản trở lưu lượng máu qua gan, ảnh hưởng đến khả năng lọc và chuyển hóa các chất như dinh dưỡng, hormone, thuốc và độc tố. Đồng thời, gan cũng bị suy giảm khả năng sản xuất protein và các chất thiết yếu khác cho cơ thể. Nếu không được can thiệp kịp thời, xơ gan tiến triển đến giai đoạn cuối có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng đe doạ tính mạng người bệnh.

Phân loại tình trạng bệnh xơ gan

Dựa trên đặc điểm lâm sàng và hình ảnh học, xơ gan được chia thành hai giai đoạn chính là xơ gan còn bù và xơ gan mất bù. 

Ở giai đoạn còn bù, gan tuy đã bị tổn thương nhưng vẫn duy trì được các chức năng quan trọng. Người bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng hoặc chỉ xuất hiện những dấu hiệu mơ hồ như mệt mỏi, chán ăn, đau tức hạ sườn phải. Đây là giai đoạn có thể kéo dài trong nhiều năm và nếu được phát hiện sớm, việc điều trị có thể làm chậm tiến triển bệnh và cải thiện chức năng gan.

Khi bệnh tiến triển sang giai đoạn mất bù, gan đã bị xơ hóa nghiêm trọng và không còn khả năng thực hiện chức năng bình thường. Lúc này, các triệu chứng trở nên rõ rệt hơn như bụng báng, vàng da, chảy máu tiêu hóa hoặc rối loạn ý thức. Xơ gan mất bù cũng là giai đoạn dễ phát sinh các biến chứng xơ gan nguy hiểm.

Các biến chứng xơ gan

Tình trạng xuất huyết tiêu hoá

Sự hình thành các mô xơ trong gan gây cản trở dòng máu lưu thông, làm tăng áp lực trong hệ tĩnh mạch cửa và các tĩnh mạch nối giữa hệ cửa và hệ chủ. Hậu quả là các tĩnh mạch thực quản và dạ dày bị giãn bất thường tăng nguy cơ vỡ mạch.

Khi các tĩnh mạch này vỡ, bệnh nhân có thể bị xuất huyết tiêu hóa với biểu hiện như nôn ra máu hoặc đi ngoài ra máu. Tình trạng mất máu nhiều có thể gây choáng, mệt mỏi và thiếu máu cấp. Đây là một trong những biến chứng xơ gan nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.

Phù chân và báng bụng

Sự gia tăng áp lực tĩnh mạch cửa cùng với giảm protein máu khiến dịch thoát ra khỏi lòng mạch, gây phù chân và tích tụ dịch trong ổ bụng (báng bụng). Nếu báng bụng kéo dài, nguy cơ nhiễm trùng dịch báng sẽ tăng. Khi bị nhiễm trùng, người bệnh sẽ có các triệu chứng như sốt, đau bụng dữ dội và tiêu chảy phân lỏng, đây là dấu hiệu cảnh báo tình trạng nguy hiểm cần được can thiệp y tế kịp thời để tránh rủi ro nghiêm trọng.

Bệnh não gan, hôn mê gan

Xơ gan làm suy giảm nghiêm trọng chức năng gan, khiến gan không còn khả năng loại bỏ các chất độc ra khỏi cơ thể, đặc biệt trong giai đoạn bệnh tiến triển nặng. Khi đó, các độc tố như khí amoniac (NH3) tích tụ trong ruột không được đào thải, từ từ xâm nhập vào máu rồi di chuyển lên não, dẫn đến tình trạng bệnh não gan. Biểu hiện của biến chứng xơ gan này bao gồm rối loạn ý thức, lú lẫn, mất tập trung và có thể phát triển thành hôn mê gan đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Một số yếu tố như xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng, mất nước và táo bón có thể làm tăng nguy cơ khởi phát hoặc làm nặng thêm bệnh não gan.

Ung thư gan

Người xơ gan có nguy cơ cao mắc ung thư gan, đặc biệt khi bệnh đã tiến triển lâu dài. Ở giai đoạn đầu, ung thư gan thường không gây triệu chứng rõ ràng và thường được phát hiện tình cờ qua khám sức khỏe định kỳ hoặc siêu âm ổ bụng. Khi khối u lớn lên, bệnh nhân có thể cảm thấy đau tức vùng hạ sườn phải, sụt cân nhanh, mệt mỏi và suy nhược. Trong trường hợp khối u bị vỡ, có thể gây xuất huyết trong ổ bụng đe dọa đến tính mạng. 

Vì vậy, người bị xơ gan nên đi khám và tầm soát ung thư gan định kỳ từ 3 đến 6 tháng để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các biến chứng nguy hiểm.

Các biến chứng xơ gan khác

Xơ gan có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Trong đó, suy thận do hội chứng gan-thận khiến lượng nước tiểu giảm dần, thậm chí mất hoàn toàn, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. 

Gan suy giảm chức năng cũng làm hệ miễn dịch yếu đi, khiến người bệnh dễ mắc các nhiễm trùng như nhiễm trùng dịch báng, nhiễm trùng máu và viêm phổi. 

Đồng thời, chức năng gan giảm còn khiến người bệnh chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn và kém hấp thu dưỡng chất, dẫn đến suy dinh dưỡng. 

Ngoài ra, xơ gan cũng có thể ảnh hưởng đến hệ xương, gây mất sức cơ xương và làm tăng nguy cơ gãy xương ở một số trường hợp.

Làm thế nào để giảm thiểu biến chứng xơ gan?

Để ngăn ngừa các biến chứng của bệnh xơ gan, người bệnh cần duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, ưu tiên các món nhạt, hạn chế muối, tránh thức ăn nhanh và các thực phẩm nhiều dầu mỡ. Việc kiêng hoàn toàn rượu bia và các chất kích thích cũng rất quan trọng để bảo vệ gan. 

Bên cạnh đó, tập luyện thể dục đều đặn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và tăng cường khả năng chống chịu của cơ thể, tham khảo thêm các thông tin chăm sóc sức khoẻ tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu.

Người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc nhằm kiểm soát tốt triệu chứng và ngăn ngừa tiến triển bệnh. Việc thực hiện khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư gan theo chỉ định là cần thiết để phát hiện và can thiệp điều trị sớm các biến chứng xơ gan.

Hy vọng thông qua bài viết này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về những biến chứng nguy hiểm của xơ gan từ đó chủ động hơn trong việc phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Việc nhận thức đúng về bệnh xơ gan sẽ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm thiểu những hậu quả đáng tiếc do xơ gan gây ra. Nếu có bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng bất thường nào liên quan đến gan, bạn nên chủ động thăm khám và tư vấn với bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp.

Xem thêm:

• Tiêu chuẩn chẩn đoán xơ gan

• Điều trị xơ gan: Những điều bạn cần biết