Bị tê nửa mặt bên phải là bệnh gì và có nguy hiểm không?

Trên khuôn mặt tồn tại nhiều dây thần kinh đảm nhiệm việc kiểm soát cảm giác và vận động các cơ. Khi một trong số chúng bị viêm, chèn ép hoặc tổn thương, cảm giác tê bì, mất cảm giác hoặc châm chích khó chịu có thể xuất hiện. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây tê mặt giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn, hạn chế nguy cơ và biến chứng lâu dài. Cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chi tiết qua bài viết này nhé!

Bị tê nửa mặt bên phải là gì? Có nguy hiểm không?

Đây là tình trạng một bên mặt mất hoặc giảm cảm giác, kèm theo cảm giác châm chích như kim châm, kiến bò, lạnh buốt hoặc đau nhói khó chịu. Người gặp tình trạng này thường khó kiểm soát vận động các cơ mặt, biểu cảm trở nên cứng và thiếu tự nhiên. Hiện tượng này có thể xảy ra thoáng qua hoặc kéo dài nhiều giờ, thậm chí nhiều ngày, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ tổn thương.

Tê nửa mặt bên phải có thể nguy hiểm tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Mặc dù đôi khi tê nửa mặt bên phải chỉ là phản ứng tạm thời do mệt mỏi, thiếu ngủ, stress hoặc nằm nghiêng quá lâu, nhưng đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vì vậy, thăm khám sớm đóng vai trò quan trọng giúp xác định nguyên nhân và tăng khả năng điều trị hiệu quả, hạn chế biến chứng ảnh hưởng đến chức năng vận động và cảm giác trên khuôn mặt.

Nguyên nhân nào gây tê nửa mặt bên phải?

Tê nửa mặt bên phải là tình trạng có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau. Việc xác định chính xác nguyên nhân giữ vai trò then chốt để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và phòng ngừa biến chứng. Dưới đây là các nguyên nhân thường gặp được các chuyên gia thần kinh cảnh báo:

Bệnh lý về dây thần kinh và cột sống cổ

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ hoặc thoái hóa cột sống có thể chèn ép rễ thần kinh, gây đau cổ vai gáy lan lên mặt và cảm giác tê rần nửa mặt, thường gặp ở người ngồi nhiều, ít vận động hoặc sai tư thế.

Hầu hết các trường hợp tê nửa mặt bên phải liên quan đến tổn thương dây thần kinh chi phối cảm giác và vận động vùng mặt, trong đó phổ biến là đau dây thần kinh tam thoa hoặc viêm dây thần kinh.

Đột quỵ, rối loạn mạch máu não

Đột quỵ là nguyên nhân nguy hiểm nhất gây tê nửa mặt bên phải, xảy ra khi thiếu máu lên não hoặc mạch máu bị vỡ gây xuất huyết. Các dấu hiệu như méo mặt, yếu liệt tay chân cùng bên, nói khó, đau đầu dữ dội và mất thăng bằng. Đây là tình trạng cấp cứu cần can thiệp trong “thời điểm vàng”.

Đau nửa đầu

Bệnh thường xuất hiện giai đoạn báo trước (aura) gây rối loạn cảm giác như tê rần nửa mặt hoặc một bên cơ thể. Triệu chứng này có thể xảy ra trước, trong hoặc sau cơn đau đầu, đi kèm buồn nôn, nhạy sáng và khó cử động. Đây là dạng đau nửa đầu migraine phức tạp, cần thăm khám chuyên khoa thần kinh để điều trị đúng phác đồ.

Liệt Bell (Bell’s palsy)

Là tình trạng sưng viêm hoặc chèn ép dây thần kinh điều khiển cơ mặt, thường gây yếu hoặc liệt một bên mặt. Người bệnh có thể bị méo miệng, mắt nhắm không kín, chảy nước mắt, ù tai kèm tê nửa mặt bên phải hoặc trái. Thường gặp ở người từ 15 - 60 tuổi và nhiều trường hợp được cho là liên quan đến nhiễm virus herpes.

Đa xơ cứng (Multiple sclerosis)

Là bệnh lý tự miễn khiến hệ miễn dịch tấn công lớp bảo vệ sợi thần kinh ở não và tủy sống. Tê mặt, tê tay chân, nói khó và nhìn mờ là các triệu chứng phổ biến. Bệnh tiến triển âm thầm và dần làm suy giảm khả năng vận động nếu không được kiểm soát kịp thời.

Nguyên nhân khác

Một số yếu tố khác cũng có thể dẫn đến tình trạng tê mặt như:

• Chấn thương vùng mặt hoặc phẫu thuật răng;
• Nhiễm trùng xoang, viêm dây thần kinh sau phẫu thuật;
• Zona thần kinh (giời leo);
• Thiếu vitamin B12;
• Phản ứng dị ứng thuốc;
• Khối u chèn ép dây thần kinh.

Phương pháp điều trị và phòng ngừa tê nửa mặt

Việc điều trị cần căn cứ vào nguyên nhân cụ thể mà bác sĩ chẩn đoán. Dưới đây là các hướng điều trị và phòng ngừa thường được áp dụng, giúp cải thiện triệu chứng và hạn chế nguy cơ tái phát.

Phương pháp điều trị

Đối với trường hợp tê mặt có liên quan đến bệnh lý thần kinh, tuần hoàn máu hoặc chấn thương, bác sĩ có thể chỉ định các biện pháp chuyên môn như sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật can thiệp sẽ được cân nhắc khi dây thần kinh bị tổn thương nặng, chèn ép do cấu trúc xương hoặc khối bất thường.

Ngoài ra, các liệu pháp phục hồi chức năng giúp cải thiện khả năng vận động cơ mặt, hỗ trợ dây thần kinh phục hồi tốt hơn như vật lý trị liệu, xoa bóp, bấm huyệt hoặc châm cứu hỗ trợ tăng lưu thông máu và kích thích phục hồi dây thần kinh bị thương tổn.

Phòng ngừa lâu dài

Để hỗ trợ điều trị và giảm thiểu nguy cơ tái phát, việc xây dựng và duy trì lối sống khoa học đóng vai trò then chốt. Dưới đây là các biện pháp chủ động bạn nên thực hiện để bảo vệ hệ thần kinh và sức khỏe tổng thể:

• Bỏ hút thuốc lá, rượu bia, đảm bảo ngủ đủ giấc và chất lượng giấc ngủ.
• Giảm căng thẳng bằng cách nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức và thức khuya.
• Xây dựng chế độ ăn lành mạnh, ưu tiên các thực phẩm giàu vitamin B12 như cá hồi, trứng, sữa và rau xanh.
• Tập thể dục nhẹ nhàng thường xuyên như đi bộ, bơi lội, yoga hoặc thiền để hỗ trợ tăng cường lưu thông máu.
• Ngồi đúng tư thế, đặc biệt với người làm việc văn phòng lâu với máy tính để bảo vệ cột sống cổ.
• Kiểm tra sức khỏe tổng quát thường xuyên để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề tiềm ẩn liên quan đến thần kinh và tim mạch.

Tình trạng bị tê nửa mặt bên phải có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân, từ những yếu tố sinh hoạt tạm thời đến các bệnh lý nguy hiểm. Việc nhận biết sớm triệu chứng, xác định nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp hạn chế rủi ro và bảo vệ sức khỏe lâu dài. Duy trì lối sống lành mạnh, chăm sóc cơ thể và theo dõi các dấu hiệu bất thường là cách tốt nhất để phòng ngừa biến chứng.