Bị lao phổi kiêng gì và ăn gì? Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân lao phổi

Lao phổi kiêng gì và nên ăn gì luôn là câu hỏi thường gặp khi người bệnh bắt đầu quá trình điều trị. Lao phổi không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp mà còn làm suy giảm thể trạng, khiến cơ thể dễ mệt mỏi và đề kháng yếu đi. Bên cạnh việc tuân thủ đúng phác đồ điều trị y tế, chế độ ăn uống đóng vai trò hỗ trợ quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe, phục hồi mô tổn thương và hạn chế tác dụng phụ của thuốc. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần lưu ý tránh một số loại thực phẩm có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị cũng như lựa chọn đúng các nhóm thực phẩm giúp tăng cường miễn dịch và hỗ trợ chức năng phổi.

Nguyên tắc dinh dưỡng dành cho người mắc lao phổi

Khi trực khuẩn lao xâm nhập và gây tổn thương phổi, cơ thể người bệnh thường rơi vào trạng thái suy nhược, mệt mỏi, kèm theo hệ miễn dịch giảm sút. Điều này khiến cho bệnh nhân dễ chán ăn, dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng. Vì vậy, xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý chính là chìa khóa giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ điều trị và đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Một số nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng cần lưu ý bao gồm:

• Điều chỉnh năng lượng phù hợp với thể trạng: Năng lượng cung cấp cho người bệnh phải tương ứng với chỉ số BMI cá nhân. Với những người bị suy dinh dưỡng, cần tăng lượng thức ăn để đưa chỉ số BMI lên trên 18.5. Trong khi đó, bệnh nhân có sức khỏe ổn định không cần thay đổi quá nhiều khẩu phần ăn.
• Chế độ ăn của người lao phổi cần đảm bảo cân bằng giữa bốn nhóm dưỡng chất thiết yếu: Tinh bột, protein, vitamin và khoáng chất. Đặc biệt, các loại trái cây chín giàu đường tự nhiên được khuyến khích để hỗ trợ thải độc gan, giảm thiểu tác dụng phụ từ thuốc điều trị.

Ngoài ra, để kích thích vị giác và tăng khả năng hấp thu, thực đơn cho bệnh nhân cần đa dạng, thay đổi thường xuyên, giúp họ cảm thấy ngon miệng và duy trì được lượng dinh dưỡng cần thiết mỗi ngày.

Bệnh nhân lao phổi kiêng gì? 

Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh lao phổi đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao sức khỏe và tăng cường khả năng chống chọi với bệnh tật. Việc hiểu rõ lao phổi kiêng gì sẽ giúp người bệnh xây dựng thực đơn khoa học, hạn chế các tác động xấu và góp phần đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Các loại thực phẩm nên tránh xa

Khi xây dựng chế độ ăn uống cho người mắc lao phổi, bên cạnh việc bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng, việc loại bỏ các nhóm thực phẩm không có lợi là điều vô cùng cần thiết. Dưới đây là những thực phẩm mà người bệnh nên kiêng, nhằm tránh làm trầm trọng thêm triệu chứng và hỗ trợ hiệu quả hơn trong quá trình điều trị.

• Đồ ăn cay nóng: Những món có nhiều gia vị cay như ớt, tiêu, bột ớt hay gừng thường gây kích ứng đường hô hấp, làm tăng cường cơn ho và cảm giác khó chịu ở người bệnh. Đây chính là nhóm thực phẩm cần loại bỏ khi tìm hiểu về lao phổi kiêng gì.
• Thực phẩm dễ gây táo bón: Thịt đỏ, các loại mỡ động vật, đồ chua hay nấm có thể làm rối loạn tiêu hóa, dẫn đến táo bón - điều không tốt cho quá trình đào thải chất độc và phục hồi sức khỏe.
• Đồ uống kích thích: Rượu bia, thuốc lá, nước ngọt có gas hay trà đen chứa caffeine là những chất làm suy giảm hệ miễn dịch và ảnh hưởng xấu đến chức năng phổi. Việc kiêng khem nhóm này là một trong những yếu tố quan trọng khi nghĩ đến việc lao phổi kiêng gì.
• Thực phẩm chứa nhiều đường: Đường và các loại bánh kẹo ngọt có thể làm suy yếu khả năng miễn dịch của cơ thể. Dù vậy, người bệnh có thể sử dụng với lượng nhỏ, nhưng phải kiểm soát chặt chẽ để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.

Chọn lựa protein thông minh

Đối với người bị lao phổi, việc bổ sung protein là cần thiết để tăng cường sức đề kháng. Tuy nhiên, không phải loại protein nào cũng phù hợp. Thay vì các loại thịt mỡ, đồ chiên rán, hoặc thức ăn nướng có thể gây ho và khó chịu, bệnh nhân nên ưu tiên các nguồn protein lành mạnh như đậu, cá và thịt trắng. Đây cũng là một điểm quan trọng khi phân tích lao phổi kiêng gì để đảm bảo dinh dưỡng mà không làm tăng triệu chứng bệnh.

Thực phẩm nên ưu tiên cho người mắc bệnh lao

Bệnh nhân lao phổi cần chú trọng bổ sung một số nhóm vitamin và khoáng chất quan trọng để hỗ trợ quá trình điều trị và tăng cường sức đề kháng:

• Vitamin D: Giúp cơ thể hấp thu canxi và photpho, góp phần duy trì hệ xương chắc khỏe. Người bị lao thường thiếu hụt vitamin D nên cần bổ sung hợp lý.
• Vitamin C: Có tác dụng tăng cường miễn dịch, đồng thời hỗ trợ hấp thu sắt từ các thực phẩm như cam, cà chua, kiwi, dâu tây…
• Sắt: Là thành phần không thể thiếu để tạo hồng cầu, cung cấp oxy cho các tế bào trong cơ thể. Sắt có nhiều trong thịt đỏ, gan, trứng, rau xanh và các loại đậu.
• Canxi: Giúp xây dựng và duy trì hệ xương răng khỏe mạnh, có nhiều trong cá, trứng, sữa và đậu.

Những nhóm thực phẩm giúp nâng cao sức khỏe và miễn dịch ở người bệnh lao:

• Protein vừa phải: Vì lao là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, việc bổ sung protein giúp tăng cường sức khỏe, hỗ trợ cơ thể chống lại bệnh tật. Ưu tiên các nguồn protein lành mạnh như đậu, cá, thịt trắng.
• Rau xanh và hoa quả tươi: Giúp cải thiện tiêu hóa, giảm nguy cơ táo bón đồng thời cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết.
• Sữa chua và thực phẩm lên men: Đây không phải là nhóm thực phẩm người bệnh lao nên kiêng mà ngược lại, chúng rất có lợi cho hệ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch và giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.

Một số thực phẩm có tính kiềm cao có khả năng hỗ trợ điều hòa cân bằng acid–base trong cơ thể, qua đó làm giảm môi trường acid - vốn là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, bao gồm cả Mycobacterium tuberculosis. Việc điều chỉnh khẩu phần ăn theo hướng tăng cường thực phẩm kiềm có thể góp phần cải thiện tình trạng sức khỏe ở người bệnh lao. Các nhóm thực phẩm nên được ưu tiên bao gồm:

• Rau xanh: Các loại rau như đậu xanh, măng tây, rau muống, cải thìa, bông cải xanh... giàu chất xơ và vi chất dinh dưỡng, có tác dụng hỗ trợ chống viêm và nâng cao hệ miễn dịch.
• Trái cây tươi: Các loại trái cây như dưa hấu, chuối, xoài, kiwi... không chỉ có đặc tính kiềm mà còn cung cấp vitamin C cùng nhiều hợp chất chống oxy hóa, góp phần thúc đẩy quá trình phục hồi của cơ thể.
• Sản phẩm từ sữa và nước chanh tươi: Đây là những nguồn bổ sung khoáng chất hiệu quả, đồng thời hỗ trợ chức năng tiêu hóa và cải thiện tình trạng cân bằng pH toàn thân.

Bên cạnh đó, người bệnh nên hạn chế các thực phẩm có tính axit cao, đồ uống chứa caffeine và nicotine - những chất có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng và làm giảm hiệu quả điều trị. Việc duy trì đủ nước, đảm bảo dinh dưỡng hợp lý và luyện tập thể dục nhẹ nhàng cũng đóng vai trò không thể thiếu trong quá trình hồi phục.

Để xây dựng một thực đơn phù hợp với tình trạng bệnh lý và thể trạng cá nhân, người bệnh nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ điều trị để được tư vấn chính xác và hiệu quả.

Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách là một phần quan trọng trong hành trình chiến thắng bệnh lao phổi. Hiểu rõ lao phổi kiêng gì và ăn gì sẽ giúp người bệnh không chỉ nâng cao sức đề kháng mà còn giảm nhẹ triệu chứng, hỗ trợ hiệu quả quá trình điều trị. Hãy xây dựng cho mình một thực đơn khoa học, cân bằng và đa dạng, đồng thời luôn lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ để đạt được sức khỏe tốt nhất trên con đường hồi phục.

Vắc xin BCG giúp phòng ngừa hiệu quả bệnh lao phổi - một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây tổn thương phổi, suy hô hấp và lây lan trong cộng đồng. Việc tiêm phòng sớm, đặc biệt ở trẻ nhỏ, giúp cơ thể tạo miễn dịch, giảm nguy cơ mắc và diễn tiến nặng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin phòng lao đạt chuẩn, quy trình tiêm an toàn, đội ngũ y tế tận tâm. Gọi ngay 1800 6928 (miễn phí) để được tư vấn và đặt lịch tiêm nhanh chóng.