Những cách phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính

Lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là hai “kẻ thù” của hệ hô hấp, thường gây nhầm lẫn do triệu chứng khá giống nhau. Tuy nhiên, việc phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính là chìa khóa để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.

Phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính qua nguyên nhân khởi phát bệnh

Một trong những phương pháp hiệu quả để phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính chính là dựa vào nguyên nhân gây bệnh - yếu tố cốt lõi quyết định bản chất và tiến triển của mỗi bệnh lý.

Nguyên nhân gây lao phổi

Lao phổi phát sinh do sự xâm nhập và tấn công của vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis). Đây là căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, dễ lây lan từ người sang người chủ yếu qua đường hô hấp như khi ho, hắt hơi hoặc nói chuyện gần. Lao phổi có đặc điểm tiến triển ở mức độ bán cấp, không bùng phát cấp tính đột ngột như các bệnh viêm đường hô hấp cấp, nhưng cũng không thuộc nhóm bệnh mạn tính lâu dài như tiểu đường hay suy tim.

Nguyên nhân gây phổi tắc nghẽn mạn tính

Ngược lại, phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một bệnh lý tiến triển chậm, kéo dài và thường liên quan mật thiết đến các yếu tố kích thích từ môi trường. Phần lớn (khoảng 80 - 90%) bệnh nhân COPD có tiền sử hút thuốc lá - một tác nhân nguy hiểm hàng đầu. Tỷ lệ người hút thuốc lá mắc COPD vào khoảng 15 - 20%. Ngoài thuốc lá, các tác nhân như khói thuốc lào, ô nhiễm không khí, bụi công nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát sinh và tiến triển của bệnh.

Qua việc tìm hiểu nguyên nhân, việc phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính trở nên rõ ràng hơn, giúp các bác sĩ lựa chọn phương pháp chẩn đoán và điều trị phù hợp, nâng cao hiệu quả chăm sóc bệnh nhân.

Phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính dựa trên triệu chứng lâm sàng

Triệu chứng là một trong những yếu tố quan trọng giúp phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Mỗi bệnh đều có những dấu hiệu đặc trưng riêng, phản ánh tính chất và tiến triển của bệnh.

Triệu chứng của lao phổi

Ngược lại, lao phổi thường biểu hiện với một tập hợp các dấu hiệu toàn thân rõ nét của hội chứng nhiễm lao, bao gồm mệt mỏi, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân, sốt nhẹ hoặc ớn lạnh, đổ mồ hôi ban đêm, đặc biệt là về chiều tối. Kèm theo đó là các dấu hiệu ở phổi như ho kéo dài, khạc đờm, thậm chí có thể ho ra máu - một dấu hiệu cảnh báo cần được chú ý ngay lập tức.

Triệu chứng của phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

Người mắc COPD thường gặp phải các biểu hiện như ho kéo dài, khạc đờm và khó thở, đặc biệt là khi vận động hoặc gắng sức. Cơn ho thường dai dẳng, có thể gián đoạn từng đợt, kéo dài ít nhất 3 tháng trong năm, kèm theo đờm hoặc ho khan. 

Khó thở là triệu chứng điển hình, ban đầu chỉ xuất hiện khi gắng sức, nhưng theo thời gian, người bệnh sẽ cảm thấy khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi. Triệu chứng này thường tiến triển nặng dần, khi khó thở trở nên nghiêm trọng cũng là lúc bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn.

Cách điều trị

Lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính có các cách tiếp cận điều trị khác nhau - mỗi bệnh có lộ trình và mục tiêu riêng biệt, phản ánh bản chất bệnh lý khác nhau.

Điều trị lao phổi

Điều trị lao phổi tập trung vào việc nâng cao sức khỏe tổng thể và sử dụng thuốc kháng lao đặc hiệu. Quá trình điều trị thường kéo dài từ 6 đến 8 tháng, đòi hỏi bệnh nhân phải tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ để đạt hiệu quả cao nhất. 

Khi được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh lao phổi hoàn toàn có thể khỏi và không để lại biến chứng lâu dài. Ngược lại, nếu chậm trễ hoặc điều trị không đầy đủ, người bệnh dễ gặp phải các di chứng như ho khan, ho có đờm kéo dài, khó thở, ho ra máu tái phát hoặc nhiễm trùng phổi kéo dài.

Điều trị phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

Khác với lao phổi, COPD là bệnh lý mạn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát tốt nhờ kết hợp các phương pháp điều trị dùng thuốc và không dùng thuốc:

• Điều trị không dùng thuốc bao gồm các biện pháp như vật lý trị liệu giúp cải thiện chức năng hô hấp, đồng thời oxy liệu pháp hỗ trợ giảm triệu chứng thiếu oxy.
• Điều trị dùng thuốc chủ yếu dựa vào thuốc giãn phế quản và corticosteroid (dạng hít, uống hoặc tiêm) để giảm viêm và cải thiện hô hấp. Trong các đợt cấp, kháng sinh có thể được sử dụng để kiểm soát nhiễm trùng.

Mục tiêu của điều trị COPD là làm chậm tiến triển bệnh, giảm triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống và hạn chế số lần nhập viện do đợt cấp.

Việc phân biệt lao phổi và phổi tắc nghẽn mạn tính không chỉ giúp xác định chính xác bệnh lý mà còn là nền tảng quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. Mỗi bệnh có nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị riêng biệt, do đó, việc nhận biết rõ ràng sẽ giúp người bệnh được chăm sóc tốt hơn, hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. 

Tiêm vắc xin phòng lao, đặc biệt là vắc xin BCG, giúp ngăn ngừa bệnh lao phổi - căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây tổn thương nghiêm trọng hệ hô hấp. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin phòng ngừa hiệu quả, với quy trình tiêm an toàn và đội ngũ y tế chuyên nghiệp. Liên hệ tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm phù hợp, bảo vệ sức khỏe phổi toàn diện.