VCOPD là một trong những bệnh lý hô hấp mạn tính phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt nguy hiểm khi tiến triển đến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn 4, giai đoạn mà chức năng hô hấp suy giảm nghiêm trọng. Tuy bệnh khó có thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng với sự phát triển của y học, nhiều phương pháp điều trị hiện nay có thể giúp kiểm soát triệu chứng, hạn chế đợt cấp và kéo dài tuổi thọ cho người mắc COPD.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là gì?
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một bệnh lý hô hấp mạn tính tiến triển, đặc trưng bởi tình trạng tắc nghẽn luồng khí không hồi phục hoàn toàn. Nguyên nhân phổ biến nhất là do hút thuốc lá, chiếm đến hơn 70% các trường hợp.

Ngoài ra, bệnh còn liên quan đến việc tiếp xúc lâu dài với khói bụi, hóa chất, ô nhiễm không khí, hoặc do yếu tố di truyền như thiếu hụt Alpha‑1 antitrypsin. COPD không chỉ khiến người bệnh thường xuyên mệt mỏi, khó thở, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm ho kéo dài, khạc đờm nhiều và khó thở tăng dần theo thời gian.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn 4 có nguy hiểm không?
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn 4 nguy hiểm đến người mắc. Giai đoạn 4 là giai đoạn nặng nhất trong thang đo mức độ tắc nghẽn luồng khí của COPD, được gọi là GOLD 4. Ở giai đoạn này, chỉ số FEV₁ (thể tích khí thở ra trong giây đầu tiên) giảm xuống dưới 30% so với giá trị dự đoán, cho thấy phổi gần như mất khả năng trao đổi khí hiệu quả.

Tuy nhiên, FEV₁ không phải là tiêu chí duy nhất quyết định mức độ nặng của bệnh. Các yếu tố như tần suất đợt cấp, mức độ khó thở theo thang điểm mMRC và mức độ ảnh hưởng của bệnh lên chất lượng sống theo thang điểm CAT cũng là những tiêu chí quan trọng được dùng để đánh giá toàn diện tình trạng của người bệnh.
Người bệnh thường gặp các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở cả khi nghỉ ngơi, mệt mỏi thường xuyên, sụt cân nhanh, xanh tím môi và đầu ngón tay, kèm theo những đợt cấp tái phát nhiều lần trong năm.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn cuối tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm như tràn khí màng phổi, tăng áp động mạch phổi, suy tim phải, rối loạn nhịp tim và nguy cơ tử vong cao. Theo các chuyên gia, tỷ lệ sống sau 5 năm ở người bệnh có FEV₁ dưới 30% chỉ khoảng 25 - 40% nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách.
Do đó, việc phát hiện và quản lý bệnh sớm có vai trò then chốt trong việc kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng sống.
Cách chẩn đoán bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Để chẩn đoán chính xác bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bác sĩ cần dựa vào tiền sử tiếp xúc với yếu tố nguy cơ (như hút thuốc, làm việc trong môi trường ô nhiễm), kết hợp với triệu chứng lâm sàng (ho mạn, khạc đờm, khó thở). Tuy nhiên, chẩn đoán xác định chủ yếu dựa vào đo chức năng hô hấp bằng hô hấp ký.
Kết quả đo cho thấy chỉ số FEV₁/FVC sau test giãn phế quản < 70% là tiêu chuẩn cần phải thực hiện để xác định bệnh COPD. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thêm các phương pháp như X‑quang phổi, CT scan lồng ngực để đánh giá mức độ khí phế thũng, xét nghiệm khí máu động mạch để biết được tình trạng thiếu oxy hoặc giữ CO₂.
Một số trường hợp sẽ được xét nghiệm alpha‑1 antitrypsin nếu nghi ngờ nguyên nhân di truyền, đặc biệt ở người dưới 40 tuổi và không hút thuốc.

Điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính như thế nào?
Hiện nay, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính vẫn chưa có thuốc đặc trị hay phương pháp chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu được điều trị đúng cách và kịp thời, người bệnh có thể kiểm soát tốt triệu chứng, làm chậm tiến triển bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt là ở bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn 4.
Một trong những biện pháp điều trị không dùng thuốc quan trọng nhất là ngừng hút thuốc và tránh tiếp xúc với các yếu tố gây kích ứng phổi như khói bụi, ô nhiễm, hóa chất độc hại. Đồng thời, người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và tập thể dục nhẹ nhàng để tăng sức đề kháng và cải thiện chức năng hô hấp.
Về thuốc điều trị, các nhóm thuốc thường được sử dụng bao gồm: Thuốc giãn phế quản dạng hít, corticosteroid dạng hít hoặc uống, thuốc long đờm và kháng sinh khi có dấu hiệu bội nhiễm.
Ngoài ra, việc tiêm vắc xin phòng cúm, vắc xin phế cầu cũng đóng vai trò quan trọng giúp giảm nguy cơ đợt cấp và biến chứng nguy hiểm.
Lưu ý: Việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cần được bác sĩ chỉ định dựa trên tình trạng cụ thể của người bệnh. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc hay dùng thuốc khi chưa thăm khám và được hướng dẫn từ cơ sở y tế chuyên khoa, nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị cần cá thể hóa dựa trên mức độ bệnh, khả năng đáp ứng và điều kiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Quản lý hiệu quả sẽ giúp kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng sống cho người mắc COPD.

Mặc dù bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn 4 là giai đoạn nặng và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Việc tuân thủ phác đồ điều trị, duy trì lối sống lành mạnh và thường xuyên theo dõi chức năng hô hấp sẽ góp phần làm chậm tiến triển bệnh, giảm số lần nhập viện và nâng cao chất lượng cuộc sống. Vì vậy, thay vì hoang mang, người bệnh cần chủ động hợp tác với bác sĩ để kiểm soát tốt tình trạng của mình ngay từ hôm nay.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp đa dạng các loại vắc xin giúp phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý hô hấp như vắc xin cúm, vắc xin phế cầu, vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván,... Với đội ngũ y tế tận tâm và dịch vụ tư vấn chuyên sâu, chúng tôi đồng hành cùng bạn trong việc bảo vệ sức khỏe đường hô hấp cho cả gia đình. Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn chi tiết về các gói tiêm chủng phù hợp!