Bệnh cường giáp kiêng ăn gì? Danh sách thực phẩm cần tránh

Cường giáp là tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất dư thừa hormone thyroxin (T4) và triiodothyronin (T3). Sự rối loạn này có thể dẫn đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe như: Nhịp tim nhanh, giảm cân đột ngột, rối loạn giấc ngủ, mất ngủ, loãng xương, suy giảm thị lực, thậm chí biến chứng tim mạch. Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị bằng thuốc hay phẫu thuật theo chỉ định của bác sĩ, dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Hiểu rõ cường giáp kiêng ăn gì và bệnh cường giáp nên ăn gì không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn hạn chế nguy cơ bệnh tiến triển nặng hơn.

Cường giáp kiêng ăn gì? Danh sách thực phẩm cần tránh

Người bệnh cường giáp thường có cảm giác tim đập nhanh, dễ hồi hộp, hay mệt mỏi và sụt cân. Nếu chế độ ăn không phù hợp, những triệu chứng này sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những nhóm thực phẩm bạn cần hạn chế hoặc tránh hoàn toàn:

Thực phẩm giàu i-ốt

I-ốt là nguyên liệu để tuyến giáp sản xuất hormone. Khi đã bị cường giáp, cơ thể vốn đã dư thừa hormone, nếu tiếp tục bổ sung nhiều i-ốt sẽ khiến tuyến giáp “làm việc quá tải”. Điều này khiến tình trạng hồi hộp, tim đập nhanh, sụt cân càng khó kiểm soát. Một số thực phẩm giàu i-ốt nên hạn chế như:

• Rong biển, tảo biển khô.
• Các loại hải sản như cá ngừ, sò, tôm, cua biển.
• Muối i-ốt, gia vị từ rong biển.

Người bệnh có thể dùng muối thường hoặc các loại gia vị từ thiên nhiên như chanh, gừng, nghệ để tăng hương vị thay vì muối i-ốt.

Đồ uống chứa caffein

Caffein kích thích hệ thần kinh trung ương, làm tăng nhịp tim, gây run tay và mất ngủ – vốn là những triệu chứng cường giáp thường gặp. Việc sử dụng quá nhiều caffein còn khiến cơ thể dễ lo âu và khó chịu. Những đồ uống cần tránh:

• Cà phê, trà đặc, trà xanh đậm đặc.
• Nước tăng lực, nước ngọt có caffein.

Trà hoa cúc, trà gạo lứt, nước ép trái cây ít đường sẽ giúp bạn tỉnh táo mà không gây căng thẳng thần kinh.

Thực phẩm chế biến sẵn

Thức ăn nhanh, đồ hộp, thực phẩm đóng gói thường chứa nhiều muối, chất béo xấu và phụ gia. Các thành phần này gây áp lực lên tim mạch và gan, đồng thời làm rối loạn chuyển hóa, điều mà người bị cường giáp cần tránh. Ví dụ:

• Mì ăn liền, xúc xích, thịt xông khói.
• Thức ăn nhanh như pizza, gà rán, khoai tây chiên.
• Đồ ăn đóng hộp nhiều muối.

Hãy ưu tiên thực phẩm tươi sống, chế biến đơn giản bằng cách luộc, hấp hoặc nướng để giữ được các dưỡng chất.

Thực phẩm nhiều đường và tinh bột tinh chế

Người bệnh cường giáp dễ bị sụt cân, nhưng bổ sung đường và tinh bột tinh chế lại không giúp tăng cân lành mạnh. Ngược lại, chúng làm tăng đường huyết nhanh chóng, dễ gây mất cân bằng năng lượng. Những thực phẩm nên hạn chế:

• Bánh kẹo ngọt, socola.
• Nước ngọt có gas, nước ép đóng chai.
• Cơm trắng, bánh mì trắng, mì ống tinh chế.

Ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang, yến mạch giúp cung cấp năng lượng ổn định, không làm đường huyết tăng vọt.

Rượu bia và thức uống có cồn

Rượu bia làm gan phải hoạt động quá tải, trong khi gan là cơ quan quan trọng trong quá trình chuyển hóa hormone tuyến giáp. Đồng thời, rượu bia làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị và tăng nguy cơ loãng xương. Vì thế, cần tránh sử dụng rượu vang, bia hay rượu mạnh. Hãy thay rượu bia bằng nước lọc, nước dừa tươi hoặc trà thảo mộc.

Người bệnh nên nhớ, cường giáp kiêng ăn gì không chỉ đơn giản là tránh dùng i-ốt, mà còn cần hạn chế caffein, đồ chế biến sẵn, đồ ngọt và rượu bia. Đây là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát triệu chứng và nâng cao hiệu quả điều trị.

Bệnh cường giáp nên ăn gì để cải thiện sức khỏe?

Nếu biết kiêng khem đúng cách, đồng thời bổ sung dưỡng chất hợp lý, người bệnh có thể duy trì thể trạng tốt, giảm nguy cơ biến chứng và hồi phục nhanh hơn. Dưới đây là những thực phẩm nên có trong chế độ ăn:

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Các chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E, flavonoid giúp bảo vệ tế bào, giảm stress oxy hóa do hormone tuyến giáp dư thừa gây ra. Nguồn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa:

• Rau xanh đậm: Cải bó xôi, cải kale, bông cải xanh.
• Trái cây tươi: Cam, chanh, việt quất, dâu tây.

Ăn nhiều rau quả giúp người bệnh bớt mệt mỏi, cải thiện hệ miễn dịch và giảm viêm.

Thực phẩm giàu canxi và vitamin D

Cường giáp kéo dài có thể gây loãng xương. Việc bổ sung canxi và vitamin D giúp bảo vệ hệ xương và duy trì sức khỏe lâu dài. Thực phẩm nên ăn:

• Sữa ít béo, sữa chua, phô mai.
• Cá hồi, cá mòi.
• Các loại sữa hạt bổ sung canxi.

Tắm nắng sáng 15 – 20 phút giúp cơ thể tổng hợp vitamin D tự nhiên.

Thực phẩm giàu protein nạc

Protein là nền tảng để xây dựng cơ bắp, duy trì cân nặng và phục hồi mô tổn thương. Nguồn protein nạc khuyên dùng:

• Thịt gà bỏ da, cá nạc.
• Trứng, đậu phụ, đậu nành.

Bổ sung protein hợp lý giúp giảm tình trạng sụt cân nhanh, cải thiện sức khỏe tổng thể.

Ngũ cốc nguyên hạt

Khác với ngũ cốc tinh chế, ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ, vitamin nhóm B và khoáng chất, giúp duy trì năng lượng ổn định. Ví dụ:

• Gạo lứt.
• Yến mạch.
• Hạt quinoa.

Giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh và cung cấp năng lượng bền vững cho cơ thể, hạn chế tình trạng suy nhược cơ thể.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho người bị cường giáp

Ngoài việc chọn thực phẩm, người bệnh cần tuân thủ một số nguyên tắc để chế độ ăn thực sự phát huy hiệu quả:

• Ăn uống điều độ, chia nhỏ bữa trong ngày để giảm áp lực lên tim mạch.
• Uống đủ 1,5 – 2 lít nước/ngày.
• Tránh giảm cân nhanh bằng chế độ ăn thiếu khoa học.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng đi kèm với phác đồ điều trị của bác sĩ, tuyệt đối không thay thế thuốc bằng thực phẩm.

Những lưu ý khi xây dựng chế độ ăn cho người cường giáp

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và đạt hiệu quả kiểm soát bệnh, bạn cần chú ý thêm:

• Không tự ý kiêng khem quá mức dẫn đến suy dinh dưỡng.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp với tình trạng bệnh.
• Kết hợp luyện tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, thiền để giảm căng thẳng và hỗ trợ giấc ngủ.

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh cường giáp. Cường giáp kiêng ăn gì và nên ăn gì? Người bệnh cường giáp cần kiêng thực phẩm giàu i-ốt, caffein, đồ chế biến sẵn, thực phẩm nhiều đường và rượu bia. Song song, hãy bổ sung nhóm thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, protein nạc, ngũ cốc nguyên hạt, canxi và vitamin D để nâng cao sức khỏe. Tuy nhiên, mọi thay đổi về chế độ ăn nên được tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.