Bà bầu bị sôi bụng: Nguyên nhân và cách khắc phục an toàn

Khi mang thai, cơ thể người mẹ phải thích nghi với nhiều biến đổi về hormone, lưu lượng máu và nhu cầu dinh dưỡng. Vì vậy, việc hệ tiêu hóa hoạt động khác thường, phát ra âm thanh hoặc có cảm giác “rộn ràng” trong bụng là điều hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, nếu bà bầu bị sôi bụng kèm các triệu chứng bất thường như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn hoặc sốt, mẹ nên thận trọng vì có thể liên quan đến bệnh lý tiêu hóa hoặc nhiễm trùng.

Nguyên nhân bà bầu bị sôi bụng

Một số yếu tố thường gặp có thể khiến bà bầu bị sôi bụng trong thai kỳ bao gồm:

Thay đổi nội tiết tố

Khi mang thai, hormone progesterone tăng cao để giúp tử cung mềm và bảo vệ thai nhi. Tuy nhiên, loại hormone này cũng làm chậm nhu động ruột, khiến thức ăn di chuyển chậm hơn trong ống tiêu hóa. Hậu quả là khí và dịch bị tích tụ lại, tạo ra âm thanh sôi bụng đặc trưng.

Ngoài ra, tăng lưu lượng máu ở vùng bụng để nuôi dưỡng thai nhi cũng làm mẹ cảm thấy vùng bụng “rộn ràng”, “ùng ục”, đặc biệt sau bữa ăn hoặc khi nằm nghiêng.

Chế độ ăn uống chưa phù hợp

Một số thói quen ăn uống có thể khiến mẹ bầu dễ bị sôi bụng:

• Ăn bữa lớn, ăn nhanh, nhai không kỹ khiến mẹ nuốt nhiều không khí, tạo khí trong ruột.
• Dùng thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, chiên rán dẫn đến khó tiêu, dễ sinh hơi.
• Uống nước có gas, cà phê, trà đặc gây kích thích ruột co bóp mạnh, phát ra tiếng sôi.
• Ăn thực phẩm lên men như dưa muối, kim chi, sữa chua gây lên men đường ruột, sinh khí.
• Mẹ bầu thiếu men tiêu hóa lactose (trong sữa) dễ bị đầy hơi, sôi bụng hoặc tiêu chảy nhẹ sau khi uống sữa.

Căng thẳng và lo lắng

Trong thai kỳ, nội tiết tố thay đổi khiến mẹ dễ căng thẳng, mệt mỏi hoặc rối loạn giấc ngủ. Căng thẳng tác động trực tiếp lên hệ thần kinh ruột, làm tăng hoặc giảm nhu động ruột thất thường, dẫn đến sôi bụng, đầy hơi, thậm chí rối loạn tiêu hóa nhẹ.

Việc duy trì tâm lý ổn định, ngủ đủ giấc và chia sẻ cảm xúc với người thân có thể giúp mẹ giảm bớt tình trạng này.

Tăng lưu lượng máu vùng bụng

Khi mang thai, lưu lượng máu đến vùng bụng và tử cung tăng mạnh để nuôi dưỡng thai nhi. Sự thay đổi này đôi khi khiến mẹ cảm nhận rõ những chuyển động nhẹ hoặc tiếng sôi lăn tăn trong bụng, nhất là sau khi ăn hoặc khi thay đổi tư thế nằm. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường, không đáng lo ngại.

Sôi bụng khi mang thai có nguy hiểm không?

Thông thường, sôi bụng khi mang thai là hiện tượng sinh lý bình thường, không ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé. Mẹ vẫn có thể ăn uống, tiêu hóa và tăng cân ổn định trong suốt thai kỳ.

Tuy nhiên, cần đi khám bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu sau:

• Sôi bụng kèm đau bụng dữ dội hoặc co thắt mạnh.
• Tiêu chảy nhiều lần trong ngày, nôn ói hoặc mất nước.
• Sốt cao, mệt mỏi, chán ăn.
• Có dấu hiệu xuất huyết âm đạo hoặc giảm cử động thai (ở giai đoạn sau).

Những trường hợp này có thể liên quan đến nhiễm trùng tiêu hóa, rối loạn điện giải hoặc biến chứng thai kỳ, cần được bác sĩ thăm khám sớm để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

Cách xử trí và chăm sóc khi bà bầu bị sôi bụng

Để giảm tình trạng sôi bụng trong thai kỳ, mẹ có thể thực hiện các biện pháp chăm sóc tại nhà sau đây:

Điều chỉnh chế độ ăn uống

• Ăn nhiều bữa nhỏ thay vì 2 - 3 bữa lớn để giảm áp lực cho dạ dày.
• Nhai kỹ, ăn chậm, tránh nuốt khí khi nói chuyện trong bữa ăn.
• Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, chiên xào, hoặc thực phẩm dễ lên men.
• Tránh đồ uống có gas, cà phê, nước trà đặc, vì chúng làm tăng co bóp ruột.
• Ưu tiên rau xanh, trái cây chín, sữa chua, ngũ cốc nguyên hạt giúp dễ tiêu hóa, bổ sung vitamin và chất xơ.
• Uống đủ nước mỗi ngày (2 - 3 lít), đặc biệt khi có hiện tượng đầy hơi, táo bón hoặc đi ngoài.

Nếu sôi bụng do lạnh bụng, mẹ có thể áp dụng mẹo dân gian an toàn:

• Uống một ly nước ấm pha vài lát gừng tươi để hỗ trợ tiêu hóa, làm ấm bụng.
• Dùng nước gạo rang (gạo rang vàng nấu lấy nước uống) giúp làm dịu dạ dày, giảm chướng bụng và ợ hơi.

Thay đổi sinh hoạt và thói quen

Duy trì vận động nhẹ nhàng mỗi ngày như đi bộ, tập yoga bầu hoặc thực hiện các bài giãn cơ đơn giản giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa và giảm sôi bụng hiệu quả.

Mẹ bầu nên giữ tư thế ăn uống đúng: Ngồi thẳng lưng, không ăn khi đang đứng hoặc nằm, tránh nói chuyện quá nhiều khi ăn để hạn chế nuốt khí gây đầy hơi. Ăn chậm, nhai kỹ cũng giúp dạ dày tiêu hóa tốt hơn và giảm cảm giác khó chịu sau bữa ăn.

Bên cạnh đó, hãy giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng và lo lắng quá mức, bởi stress có thể ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh ruột, làm tăng tình trạng sôi bụng. Mẹ bầu có thể thư giãn bằng nghe nhạc nhẹ, thiền, đọc sách, hoặc ngủ đủ giấc để cân bằng tâm lý.

Ngoài ra, mẹ nên mặc trang phục rộng rãi, tránh bó sát vùng bụng vì có thể gây áp lực lên dạ dày và đường ruột.

Tóm lại, bà bầu bị sôi bụng là dấu hiệu phổ biến, chủ yếu do thay đổi nội tiết tố và thói quen ăn uống. Việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, vận động nhẹ nhàng và giữ tinh thần thoải mái sẽ giúp mẹ bầu cải thiện tình trạng này, đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh, dễ chịu và an toàn cho cả mẹ lẫn bé.