8 cách trị trĩ ngoại hiệu quả và an toàn, ngăn ngừa tái phát

Trĩ ngoại là một trong những bệnh lý hậu môn - trực tràng phổ biến, thường khiến người bệnh đau rát, sưng tấy và khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày. Việc nắm rõ các cách chữa trĩ ngoại sẽ giúp kiểm soát triệu chứng, hạn chế biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, Tiêm chủng Long châu sẽ tổng hợp những phương pháp điều trị trĩ ngoại được sử dụng phổ biến hiện nay, từ cách tự chăm sóc tại nhà đến các thủ thuật và phẫu thuật chuyên sâu.

5 cách trị trĩ ngoại tại nhà áp dụng cho giai đoạn nhẹ

Ở giai đoạn đầu, trĩ ngoại thường chỉ gây sưng đau nhẹ và có thể được kiểm soát bằng những biện pháp chăm sóc tại nhà. Người bệnh có thể áp dụng đồng thời nhiều cách trị trĩ ngoại sau để cải thiện triệu chứng và ngăn bệnh tiến triển.

Điều chỉnh chế độ ăn uống giàu chất xơ và uống đủ nước

Một chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò cốt lõi trong việc hỗ trợ điều trị trĩ ngoại. Người bệnh nên bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và các loại củ giàu chất xơ hòa tan để cải thiện nhu động ruột. Chất xơ giúp làm mềm phân, giảm táo bón - yếu tố nguy cơ hàng đầu khiến búi trĩ sưng to và đau rát.

Bên cạnh đó, việc uống từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày cũng giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn. Cần hạn chế rượu bia, đồ uống có cồn, nước ngọt có gas và các món cay nóng vì chúng có thể làm kích ứng niêm mạc trực tràng.

Vệ sinh hậu môn đúng cách và tắm ngồi nước ấm

Sau khi đi tiêu, vùng hậu môn nên được vệ sinh nhẹ nhàng bằng khăn giấy ẩm không mùi hoặc khăn bông thấm nước, thay vì chà xát mạnh gây kích ứng. Trong trường hợp sưng đau, người bệnh có thể chườm lạnh bằng túi đá bọc trong khăn mềm trong khoảng 10 - 15 phút để giảm viêm.

Ngoài ra, tắm ngồi với nước ấm từ 10 - 15 phút mỗi ngày cũng được nhiều bác sĩ khuyến nghị. Phương pháp này giúp thư giãn cơ vòng hậu môn, cải thiện tuần hoàn máu, từ đó giảm đau rát và khó chịu.

Thay đổi lối sống và thói quen sinh hoạt

Ngồi hoặc đứng lâu trong nhiều giờ liên tục sẽ làm tăng áp lực lên vùng hậu môn, khiến tình trạng trĩ ngoại nặng thêm. Người bệnh nên thường xuyên vận động nhẹ nhàng, ưu tiên đi bộ, tập yoga hoặc các bài tập kéo giãn để tăng cường tuần hoàn máu.

Ngoài ra, thói quen rặn mạnh khi đi tiêu cần được loại bỏ. Nếu bị táo bón, hãy chủ động dùng thuốc làm mềm phân hoặc sản phẩm bổ sung chất xơ theo tư vấn của bác sĩ thay vì cố gắng rặn, vì hành động này có thể khiến búi trĩ sưng to hơn.

Sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc đặt tại chỗ

Thuốc bôi và thuốc đặt hậu môn là cách trị trĩ ngoại thường được bác sĩ chỉ định cho các trường hợp trĩ ngoại giai đoạn nhẹ. Các chế phẩm này thường chứa hoạt chất giảm đau, chống viêm, làm co mạch, giúp người bệnh dễ chịu hơn khi đi đại tiện. 

Tuy nhiên, việc sử dụng cần có chỉ định cụ thể, tránh tự ý mua thuốc vì có thể gây kích ứng hoặc không phù hợp với tình trạng bệnh.

Thuốc uống giảm đau hỗ trợ kiểm soát triệu chứng

Trong những ngày bệnh nhân cảm thấy đau nhiều, thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen có thể được sử dụng ngắn hạn. Các loại thuốc này giúp giảm sưng đau, cải thiện khả năng sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên, không nên lạm dụng hoặc dùng kéo dài mà không có ý kiến bác sĩ, đặc biệt ở người có bệnh lý gan, thận hoặc tim mạch kèm theo.

3 phương pháp y tế điều trị trĩ ngoại nặng

Khi bệnh tiến triển nặng, búi trĩ ngoại thường sưng to, đau nhiều và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt. Lúc này, các biện pháp tại nhà không còn hiệu quả, người bệnh cần can thiệp bằng những phương pháp y tế chuyên sâu.

Thắt búi trĩ bằng vòng cao su

Đây là cách trị trĩ ngoại với thủ thuật đơn giản thường áp dụng cho trĩ ngoại mức độ vừa đến nặng. Bác sĩ sẽ dùng một vòng cao su nhỏ để buộc chặt gốc búi trĩ, làm cắt nguồn máu nuôi dưỡng. Sau vài ngày, búi trĩ sẽ teo nhỏ và rụng ra ngoài cùng phân.

Phương pháp này có ưu điểm là thực hiện nhanh, ít xâm lấn và không cần gây mê toàn thân. Tuy nhiên, người bệnh có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu trong những ngày đầu và một số trường hợp có nguy cơ nhiễm trùng hoặc loét tại chỗ thắt.

Đốt laser loại bỏ búi trĩ

Đốt laser là một kỹ thuật hiện đại, sử dụng tia laser công suất cao để cắt bỏ búi trĩ. Thủ thuật diễn ra trong thời gian ngắn, hạn chế chảy máu và giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn so với mổ truyền thống. Dù được đánh giá an toàn và hiệu quả, cách trị trĩ ngoại như đốt laser vẫn có nhược điểm là chi phí cao và có thể để lại sẹo ở niêm mạc hậu môn. Người bệnh cần tuân thủ chế độ chăm sóc sau thủ thuật để giảm nguy cơ tái phát.

Phẫu thuật cắt trĩ ngoại

Trong những trường hợp trĩ ngoại kích thước lớn, gây biến chứng hoặc tái phát nhiều lần, phẫu thuật cắt trĩ là lựa chọn tối ưu. Hiện nay, có nhiều kỹ thuật phẫu thuật được áp dụng, như:

• PPH (Procedure for Prolapse and Hemorrhoids): Sử dụng máy kẹp cắt niêm mạc trực tràng để loại bỏ búi trĩ.
• Phương pháp Longo: Kéo búi trĩ về vị trí ban đầu, sau đó cắt và khâu mạch máu nuôi dưỡng để búi trĩ teo dần.
• HCPT (High-frequency Coagulation): Dùng sóng cao tần để làm đông mạch máu rồi cắt búi trĩ.
• Milligan Morgan: Phẫu thuật truyền thống cắt toàn bộ búi trĩ, sau đó khâu lại niêm mạc.

Phẫu thuật mang lại hiệu quả lâu dài và tỷ lệ tái phát thấp hơn, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro đau sau mổ, chảy máu hoặc hẹp hậu môn. Vì vậy, bệnh nhân cần được bác sĩ chuyên khoa hậu môn - trực tràng đánh giá kỹ lưỡng trước khi lựa chọn phương pháp.

Lời khuyên phòng ngừa và chăm sóc sau điều trị

Khi thực hiện những cách chữa trị trĩ ngoại, dù bằng phương pháp tại nhà hay can thiệp y tế, đều cần kết hợp với chế độ chăm sóc và phòng ngừa phù hợp để giảm nguy cơ tái phát. Theo khuyến cáo từ các bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa - hậu môn trực tràng, người bệnh nên chú ý những nguyên tắc sau:

• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học: Tăng cường chất xơ từ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để ngừa táo bón; uống 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày; hạn chế rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas và đồ cay dầu mỡ để tránh kích ứng, viêm sưng hậu môn.
• Thói quen đại tiện lành mạnh: Đi vệ sinh đúng giờ, không nhịn lâu để tránh phân khô cứng. Không ngồi trên bồn cầu quá lâu, không rặn mạnh khi đi tiêu. Nếu có dấu hiệu táo bón, nên tham khảo bác sĩ để sử dụng thuốc làm mềm phân hoặc bổ sung chất xơ hòa tan.
• Duy trì cân nặng và vận động hợp lý: Béo phì làm gia tăng áp lực lên vùng hậu môn - trực tràng. Vì vậy, người bệnh cần duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn và tập luyện. Các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội được khuyến khích, trong khi nâng tạ nặng hoặc các môn thể thao tạo áp lực lớn lên bụng nên được hạn chế.
• Vệ sinh và chăm sóc vùng hậu môn sau điều trị: Sau phẫu thuật hoặc thủ thuật, cần vệ sinh vùng hậu môn bằng nước ấm hoặc khăn mềm sạch để tránh nhiễm trùng. Tắm ngồi với nước ấm hằng ngày giúp cải thiện lưu thông máu và giảm cảm giác khó chịu. Mặc quần áo thoáng mát, đồ lót cotton sạch để giảm ẩm ướt và hạn chế nguy cơ viêm nhiễm.
• Theo dõi và tái khám định kỳ: Ngay cả khi triệu chứng đã giảm, người bệnh vẫn nên tái khám theo lịch hẹn để bác sĩ kiểm tra tiến triển và phát hiện sớm dấu hiệu tái phát. Ở những người có nguy cơ cao (phụ nữ mang thai, người có bệnh lý nền hoặc dùng thuốc chống đông), việc theo dõi thường xuyên càng quan trọng để tránh biến chứng.

Trĩ ngoại tuy không nguy hiểm ngay lập tức nhưng có thể gây biến chứng nặng nề nếu bỏ qua điều trị. Áp dụng đúng cách trị trĩ ngoại từ chế độ sinh hoạt, dùng thuốc đến can thiệp y tế sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và giảm nguy cơ tái phát. Để đảm bảo an toàn, người bệnh nên thăm khám tại cơ sở y tế uy tín và tuân thủ chỉ định của bác sĩ.