Xuất huyết dạ dày có phải mổ không? Lưu ý chăm sóc bệnh nhân

Xuất huyết dạ dày là một biến chứng nguy hiểm xảy ra khi niêm mạc dạ dày bị tổn thương nặng. Đây là tình trạng có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng bệnh nhân. Vậy, khi gặp phải xuất huyết dạ dày có phải mổ không? Khi nào bác sĩ chỉ định phẫu thuật? Hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

Triệu chứng của người xuất huyết dạ dày

Xuất huyết dạ dày là tình trạng máu thoát ra khỏi lớp niêm mạc dạ dày do tổn thương, thường xuất hiện ở người bị viêm loét dạ dày - tá tràng. Tùy vào mức độ, biểu hiện có thể nhẹ nhàng, rõ rệt hoặc nghiêm trọng. Những triệu chứng đặc trưng của xuất huyết dạ dày gồm:

• Nôn ra máu: Có thể là máu tươi hoặc máu sẫm màu như bã cà phê.
• Đi ngoài phân đen: Phân có màu đen đặc, mùi hôi khó chịu, giống hắc ín.
• Đau vùng thượng vị: Cơn đau dữ dội, nhất là sau bữa ăn.
• Chóng mặt, da nhợt nhạt: Hậu quả của tình trạng mất máu, tụt huyết áp.
• Cảm giác buồn nôn, mệt mỏi, choáng khi thay đổi tư thế.

Ngoài ra, một số dấu hiệu cảnh báo sớm cần lưu ý:

• Đầy bụng, khó tiêu.
• Ợ nóng, đau âm ỉ vùng thượng vị.
• Chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân.

Xuất huyết dạ dày có phải mổ không?

Nhiều người băn khoăn không biết xuất huyết dạ dày có phải mổ không, điều này thực tế phụ thuộc vào mức độ chảy máu cũng như chỉ định điều trị của bác sĩ dựa trên tình trạng cụ thể của người bệnh.

Xuất huyết dạ dày là tình trạng vỡ mạch máu tại dạ dày, gây chảy máu, thường gặp ở những người lạm dụng thuốc giảm đau, thuốc chống viêm hoặc mắc viêm loét dạ dày - tá tràng. Các biểu hiện thường thấy gồm đau dữ dội vùng thượng vị, nôn ra máu và đi ngoài ra phân đen. 

Nếu lượng máu mất nhiều và xảy ra đột ngột, bệnh nhân có thể rơi vào sốc, kèm theo nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, việc xuất huyết dạ dày có phải mổ không sẽ tùy thuộc vào từng mức độ bệnh lý.

Xuất huyết dạ dày mức độ nhẹ

Ở những trường hợp nhẹ, người bệnh có thể đáp ứng tốt với điều trị bằng thuốc. Bác sĩ thường chỉ định thuốc cầm máu kết hợp thuốc duy trì, đồng thời hướng dẫn chế độ nghỉ ngơi và chăm sóc tại nhà để cải thiện triệu chứng.

Xuất huyết dạ dày mức độ nặng

Khi tình trạng xuất huyết nghiêm trọng, điều trị nội khoa không đem lại hiệu quả, bệnh nhân buộc phải can thiệp bằng phẫu thuật. Lúc này, các biểu hiện như da tái xanh, niêm mạc nhợt nhạt, thậm chí mất ý thức có thể xuất hiện. Bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm để xác định mức độ tổn thương. Nếu phát hiện mạch máu và niêm mạc bị hủy hoại nặng, phẫu thuật sẽ được chỉ định nhằm cầm máu, bảo toàn tính mạng và phòng ngừa nguy cơ tử vong.

Khi nào cần phải mổ xuất huyết dạ dày?

Sau khi nội soi dạ dày không chẩn đoán được vị trí xuất huyết

Có những trường hợp nội soi không phát hiện được ổ xuất huyết, thường do tình trạng chảy máu ẩn. Khi đó, bác sĩ có thể cân nhắc tiến hành phẫu thuật để kịp thời cầm máu cho bệnh nhân.

Nội soi cầm máu không hiệu quả

Phương pháp nội soi cầm máu được sử dụng phổ biến trong điều trị xuất huyết dạ dày. Tuy nhiên, không phải lúc nào kỹ thuật này cũng mang lại hiệu quả. 

Nếu việc nội soi không khống chế được tình trạng chảy máu, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật như một giải pháp tiếp theo nhằm ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm:

• Dạ dày chảy máu nhiều.

• Khi người bệnh có biểu hiện sốc, tay chân lạnh, choáng váng… chứng tỏ máu đã mất quá nhiều. Lúc này, phẫu thuật là cần thiết để duy trì thể tích tuần hoàn và bảo toàn tính mạng cho bệnh nhân.

Chảy máu do ung thư dạ dày

Một số trường hợp chảy máu bắt nguồn từ khối u ác tính. Khi đó, phẫu thuật thường là lựa chọn ưu tiên. Bác sĩ có thể đồng thời cắt bỏ một phần dạ dày để loại trừ khối u, hạn chế nguy cơ di căn cũng như tái phát sau này.

Xuất huyết kèm với tình trạng thủng dạ dày

Đây là biến chứng nặng của viêm loét dạ dày và có thể gây xuất huyết nghiêm trọng. Đối với tình huống này, bác sĩ sẽ can thiệp phẫu thuật để khâu vết thủng, cầm máu và dẫn lưu ổ bụng.

Mổ nội soi xuất huyết dạ dày nằm viện bao lâu?

Thông thường, bệnh nhân sau khi phẫu thuật nội soi dạ dày cần lưu viện khoảng 3 - 5 ngày, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe cũng như tốc độ hồi phục. Ca mổ thường diễn ra trong 30 - 60 phút, nhưng thời gian nằm viện có thể kéo dài hơn do nhiều yếu tố như:

• Thể trạng người bệnh: Người có nền tảng sức khỏe tốt thường phục hồi nhanh hơn.
• Tính chất ca mổ: Những phẫu thuật phức tạp đòi hỏi thời gian hồi phục lâu hơn.
• Diễn tiến sau phẫu thuật: Một số trường hợp có thể xuất hiện biến chứng nhẹ như đau hoặc buồn nôn.

Trong thời gian ở lại bệnh viện, bệnh nhân sẽ được bác sĩ theo dõi sát sao để kịp thời xử lý nếu phát sinh vấn đề. Quy trình chăm sóc y tế bao gồm:

• Theo dõi các chỉ số sinh tồn: Đo thân nhiệt, nhịp tim và huyết áp định kỳ.
• Chăm sóc vết mổ: Vệ sinh thường xuyên nhằm phòng ngừa nhiễm trùng.
• Hướng dẫn phục hồi tại nhà: Bác sĩ sẽ đưa ra chỉ dẫn chi tiết về cách chăm sóc vết mổ cũng như chế độ dinh dưỡng phù hợp sau khi xuất viện.

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian nằm viện sau phẫu thuật dạ dày

Khoảng thời gian người bệnh phải nằm viện phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

• Tình trạng bệnh lý: Những ca có mức độ tổn thương phức tạp thường cần nhiều thời gian hồi phục hơn.
• Kỹ thuật phẫu thuật: Các can thiệp bằng phương pháp nội soi thường giúp người bệnh lành nhanh hơn so với mổ hở truyền thống.
• Khả năng hồi phục cá nhân: Mỗi bệnh nhân có tốc độ lành bệnh khác nhau, điều này cũng quyết định số ngày lưu viện.
• Nhìn chung, các yếu tố trên đều giữ vai trò quan trọng trong việc xác định thời gian chăm sóc và theo dõi sau phẫu thuật.

Thời gian hồi phục sau mổ xuất huyết dạ dày

Thông thường, bệnh nhân sẽ mất khoảng 2 - 3 tuần để phục hồi hoàn toàn sau phẫu thuật nội soi dạ dày, bao gồm cả việc liền vết mổ. Tuy nhiên, thời gian này có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe nền trước đó cũng như phương pháp mổ được áp dụng. Những thủ thuật như nội soi viêm dạ dày hoặc cắt polyp thường rút ngắn thời gian bình phục hơn so với các ca điều trị ung thư dạ dày bằng phẫu thuật nội soi.

Trong những ngày đầu rời bệnh viện, bệnh nhân cần tuân thủ một số lưu ý sau để quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi:

• Nghỉ ngơi hợp lý: Dành thời gian tĩnh dưỡng, tránh vận động mạnh để cơ thể có điều kiện lành thương.
• Chế độ dinh dưỡng: Bắt đầu bằng các món ăn loãng, mềm, dễ tiêu như cháo, súp trước khi chuyển dần sang thực phẩm đặc.
• Dùng thuốc đúng chỉ định: Uống thuốc theo toa bác sĩ, đảm bảo đúng liều và đúng giờ nhằm phát huy tối đa hiệu quả điều trị.
• Theo dõi vết mổ: Kiểm tra hàng ngày để sớm phát hiện dấu hiệu nhiễm trùng nếu có.
• Tái khám đúng lịch: Thực hiện các buổi kiểm tra định kỳ để bác sĩ đánh giá tiến triển hồi phục.
• Vận động nhẹ nhàng: Bắt đầu với những bài tập đơn giản, sau đó tăng dần cường độ khi cơ thể đã quen.

• Việc tuân thủ những nguyên tắc này sẽ góp phần rút ngắn thời gian hồi phục, đồng thời giúp người bệnh nhanh chóng lấy lại sức khỏe.

Lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân mổ xuất huyết dạ dày

Việc xuất huyết dạ dày có phải mổ không sẽ phụ thuộc vào mức độ bệnh lý. Sau khi tiến hành mổ, người chăm sóc cần đặc biệt chú ý một số điểm quan trọng trong quá trình chăm sóc bệnh nhân.

Chế độ dinh dưỡng sau mổ xuất huyết dạ dày

Để hỗ trợ dạ dày nhanh chóng lành thương và phòng ngừa biến chứng, bệnh nhân cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Làm theo chỉ định bác sĩ: Tuyệt đối không ăn uống bất cứ thứ gì khi chưa được bác sĩ cho phép.
• Bắt đầu với thức ăn lỏng: Trong 2 - 3 ngày đầu, ưu tiên dùng cháo loãng, súp, canh để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
• Ăn thành nhiều bữa nhỏ: Chia nhỏ bữa ăn, ăn chậm và nhai kỹ nhằm hạn chế áp lực tác động lên dạ dày.
• Tránh thực phẩm bất lợi: Kiêng hoàn toàn đồ cay nóng, rượu bia, chất kích thích và thuốc lá.
• Ưu tiên thực phẩm có lợi: Nên bổ sung các món giúp giảm tiết dịch acid như bánh quy, dầu thực vật, đường, mật ong, rau củ non và trái cây ít xơ.
• Cách chế biến: Thức ăn nên được hấp, luộc, hầm nhừ hoặc nghiền/xay nhỏ để dễ tiêu hóa và tránh kích ứng dạ dày.
• Thời gian hồi phục: Sau khoảng 2 - 3 tuần, người bệnh có thể quay lại chế độ ăn bình thường, nhưng vẫn cần tránh để bụng quá đói hoặc ăn quá no.

Chế độ sinh hoạt sau phẫu thuật

Bên cạnh dinh dưỡng, việc tổ chức sinh hoạt khoa học cũng góp phần quan trọng trong quá trình hồi phục:

• Giảm vận động mạnh: Tránh đi lại nhiều hay làm việc nặng trong giai đoạn đầu.
• Không nằm bất động quá lâu: Cần thay đổi tư thế nhẹ nhàng để máu lưu thông tốt, giúp vết thương nhanh liền.
• Nghỉ ngơi hợp lý: Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya và dành nhiều thời gian thư giãn để cơ thể phục hồi.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe: Ghi nhận mọi dấu hiệu bất thường và báo ngay cho bác sĩ.
• Kiểm tra vết mổ định kỳ: Thường xuyên tái khám và kiểm tra vết mổ, đặc biệt sau khoảng 3 - 6 tháng.

Xuất huyết dạ dày là tình trạng nguy hiểm nếu không được xử trí kịp thời, việc xuất huyết dạ dày có phải mổ không còn phụ thuộc vào mức độ tổn thương và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Bài viết trên đã phần nào giúp giải đáp thắc mắc xuất huyết dạ dày có phải mổ không, đồng thời cung cấp những thông tin hữu ích để bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này. Trong mọi trường hợp, khi có dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và xử lý kịp thời.