Trong những năm gần đây, số ca mắc các bệnh lý liên quan đến dạ dày, đặc biệt là xuất huyết tiêu hóa đang ngày càng gia tăng. Nhiều người vẫn chủ quan khi gặp các triệu chứng bất thường, cho rằng chỉ là rối loạn tiêu hóa thông thường, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Xuất huyết dạ dày có nguy hiểm không là câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại cần được giải đáp một cách chính xác và đầy đủ. Việc hiểu đúng và đủ về tình trạng này không chỉ giúp bạn chủ động phòng ngừa mà còn có thể cứu sống người khác trong tình huống khẩn cấp.
Xuất huyết dạ dày có nguy hiểm không?
Vậy, xuất huyết dạ dày có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, xuất huyết dạ dày là một biến chứng nguy hiểm, có thể gây mất máu nghiêm trọng, rối loạn huyết động, sốc và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Đây là tình trạng máu chảy ra từ niêm mạc dạ dày do các tổn thương trong hệ tiêu hóa trên. Tùy theo lượng máu mất, tốc độ chảy máu và nguyên nhân, mức độ nguy hiểm sẽ thay đổi nhưng điểm chung là đều cần can thiệp y tế ngay lập tức.
Xuất huyết dạ dày có thể tiến triển rất nhanh. Người bệnh ban đầu có thể chỉ cảm thấy mệt, đau bụng hoặc buồn nôn nhẹ. Tuy nhiên, chỉ trong vài giờ, cơ thể đã có thể rơi vào trạng thái sốc do mất máu, mạch nhanh, huyết áp tụt, thậm chí ngừng tim nếu không được cấp cứu kịp thời. Tình huống khẩn cấp cần nhận biết sớm:
- Nôn ra máu tươi hoặc dịch nâu sẫm như bã cà phê.
- Đi ngoài phân đen, mùi hôi thối rõ rệt.
- Chóng mặt, hoa mắt, choáng váng.
- Da tái nhợt, tim đập nhanh, vã mồ hôi.
- Ngất xỉu, lịm dần.
Theo một số nghiên cứu quốc tế, tỷ lệ tử vong do xuất huyết tiêu hóa cấp có thể dao động từ 5 – 10%, đặc biệt cao ở người lớn tuổi hoặc có bệnh nền đi kèm. Điều này cho thấy mức độ nghiêm trọng của tình trạng này không thể xem nhẹ.

Nguyên nhân phổ biến gây xuất huyết dạ dày bạn cần nhận diện sớm
Để phòng ngừa, điều quan trọng là phải hiểu được nguyên nhân gây ra tình trạng xuất huyết. Dưới đây là các yếu tố thường gặp nhất:
- Viêm loét dạ dày – tá tràng kéo dài không điều trị: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi lớp niêm mạc dạ dày bị tổn thương lâu ngày, vết loét có thể ăn sâu và gây chảy máu.
- Lạm dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Các loại thuốc như aspirin, ibuprofen khi dùng lâu dài sẽ gây tổn thương niêm mạc dạ dày, đặc biệt nếu không dùng kèm thuốc bảo vệ dạ dày.
- Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H.pylori): Đây là loại vi khuẩn sống trong dạ dày, gây viêm loét và là yếu tố làm tăng nguy cơ xuất huyết nếu không được điều trị triệt để.
- Thói quen uống rượu bia, hút thuốc lá: Những chất này phá hủy hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày, khiến nguy cơ loét và chảy máu tăng cao.
- Ung thư dạ dày: Dù ít gặp nhưng xuất huyết do khối u cũng là một nguyên nhân nguy hiểm cần cảnh giác.
Những đối tượng có nguy cơ cao:
- Người cao tuổi (trên 60 tuổi).
- Người có tiền sử loét dạ dày hoặc xuất huyết tiêu hóa.
- Người đang dùng thuốc chống đông máu, corticoid dài ngày.
- Người bị bệnh mạn tính như gan, thận, tim mạch.

Dấu hiệu nhận biết sớm giúp phòng ngừa biến chứng nặng
Phát hiện sớm bệnh là yếu tố then chốt để cứu sống người bị xuất huyết dạ dày. Những triệu chứng dưới đây cần được chú ý đặc biệt:
- Nôn ra máu tươi hoặc dịch nâu đen.
- Đi ngoài phân đen, sệt và hôi.
- Đau bụng dữ dội vùng thượng vị (trên rốn).
- Cơ thể mệt mỏi, da tái nhợt, tụt huyết áp.
- Chóng mặt, hoa mắt, ngất xỉu.
Các triệu chứng có thể tiến triển âm thầm trong giai đoạn đầu nhưng sẽ chuyển biến nhanh, dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa khác. Vậy, khi nào cần thăm khám ngay?
- Khi thấy bất kỳ dấu hiệu nôn ra máu, phân đen bất thường.
- Khi có biểu hiện choáng váng, mệt mỏi không rõ nguyên nhân.
- Khi người bệnh có tiền sử viêm loét, đang dùng thuốc có nguy cơ cao.
Đừng chủ quan chờ đến khi triệu chứng nặng mới đi khám. Với tình trạng xuất huyết dạ dày, phản ứng nhanh có thể cứu sống người bệnh.

Xuất huyết dạ dày được chẩn đoán và điều trị như thế nào?
Việc chẩn đoán và xử lý xuất huyết dạ dày cần sự phối hợp của các kỹ thuật y tế hiện đại cũng như sự can thiệp kịp thời.
Chẩn đoán:
- Phương pháp chính xác nhất là nội soi dạ dày, giúp bác sĩ quan sát trực tiếp vị trí chảy máu.
- Xét nghiệm máu (kiểm tra lượng huyết sắc tố – Hb), chụp X-quang, siêu âm cũng có thể được sử dụng hỗ trợ.
Điều trị:
- Truyền dịch và truyền máu: Giúp bù lại lượng máu đã mất, ổn định huyết áp.
- Thuốc: Dùng thuốc giảm tiết acid (nhóm PPI), thuốc cầm máu, thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày.
- Nội soi cầm máu: Có thể dùng kẹp, đốt điện hoặc tiêm thuốc tại chỗ để cầm máu ngay tại vị trí loét.
- Phẫu thuật: Áp dụng trong trường hợp chảy máu nặng không đáp ứng điều trị nội khoa hoặc nghi ngờ ung thư.
Lưu ý quan trọng: Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc giảm đau hay kháng sinh nếu chưa có chỉ định bác sĩ vì có thể khiến tình trạng chảy máu nặng hơn.

Làm sao để phòng ngừa xuất huyết dạ dày tái phát hiệu quả?
Người từng bị xuất huyết dạ dày cần tuân thủ nghiêm túc các biện pháp phòng ngừa để tránh tái phát:
- Tuân thủ phác đồ điều trị bệnh nền: Nếu có viêm loét hoặc nhiễm H.pylori, cần điều trị triệt để, đúng thuốc, đủ thời gian.
- Hạn chế bia rượu, thuốc lá: Đây là hai tác nhân gây tổn hại niêm mạc dạ dày nặng nề nhất.
- Không lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm: Nếu cần sử dụng lâu dài, phải có hướng dẫn của bác sĩ và dùng kèm thuốc bảo vệ dạ dày.
- Ăn uống lành mạnh: Tránh đồ cay nóng, chua, nhiều dầu mỡ. Ăn đúng bữa, không để dạ dày trống quá lâu.
- Tái khám định kỳ: Giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
Thay đổi lối sống cũng là việc rất quan trọng và cần thiết giúp phòng ngừa, hạn chế biến chứng xuất huyết dạ dày.
- Giảm căng thẳng: Stress kéo dài có thể làm tăng tiết acid dạ dày, dễ dẫn đến loét.
- Ngủ đủ giấc: Giúp cơ thể phục hồi tốt hơn, giảm rối loạn tiêu hóa.
- Tập thể dục đều đặn: Tăng cường lưu thông máu, hỗ trợ chức năng tiêu hóa ổn định hơn.

Vậy, xuất huyết dạ dày có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, rất nguy hiểm và không thể xem nhẹ. Việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý sẽ giúp bạn hoặc người thân không bị bất ngờ khi gặp tình huống này. Quan trọng hơn, xây dựng lối sống khoa học, ăn uống điều độ và khám sức khỏe định kỳ chính là “lá chắn” hiệu quả nhất để phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, đừng chần chừ, hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và xử lý kịp thời.