Xét nghiệm lao phổi bao lâu có kết quả? Những điều cần biết

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các phương pháp xét nghiệm lao phổi phổ biến hiện nay và thời gian trả kết quả tương ứng của từng loại xét nghiệm. Hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu khám phá ngay trong bài viết “Xét nghiệm lao phổi bao lâu có kết quả?” bạn nhé!

Tổng quan về xét nghiệm lao phổi

Xét nghiệm lao phổi có ý nghĩa như thế nào?

Xét nghiệm lao phổi là bước quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác một người có mắc bệnh lao phổi hay không. Việc lựa chọn phương pháp xét nghiệm phù hợp sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng người bao gồm cả những trường hợp nghi ngờ nhiễm lao và người đã có dấu hiệu rõ ràng của bệnh. Sau quá trình thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định xét nghiệm cụ thể để hỗ trợ chẩn đoán chính xác hơn.

Theo khuyến cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc phát hiện lao phổi càng sớm sẽ càng mang lại hiệu quả điều trị cao hơn. Xét nghiệm kịp thời không chỉ giúp người bệnh có cơ hội hồi phục nhanh chóng, hạn chế biến chứng nguy hiểm mà còn hạn chế lây lan trong cộng đồng.

Đối tượng nguy cơ cao cần xét nghiệm lao phổi

Xét nghiệm lao phổi định kỳ là biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đặc biệt với những người thuộc nhóm nguy cơ cao. Những đối tượng nên chủ động tầm soát bao gồm:

• Người có triệu chứng nghi ngờ như ho kéo dài trên 2 tuần, ho ra máu hoặc có đờm kéo dài.
• Trường hợp có tổn thương bất thường trên phim X-quang phổi cũng cần được làm xét nghiệm để chẩn đoán chính xác.
• Những người từng tiếp xúc gần với bệnh nhân lao, từng mắc lao trong vòng 2 năm hoặc điều trị chưa đủ liệu trình có nguy cơ tái phát cao và nên được theo dõi thường xuyên.
• Người làm việc trong môi trường dễ tiếp xúc với nguồn bệnh như bệnh viện, viện dưỡng lão, trại giam cũng cần được xét nghiệm định kỳ.
• Các đối tượng có hệ miễn dịch suy yếu như người cao tuổi, bệnh nhân HIV/AIDS, người đang hóa trị, xạ trị, hoặc mắc bệnh mạn tính như ung thư, suy thận, đái tháo đường cũng có nguy cơ cao nhiễm lao.
• Trẻ em sống cùng hoặc từng tiếp xúc với người mắc lao cũng nằm trong nhóm cần được tầm soát sớm.

Xét nghiệm lao phổi bao lâu có kết quả?

Các xét nghiệm chẩn đoán lao phổi

Xét nghiệm lao phổi bao lâu có kết quả? Thời gian trả kết quả xét nghiệm lao phổi sẽ phụ thuộc vào loại kỹ thuật được chỉ định trong quá trình chẩn đoán. Trong đó, xét nghiệm soi đờm trực tiếp là phương pháp phổ biến và có giá trị cao trong phát hiện vi khuẩn lao trong dịch hô hấp. Kỹ thuật này cho kết quả trong khoảng từ 1 đến 3 ngày, tùy thuộc vào cơ sở y tế.

Một phương pháp khác thường được áp dụng là chụp X-quang ngực, giúp phát hiện các tổn thương phổi nghi ngờ do lao như thâm nhiễm, xơ hóa, hoặc hình ảnh hang lao. Đây là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đơn giản, cho kết quả ngay sau khi chụp X-quang.

Đối với phản ứng Tuberculin, nhân viên y tế sẽ tiến hành đánh giá vùng da tại vị trí tiêm sau khoảng 48 đến 72 giờ kể từ thời điểm thực hiện. Kết quả sẽ dựa trên mức độ sưng đỏ hoặc đường kính vùng cứng tại chỗ tiêm, từ đó giúp xác định người bệnh có phản ứng với kháng nguyên lao hay không.

Xét nghiệm nuôi cấy đờm trên môi trường đặc hiệu là kỹ thuật có độ chính xác cao, giúp xác định sự hiện diện của trực khuẩn lao và đánh giá độ nhạy với thuốc. Tuy nhiên, do vi khuẩn lao phát triển chậm nên thời gian trả kết quả có thể kéo dài từ 3 đến 6 tuần, thậm chí lâu hơn trong một số trường hợp.

Xét nghiệm sinh học phân tử PCR là phương pháp hiện đại có thể phát hiện DNA của vi khuẩn lao một cách nhanh chóng và chính xác. Với kỹ thuật này, người bệnh có thể nhận được kết quả trong vòng từ 24 đến 48 giờ.

Tùy thuộc vào tình trạng lâm sàng, yếu tố dịch tễ và mục tiêu chẩn đoán, bác sĩ có thể chỉ định một hoặc phối hợp nhiều phương pháp xét nghiệm để tăng độ chính xác và hỗ trợ điều trị bệnh lao phổi hiệu quả nhất.

Lưu ý khi xét nghiệm lao phổi

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm lao phổi chính xác, người bệnh cần lưu ý một số điểm quan trọng trước khi lấy mẫu đờm. Việc chuẩn bị đúng cách sẽ giúp tăng độ tin cậy của kết quả và hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh lý. 

Trước ngày lấy mẫu, nên uống đủ nước và có thể sử dụng thuốc long đờm để làm loãng dịch tiết, giúp lấy mẫu dễ dàng hơn. Vào buổi sáng khi đi xét nghiệm, hãy nhịn ăn, chỉ uống nước lọc và tránh sử dụng các dung dịch súc miệng hoặc chất sát khuẩn khoang miệng vì chúng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Quy trình lấy mẫu đờm đúng chuẩn rất quan trọng để đảm bảo mẫu bệnh phẩm có chất lượng tốt. Cần súc miệng kỹ bằng nước lọc, hít thở sâu để kích thích ho, sau đó ho mạnh và khạc đờm từ sâu trong phổi vào cốc đựng mẫu. Mẫu đờm đạt chuẩn phải có độ sánh đặc, lấy từ phần phổi sâu và đạt dung tích tối thiểu 2ml. Nếu mẫu đờm không đủ tiêu chuẩn về lượng hoặc chất lượng, người bệnh cần lấy lại mẫu để tránh sai lệch kết quả xét nghiệm.

Phòng ngừa lây nhiễm lao phổi như thế nào?

Phòng bệnh lao phổi luôn quan trọng hơn việc điều trị, tuy nhiên hiện nay chưa có biện pháp nào có thể ngăn ngừa hoàn toàn bệnh lao. Vì vậy, để giảm nguy cơ mắc lao phổi, cần thực hiện đồng thời nhiều biện pháp nhằm hạn chế lây nhiễm vi khuẩn lao và ngăn ngừa sự tiến triển bệnh lao.

Một trong những biện pháp phòng ngừa đầu tiên là tiêm vắc xin phòng lao (BCG). Vắc xin này giúp kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng thể chống lại vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây bệnh lao phổi. Việc tiêm phòng BCG nên được thực hiện càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong tháng đầu sau sinh. 

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm chủng chất lượng cao, đảm bảo an toàn và đúng quy trình tiêm chủng theo tiêu chuẩn Bộ Y tế. Đây là lựa chọn tin cậy của nhiều gia đình nhằm bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ ngay từ những năm tháng đầu đời. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hiệu quả miễn dịch của vắc xin BCG giảm dần theo thời gian, do đó việc tiêm vắc xin không đồng nghĩa với việc miễn nhiễm suốt đời.

Khám sức khỏe định kỳ hoặc khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ lao phổi cũng là biện pháp quan trọng giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó hạn chế biến chứng và giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng. Khi có triệu chứng như ho kéo dài, sốt, sút cân hoặc ra mồ hôi ban đêm, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và làm xét nghiệm chẩn đoán.

Ngoài ra, với những người có nguy cơ cao như bệnh nhân nhiễm HIV hoặc những người có hệ miễn dịch suy giảm việc điều trị dự phòng lao khi tiếp xúc với người bệnh lao là cần thiết theo hướng dẫn của bác sĩ. Dù đã tiêm vắc xin BCG, việc tiếp xúc với nguồn lây vẫn có thể ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch của cơ thể.

Người mắc lao phổi cần có ý thức phòng ngừa lây bệnh cho người xung quanh. Khi giao tiếp, nên đeo khẩu trang y tế và sử dụng giấy hoặc khăn che miệng khi ho, hắt hơi, khạc đờm, đồng thời vứt bỏ giấy sau khi sử dụng. Môi trường sinh hoạt nên được duy trì thoáng khí, có ánh nắng mặt trời chiếu vào và vệ sinh cá nhân thường xuyên để hạn chế sự phát tán vi khuẩn lao ra môi trường.

Hy vọng thông qua bài viết “Xét nghiệm lao phổi bao lâu có kết quả?” bạn đã nắm được thông tin về thời gian trả kết quả của các xét nghiệm lao phổi, từ đó có thể chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe. Việc xét nghiệm đúng lúc và đúng phương pháp sẽ giúp phát hiện bệnh sớm, tăng hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng. Hãy luôn theo dõi sức khỏe và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ bản thân và những người xung quanh khỏi bệnh lao phổi.