Viêm tuyến vú ở nam giới là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm tuyến vú ở nam giới là tình trạng viêm nhiễm tại mô tuyến vú, thường xảy ra do vi khuẩn xâm nhập qua các vết nứt trên da hoặc lỗ tuyến ở núm vú. Dù tuyến vú nam giới không phát triển như ở nữ giới, nhưng vẫn có thể bị tổn thương, dẫn đến viêm và nhiễm trùng. 

Bệnh thường biểu hiện bằng các triệu chứng như sưng, đỏ, đau và đôi khi có dịch tiết bất thường từ núm vú. Viêm tuyến vú có thể xuất hiện ở một bên hoặc cả hai bên ngực.

Tình trạng này thường gặp ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, người từng phẫu thuật vùng ngực, dùng thuốc nội tiết kéo dài hoặc có thói quen vệ sinh kém. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm tuyến vú có thể tiến triển thành áp xe, gây đau nhức dữ dội và có nguy cơ phải can thiệp ngoại khoa. 

Mặc dù không phổ biến, nhưng bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống và tâm lý người bệnh. Việc nhận biết sớm và điều trị đúng cách đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát bệnh lý này.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm tuyến vú ở nam giới

Viêm tuyến vú ở nam giới thường khởi phát với các biểu hiện rõ ràng tại vùng ngực. Người bệnh có thể gặp phải một số dấu hiệu điển hình sau:

• Đau hoặc cảm giác căng tức ở một bên ngực, thường đi kèm cảm giác nóng rát.
• Vùng da quanh núm vú sưng đỏ, có thể kèm theo sưng hạch nách cùng bên.
• Núm vú tiết dịch bất thường (trong, vàng, mủ hoặc có lẫn máu).
• Sốt nhẹ, ớn lạnh, mệt mỏi toàn thân nếu viêm nặng.
• Trong một số trường hợp, có thể sờ thấy một khối mềm hoặc cứng dưới da - dấu hiệu nghi ngờ áp xe.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm tuyến vú ở nam giới

Nếu viêm tuyến vú ở nam giới không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Áp xe tuyến vú: Hình thành khối mủ dưới da, gây đau dữ dội, cần can thiệp dẫn lưu.
• Nhiễm trùng lan rộng: Vi khuẩn có thể lan sang mô lân cận hoặc vào máu, gây nhiễm trùng toàn thân (nhiễm khuẩn huyết).
• Tái phát viêm tuyến vú: Bệnh có xu hướng tái đi tái lại nếu không điều trị triệt để hoặc không loại bỏ được yếu tố nguyên nhân.
• Biến đổi mô vú hoặc nghi ngờ ung thư: Viêm mạn tính kéo dài có thể làm thay đổi cấu trúc mô vú, gây khó khăn trong việc chẩn đoán phân biệt với u vú lành tính hay ác tính.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nam giới nên đến gặp bác sĩ khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở vùng ngực như sưng, đau, đỏ hoặc tiết dịch ở núm vú. Nếu tình trạng không thuyên giảm sau vài ngày tự chăm sóc hoặc kèm theo sốt, mệt mỏi, cần thăm khám càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Viêm tuyến vú ở nam giới thường xuất phát từ nhiễm khuẩn, đặc biệt là do vi khuẩn Staphylococcus aureus xâm nhập qua vết trầy xước nhỏ quanh vùng ngực. Tình trạng này cũng có thể xảy ra do tắc nghẽn ống dẫn sữa (trong các trường hợp phì đại tuyến vú) hoặc do chấn thương, vệ sinh kém. Ngoài ra, sử dụng steroid kéo dài, mắc bệnh tiểu đường, suy giảm miễn dịch hoặc nghiện rượu cũng làm tăng nguy cơ viêm tuyến vú.

Những ai có nguy cơ mắc phải viêm tuyến vú ở nam giới?

Một số đối tượng nam giới có nguy cơ cao mắc viêm tuyến vú bao gồm:

• Người bị phì đại tuyến vú (gynecomastia), làm tăng nguy cơ tắc nghẽn hoặc viêm nhiễm.
• Nam giới mắc các bệnh lý suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS, đái tháo đường.
• Người có thói quen vệ sinh kém, hút thuốc, uống rượu thường xuyên.
• Những người từng chấn thương vùng ngực hoặc đang sử dụng thuốc steroid, hóa trị.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm tuyến vú ở nam giới

Một số yếu tố có thể góp phần làm tăng khả năng mắc viêm tuyến vú ở nam giới bao gồm:

• Mất cân bằng nội tiết tố, đặc biệt là sự gia tăng estrogen.
• Thừa cân, béo phì làm tích tụ mỡ ở vùng ngực, dễ gây kích ứng mô vú.
• Sử dụng hormone hoặc thuốc ảnh hưởng đến nội tiết, như thuốc điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
• Tình trạng suy giảm miễn dịch khiến cơ thể khó chống lại vi khuẩn gây viêm.
• Vệ sinh cá nhân không tốt, đặc biệt ở vùng ngực hoặc núm vú có vết trầy xước.

Phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm viêm tuyến vú ở nam giới

Để xác định chính xác viêm tuyến vú ở nam giới và loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng hơn như ung thư vú, bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau:

• Khám lâm sàng: Đánh giá vị trí, đặc điểm khối sưng, mức độ đau, có hay không dịch tiết từ núm vú.
• Xét nghiệm máu: Kiểm tra dấu hiệu nhiễm trùng (tăng bạch cầu, CRP...), đánh giá chức năng gan, thận hoặc hormone.
• Siêu âm tuyến vú: Giúp phân biệt mô vú là u, áp xe hay viêm. Đây là phương pháp hình ảnh đầu tay trong chẩn đoán.
• Chọc hút hoặc sinh thiết (nếu cần): Lấy dịch hoặc mô để xét nghiệm tế bào học, loại trừ ung thư hoặc xác định tác nhân gây nhiễm trùng nếu có áp xe.

Điều trị viêm tuyến vú ở nam giới

Nội khoa

Viêm tuyến vú ở nam giới thường đáp ứng tốt với điều trị nội khoa nếu được phát hiện sớm. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh nếu nghi ngờ có nhiễm trùng, kèm theo thuốc giảm đau, kháng viêm để kiểm soát triệu chứng. Bệnh nhân nên nghỉ ngơi, chườm ấm vùng ngực và tránh các yếu tố kích thích như thuốc lá hoặc rượu bia.

Ngoại khoa

Khi viêm tuyến vú tiến triển thành áp xe hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa, can thiệp ngoại khoa có thể cần thiết. Bác sĩ sẽ tiến hành rạch dẫn lưu mủ hoặc phẫu thuật bóc tách ổ viêm. Trường hợp nghi ngờ khối u ác tính, sinh thiết hoặc phẫu thuật loại bỏ toàn bộ khối nghi ngờ cũng sẽ được chỉ định.

Những thói quen sinh hoạt giúp hạn chế diễn tiến của viêm tuyến vú ở nam giới

Chế độ sinh hoạt

Để hạn chế diễn tiến của viêm tuyến vú, bạn nên:

• Giữ vệ sinh vùng ngực sạch sẽ và khô ráo, tránh để vùng da này bị tổn thương hay nhiễm khuẩn.
• Hạn chế mặc áo quá chật hoặc chất liệu bí hơi có thể gây kích ứng da.
• Tránh lạm dụng rượu bia và thuốc lá để giảm nguy cơ viêm nhiễm và tổn thương mô tuyến vú.

Chế độ dinh dưỡng

Nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, E và kẽm giúp tăng cường sức đề kháng và giảm viêm. Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, uống đủ nước và hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường, dầu mỡ, chất béo bão hòa. Tránh sử dụng các thực phẩm hoặc thuốc chứa hormone không rõ nguồn gốc.

Phòng ngừa viêm tuyến vú ở nam giới

Đặc hiệu

Hiện nay, chưa có vắc xin đặc hiệu phòng ngừa viêm tuyến vú ở nam giới. Tuy nhiên, việc điều trị sớm các bệnh lý nội tiết, nhiễm trùng và các tổn thương liên quan đến vùng ngực là biện pháp thiết thực giúp ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ cũng góp phần phòng ngừa hiệu quả.

Không đặc hiệu

Một số biện pháp không đặc hiệu có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm tuyến vú ở nam giới, bao gồm:

• Giữ vệ sinh vùng ngực sạch sẽ, tránh trầy xước hay nhiễm trùng.
• Tránh sử dụng thuốc hoặc hormone không rõ nguồn gốc.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích.
• Điều trị sớm các bệnh lý nhiễm trùng toàn thân hoặc tại chỗ.
• Duy trì cân nặng hợp lý và lối sống lành mạnh.

Viêm tuyến vú ở nam giới là tình trạng hiếm gặp nhưng không nên xem nhẹ, đặc biệt khi xuất hiện các dấu hiệu như sưng đau, đỏ vùng ngực hay tiết dịch bất thường. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe tổng thể.