Viêm màng não mô cầu có nguy hiểm không? Mức độ nguy hiểm và cách phòng ngừa hiệu quả

Viêm màng não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra, có khả năng lan nhanh qua đường hô hấp và dễ bùng phát thành dịch trong cộng đồng. Nhiều người vẫn còn mơ hồ hoặc chủ quan khi nghe đến bệnh lý này, đặc biệt là về mức độ nguy hiểm thật sự mà nó gây ra. Việc hiểu rõ viêm màng não mô cầu có nguy hiểm không sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe cá nhân và gia đình, đặc biệt là trẻ nhỏ, thanh thiếu niên và người sống trong môi trường tập thể. 

Viêm màng não mô cầu có nguy hiểm không?

Viêm màng não mô cầu có nguy hiểm không? Viêm màng não mô cầu ở người lớn có nguy hiểm không? Câu trả lời là có. Viêm màng não mô cầu là một bệnh lý cực kỳ nguy hiểm với khả năng gây tử vong chỉ trong vòng 24 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng nếu không được điều trị kịp thời. 

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), tỷ lệ tử vong của viêm màng não mô cầu dao động từ 10% đến 50% trong các trường hợp không được can thiệp y tế đúng lúc. Ngay cả khi bệnh nhân sống sót, nguy cơ gặp các di chứng lâu dài là rất cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Các biến chứng nguy hiểm của viêm màng não mô cầu

Viêm màng não mô cầu có nguy hiểm không? Như đã trình bày phía trên, viêm màng não mô cầu là căn bệnh vô cùng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Các biến chứng nguy hiểm mà căn bệnh viêm màng não mô cầu gây ra có thể kể đến như:

Di chứng thần kinh vĩnh viễn

Viêm màng não mô cầu có thể để lại các di chứng thần kinh nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và chất lượng sống của bệnh nhân.  Một số di chứng thần kinh phổ biến của viêm màng não mô cầu bao gồm:

• Suy giảm trí nhớ: Bệnh nhân gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin hoặc học tập.
• Rối loạn cảm xúc: Tâm trạng thất thường, dễ cáu gắt hoặc trầm cảm.
• Co giật mạn tính: Các cơn co giật tái phát, cần điều trị lâu dài.
• Suy giảm nhận thức: Khó tập trung, giảm khả năng tư duy logic.

Biến chứng thể chất

Nhiễm trùng huyết do viêm màng não mô cầu có thể dẫn đến các biến chứng thể chất nghiêm trọng, đặc biệt là:

• Hoại tử chi: Do hiện tượng đông máu rải rác trong lòng mạch, nhiều bệnh nhân phải cắt cụt tay hoặc chân để bảo toàn tính mạng.
• Viêm nội tạng: Vi khuẩn có thể tấn công tim, gan, phổi, gây suy đa cơ quan.

Tác động tâm lý xã hội

Những di chứng của viêm màng não mô cầu không chỉ ảnh hưởng đến bệnh nhân mà còn tác động đến gia đình và cộng đồng. Người bệnh có thể đối mặt với các vấn đề như:

• Suy giảm chất lượng sống: Mất khả năng lao động, học tập hoặc tự chăm sóc.
• Gánh nặng tài chính: Chi phí điều trị lâu dài và phục hồi chức năng.
• Kỳ thị xã hội: Một số người có thể bị xa lánh do thiếu hiểu biết về bệnh.

Đối tượng nào dễ gặp biến chứng nặng của viêm màng não mô cầu?

Như đã trình bày phía trên, viêm màng não mô cầu có thể gây ra nhiều biến chứng sức khỏe nguy hiểm nếu không được can thiệp kịp thời. Vậy đâu là nhóm đối tượng dễ gặp biến chứng nặng của viêm não mô cầu?

Một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh và gặp biến chứng nặng, bao gồm:

• Trẻ dưới 5 tuổi: Hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị tấn công bởi vi khuẩn.
• Thanh thiếu niên trong độ tuổi 16 - 23 tuổi: Nhóm tuổi này có nguy cơ cao do thường xuyên tiếp xúc trong môi trường đông đúc như trường học, ký túc xá.
• Người sống trong môi trường tập thể: Ký túc xá, doanh trại quân đội, trại giam là những nơi vi khuẩn dễ lây lan qua giọt bắn hô hấp.
• Người suy giảm miễn dịch: Những người mắc bệnh mạn tính (tiểu đường, HIV/AIDS) hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ cao hơn.

Tại Việt Nam, các đợt bùng phát viêm màng não mô cầu từng được ghi nhận ở miền Bắc và Tây Nguyên, theo báo cáo của Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế. Những khu vực có mật độ dân cư cao và điều kiện vệ sinh hạn chế thường là tâm điểm của dịch bệnh, làm tăng nguy cơ lây nhiễm và biến chứng.

Làm thế nào để phòng ngừa viêm màng não mô cầu hiệu quả?

Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ bản thân trước căn bệnh nguy hiểm viêm màng não mô cầu, bạn có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

Tiêm vắc xin phòng bệnh

Tiêm vắc xin là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa viêm màng não mô cầu. Các loại vắc xin được WHO và Bộ Y tế khuyến cáo bao gồm:

Lịch tiêm vắc xin cần được thực hiện đúng độ tuổi và tiêm nhắc lại theo hướng dẫn để duy trì miễn dịch. Trẻ em, thanh thiếu niên và người sống trong vùng dịch nên ưu tiên tiêm phòng.

Giữ gìn vệ sinh cá nhân, môi trường sống

Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ cũng góp phần giảm nguy cơ nhiễm viêm màng não mô cầu. Các biện pháp vệ sinh cá nhân giúp giảm nguy cơ lây nhiễm qua giọt bắn có thể kể đến như:

• Đeo khẩu trang: Đặc biệt ở nơi đông người hoặc khi có người xung quanh có triệu chứng hô hấp.
• Rửa tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
• Tránh tiếp xúc gần: Hạn chế hôn, dùng chung đồ cá nhân (ly, thìa, bàn chải) với người nghi nhiễm bệnh.

Phát hiện và xử lý sớm ca bệnh

Nếu bạn hoặc người thân tiếp xúc với người nghi mắc viêm màng não mô cầu, hãy:

• Theo dõi sức khỏe: Trong vòng 7 - 10 ngày sau tiếp xúc, chú ý đến các triệu chứng như sốt, đau đầu, cứng cổ.
• Sử dụng kháng sinh dự phòng: Theo chỉ định của bác sĩ, các loại kháng sinh như Rifampicin, Ciprofloxacin hoặc Ceftriaxone có thể được dùng để ngăn ngừa lây nhiễm. Bạn tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc kháng sinh khi chưa có sự cho phép của bác sĩ bởi điều này không những không đẩy lùi bệnh mà còn làm tăng nguy cơ kháng thuốc.
• Liên hệ cơ sở y tế: Nếu xuất hiện triệu chứng bất thường, bạn hoặc người thân cần đến ngay bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị.

Viêm màng não mô cầu có nguy hiểm không? Câu trả lời là có và mức độ nguy hiểm của căn bệnh này là rất cao. Bệnh có thể gây tử vong trong thời gian ngắn hoặc để lại di chứng nặng nề về thần kinh, thể chất và tâm lý nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Với tốc độ lây lan nhanh qua đường hô hấp và nguy cơ bùng phát thành dịch, mỗi người cần chủ động bảo vệ bản thân bằng cách tiêm vắc xin, giữ vệ sinh cá nhân và theo dõi sức khỏe sau khi tiếp xúc với người bệnh. 

Nhận biết sớm triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả chính là chìa khóa để bảo vệ bản thân và cộng đồng trước căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này. Hãy đến và trải nghiệm dịch vụ tiêm chủng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu bạn nhé.