Làn da vùng mặt vốn rất nhạy cảm và dễ tổn thương bởi tác động từ môi trường, mỹ phẩm hay thay đổi nội tiết tố. Chính vì vậy, các bệnh lý về da thường biểu hiện rõ rệt tại khu vực này, trong đó có viêm da cơ địa. Không chỉ gây cảm giác ngứa ngáy, khô rát, bệnh còn ảnh hưởng đến sự tự tin trong giao tiếp hàng ngày. Để kiểm soát tình trạng, việc hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách chăm sóc khoa học là vô cùng cần thiết.
Viêm da cơ địa mặt là gì?
Viêm da cơ địa mặt được xem là một bệnh da liễu mạn tính. Biểu hiện thường gặp là da khô, tróc vảy và cảm giác ngứa khó chịu. Khi lớp hàng rào bảo vệ da không còn hoạt động hiệu quả như bình thường, làn da trở nên yếu và nhạy cảm hơn. Điều này khiến da dễ phản ứng với những yếu tố gây dị ứng hay kích ứng từ môi trường, làm bệnh dễ tái phát thành từng đợt.

Dấu hiệu viêm da cơ địa ở mặt
Viêm da cơ địa có thể xuất hiện ở nhiều lứa tuổi với biểu hiện khác nhau. Tùy từng giai đoạn, bệnh sẽ có đặc điểm riêng biệt.
Trẻ sơ sinh
Ở giai đoạn nhũ nhi, bệnh thường bộc lộ khá sớm và dễ nhận thấy trên da bé.
- Thời gian khởi phát: Thường từ 2 - 3 tháng tuổi.
- Triệu chứng: Da nổi mảng đỏ, ngứa, có nhiều mụn nước nhỏ dễ vỡ, chảy dịch rồi đóng vảy. Có thể kèm nhiễm khuẩn do vi trùng hoặc nấm.
- Vị trí thường gặp: Hai má, đôi khi lan sang trán, da đầu hoặc cổ.
- Yếu tố ảnh hưởng: Dị ứng với sữa, hải sản, thịt bò, thịt gà…; Thay đổi thời tiết, môi trường, tiêm ngừa, mọc răng hoặc khi bị nhiễm trùng.
- Tiên lượng: Phần lớn tự khỏi khi bé 18 - 24 tháng tuổi, một số ít kéo dài đến khi lớn hơn.

Trẻ em trên 1 tuổi
Khi trẻ lớn hơn, bệnh có thể tiếp tục kéo dài với biểu hiện rõ nét hơn.
- Thời gian khởi phát: Thường là giai đoạn tiếp nối sau khi trẻ từng bị lúc nhũ nhi.
- Triệu chứng: Nốt đỏ, vết trợt, mụn nước rải rác hoặc lan rộng, đôi khi có bội nhiễm.
- Vị trí thường gặp: Mí mắt, hai bên cổ, vùng cổ dễ thấy sạm da dạng lưới.
- Yếu tố ảnh hưởng: Dễ tái phát khi tiếp xúc lông thú, gia cầm hoặc mặc đồ len, sợi thô.
- Tiên lượng: Khoảng 50% trẻ khỏi hẳn khi đến 10 tuổi.
Người lớn khởi phát bệnh
Ở người trưởng thành, các biểu hiện thường dai dẳng và dễ gây khó chịu lâu dài.
- Thời gian khởi phát: Có thể bắt đầu muộn hoặc kéo dài từ thời thơ ấu.
- Triệu chứng: Xuất hiện mụn nước, nốt đỏ, da dày cộm xen kẽ vùng mỏng, lichen hóa và ngứa nhiều.
- Vị trí thường gặp: Chủ yếu ở vùng quanh mí mắt.
- Yếu tố ảnh hưởng: Dị nguyên, môi trường, yếu tố tâm lý dễ làm bệnh nặng thêm.
- Tiên lượng: Thường mạn tính, kéo dài, dễ tái phát.
Nguyên nhân gây bệnh
Viêm da cơ địa mặt có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm di truyền, nhiễm khuẩn, miễn dịch, môi trường và cả thói quen chăm sóc da.
- Yếu tố di truyền: Liên quan đến gen filaggrin (FLG) và tiền sử gia đình. Đột biến gen này khiến hàng rào bảo vệ da suy yếu, làm da dễ viêm và tổn thương. Nếu cha hoặc mẹ mắc bệnh, con có khoảng 60% khả năng bị; cả hai cùng mắc thì nguy cơ tăng tới 80%.
- Do nhiễm khuẩn: Vi khuẩn Staphylococcus aureus phát triển quá mức trên da gây mất cân bằng hệ vi sinh, làm giảm chức năng bảo vệ của da, từ đó dễ khởi phát viêm da cơ địa.
- Rối loạn miễn dịch: Khi hệ miễn dịch hoạt động quá mức hoặc mất cân bằng giữa đáp ứng Th1 và Th2, cơ thể dễ xuất hiện tình trạng viêm, khiến da mặt bị kích ứng và tổn thương.
- Môi trường và thời tiết: Ô nhiễm không khí, khí hậu thay đổi thất thường hoặc thời tiết khắc nghiệt có thể làm bệnh bùng phát hoặc tái phát.
- Mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da: Hóa chất, hương liệu trong mỹ phẩm, xà phòng hoặc sản phẩm làm sạch có thể gây kích ứng, làm hỏng hàng rào bảo vệ da, khiến da dễ mắc viêm da cơ địa.

Phòng ngừa viêm da cơ địa mặt
Để giảm nguy cơ viêm da cơ địa mặt bùng phát trở lại, bạn có thể áp dụng những thói quen sau:
- Giữ cơ thể luôn sạch sẽ, tắm rửa thường xuyên, đặc biệt sau khi vận động, đổ mồ hôi nhiều hoặc tiếp xúc với khói bụi, môi trường ô nhiễm.
- Thoa kem dưỡng ẩm ngay sau khi tắm để bảo vệ làn da, ngăn khô ráp, nứt nẻ và tránh viêm nhiễm.
- Không nên tắm bằng nước quá nóng vì dễ làm da bị kích ứng, gây ngứa và tăng nguy cơ viêm.
- Ưu tiên dùng các sản phẩm chăm sóc da, mỹ phẩm, sữa tắm hay dầu gội dịu nhẹ, an toàn cho da, nên kiểm tra kỹ bảng thành phần để hạn chế tác nhân gây kích ứng.
- Tránh các loại thực phẩm, đồ uống có thể làm tình trạng dị ứng nặng hơn như hải sản, rượu bia; Đồng thời nói không với thuốc lá.
- Không tự ý dùng thuốc chống dị ứng, hãy tuân theo hướng dẫn của bác sĩ khi cần điều trị.

Viêm da cơ địa ở mặt là bệnh mạn tính gây nhiều phiền toái về thẩm mỹ và sinh hoạt, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, tuân thủ chỉ định bác sĩ và chủ động phòng ngừa sẽ giúp bạn duy trì làn da khỏe mạnh và tự tin hơn mỗi ngày.
Bên cạnh việc điều trị các bệnh lý da liễu, việc chủ động phòng ngừa bằng tiêm chủng cũng rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu mang đến nhiều gói tiêm chủng toàn diện, phù hợp với từng độ tuổi và nhu cầu. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại, Long Châu không chỉ đảm bảo an toàn trong tiêm chủng mà còn tư vấn chăm sóc sức khỏe toàn diện cho khách hàng.