Vắc xin sởi tiêm khi nào để đạt hiệu quả? Những điều cha mẹ cần biết

Vắc xin sởi là biện pháp phòng bệnh quan trọng giúp bảo vệ trẻ em và cộng đồng trước nguy cơ lây nhiễm virus sởi. Việc tiêm vắc xin đúng thời điểm không chỉ giúp tăng hiệu quả miễn dịch mà còn hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vắc xin sởi, cũng như giải đáp thắc mắc vắc xin sởi tiêm khi nào là phù hợp nhất!

Vắc xin sởi tiêm khi nào?

Hiện nay, vắc xin phòng sởi đơn (MVVAC) và vắc xin phối hợp phòng sởi-rubella (MR), sởi-quai bị-rubella (MMR) đang được triển khai trong chương trình tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ tại Việt Nam nhằm phòng ngừa bệnh sởi.

Vắc xin sởi đơn

Vắc xin sởi đơn được sử dụng phổ biến tại Việt Nam là MVVAC, đây là vắc xin sống giảm độc lực chứa chủng virus AIK-C, được nuôi cấy trên tế bào phôi gà sạch SPF tiên phát. Loại vắc xin này có tác dụng phòng ngừa bệnh sởi cho cả trẻ em và người lớn.

Theo chương trình tiêm chủng mở rộng, vắc xin sởi đơn MVVAC được chỉ định tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi, sau đó trẻ được tiêm nhắc lại liều thứ hai có chứa thành phần sởi khi 18 tháng tuổi, thường dưới dạng vắc xin phối hợp sởi - rubella (MR). Trong trường hợp có dịch sởi hoặc khi trẻ có nguy cơ cao nhiễm bệnh, vắc xin sởi đơn MVVAC có thể được tiêm sớm từ 6 tháng tuổi nhằm tăng cường miễn dịch và bảo vệ trước bệnh sởi.

Vắc xin sởi phối hợp

Vắc xin MMR II là vắc xin sống giảm độc lực, giúp cơ thể tạo miễn dịch phòng ngừa ba bệnh truyền nhiễm nguy hiểm: Sởi, quai bị và rubella. Những bệnh này có thể gây biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ và thai nhi nếu phụ nữ mang thai bị nhiễm bệnh. Lịch tiêm chủng vắc xin MMR II như sau:

Trẻ từ 12 tháng đến dưới 7 tuổi

Nếu đã tiêm vắc xin có thành phần sởi trước đó:​

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 3 năm sau mũi 1 hoặc khi trẻ được 4 - 6 tuổi.

Nếu chưa tiêm vắc xin có thành phần sởi:​

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 3 tháng sau mũi 1.

Trẻ từ 7 tuổi trở lên và người lớn

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.​
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1.​

Kết hợp tiêm vắc xin sởi đơn và MMR II

Nếu trẻ đã tiêm vắc xin sởi đơn MVVAC vào lúc 9 tháng tuổi thì đến 15 tháng tuổi có thể tiêm mũi 1 của vắc xin phối hợp sởi-quai bị-rubella (MMR II). Mũi nhắc lại MMR II sẽ được tiêm sau 4 năm để đảm bảo miễn dịch bền vững.

Đồng thời, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ từ 6 tháng tuổi có thể được tiêm vắc xin sởi nếu đang sống trong vùng có dịch hoặc chuẩn bị đến khu vực có nguy cơ bùng phát dịch. Các nghiên cứu cho thấy việc tiêm vắc xin sởi ở độ tuổi này là an toàn và không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, hiệu quả miễn dịch có thể không cao do vắc xin bị trung hòa bởi kháng thể từ mẹ truyền sang.

WHO không khuyến nghị tiêm vắc xin sởi cho trẻ dưới 6 tháng tuổi. Nếu trẻ được tiêm vắc xin sớm hơn lịch trình tiêu chuẩn vì bất kỳ lý do gì, mũi tiêm này không được tính là mũi chính thức. Do đó, cha mẹ vẫn cần đưa trẻ đi tiêm đủ hai mũi vắc xin sởi theo lịch trình: Mũi đầu tiên vào lúc 9 tháng tuổi và mũi nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi để đảm bảo khả năng miễn dịch tối ưu.

Ngoài ra, phụ nữ đang cho con bú cũng được khuyến khích tiêm vắc xin sởi. Kháng thể tạo ra từ vắc xin có thể truyền qua sữa mẹ, giúp tăng cường bảo vệ trẻ sơ sinh trước nguy cơ nhiễm bệnh khi bé chưa đủ tuổi tiêm chủng.

Tại sao cần tiêm vắc xin phòng bệnh sởi?

Tiêm vắc xin phòng bệnh sởi là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này. Sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm não, có thể gây tử vong. Virus sởi lây lan dễ dàng qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với các bề mặt nhiễm virus. Do đó, tiêm vắc xin không chỉ giúp bảo vệ cá nhân mà còn góp phần giảm thiểu nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

Ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên rất dễ mắc bệnh sởi. Đây là bệnh truyền nhiễm lây lan qua đường hô hấp, có thể điều trị được nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nếu không được xử lý kịp thời. Một số biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra ở trẻ nhỏ bao gồm tiêu chảy, viêm não, viêm phổi, viêm tủy, viêm tai giữa,…

Do đó, tiêm vắc xin sởi là biện pháp phòng bệnh hiệu quả và phổ biến nhất hiện nay, giúp bảo vệ trẻ trước nguy cơ mắc bệnh cũng như các biến chứng nguy hiểm do sởi gây ra.

Vắc xin phòng bệnh sởi có tác dụng bảo vệ đến bao lâu?

Vắc xin phòng bệnh sởi được đánh giá là an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa virus sởi. Khi tiêm, vắc xin sẽ kích thích cơ thể tạo ra kháng thể, giúp chống lại sự xâm nhập của virus và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, thời gian bảo vệ của vắc xin có thể thay đổi tùy theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe và khả năng đáp ứng miễn dịch của mỗi người. Thông thường, vắc xin sởi có thể bảo vệ từ 10 đến 20 năm, nhưng trong một số trường hợp, hiệu quả miễn dịch có thể kéo dài hơn hoặc ngắn hơn. Vì vậy, các cơ quan y tế khuyến cáo mọi người nên kiểm tra lịch tiêm chủng định kỳ và tiêm nhắc lại theo khuyến nghị để đảm bảo bảo vệ tối ưu trước bệnh sởi.

Các đối tượng nên tiêm phòng vắc xin sởi

Bệnh sởi có tốc độ lây lan nhanh, vì vậy để đảm bảo hiệu quả bảo vệ cộng đồng, cần đạt ít nhất 95% tỷ lệ miễn dịch trong xã hội. Nếu tỷ lệ tiêm chủng không đủ, nguy cơ bùng phát dịch bệnh sẽ tăng cao. Mọi lứa tuổi, nếu chưa có miễn dịch tự nhiên hoặc chưa được tiêm phòng, đều có nguy cơ mắc sởi và cần được tiêm vắc xin đầy đủ, đúng thời điểm.

Tại Việt Nam, các nhóm đối tượng có nguy cơ cao và cần được ưu tiên tiêm phòng sởi bao gồm:

• Trẻ nhỏ đã mất miễn dịch thụ động từ mẹ nhưng chưa được tiêm vắc xin.
• Trẻ em đã tiêm vắc xin nhưng không tạo đủ đáp ứng miễn dịch.
• Thanh niên và người trưởng thành chưa từng mắc sởi hoặc chưa được tiêm phòng.
• Người cao tuổi có bệnh lý nền như tim mạch, huyết áp cao, bệnh phổi, tiểu đường và các bệnh mãn tính khác.

Việc tiêm phòng đầy đủ không chỉ giúp bảo vệ cá nhân mà còn góp phần kiểm soát và ngăn chặn dịch bệnh trong cộng đồng.

Có nên tiêm lại vắc xin phòng bệnh sởi sau một thời gian dài?

Có, việc tiêm nhắc lại vắc xin phòng bệnh sởi sau một thời gian dài là cần thiết trong một số trường hợp. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những người đã tiêm đủ hai liều vắc xin sởi trong đời thường có miễn dịch lâu dài và không cần tiêm lại. Tuy nhiên, nếu chưa tiêm đủ liều hoặc không chắc chắn về lịch sử tiêm chủng, việc tiêm bổ sung là cần thiết để đảm bảo phòng bệnh hiệu quả.

Ngoài ra, nếu có kế hoạch du lịch hoặc sinh hoạt tại khu vực đang có dịch sởi, nên tiêm nhắc lại ít nhất 2 tuần trước khi đi để tăng cường bảo vệ sức khỏe.

Tiêm vắc xin sởi đúng lịch đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ. Các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ và đúng thời gian quy định để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tối ưu.

Tại Tiêm chủng Long Châu có cung cấp vắc xin sởi chất lượng cao, được nhập khẩu chính hãng, đảm bảo an toàn và hiệu quả. Lịch tiêm chủng được tư vấn bởi đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, giúp khách hàng an tâm khi tiêm chủng. Đặc biệt, Tiêm chủng Long Châu còn cung cấp dịch vụ tiêm chủng linh hoạt, cơ sở vật chất hiện đại, giúp khách hàng trải nghiệm dịch vụ tốt nhất. Hãy đến với Tiêm chủng Long Châu để bảo vệ sức khỏe cho bạn và gia đình!

Xem thêm:

• Có thai sau khi tiêm sởi quai bị rubella có sao không?

• Bệnh sởi lây qua đường nào? Cách bảo vệ sức khỏe cộng đồng