Dù tình hình dịch bệnh COVID đã được kiểm soát phần nào nhưng nguy cơ tái nhiễm hay xuất hiện biến thể mới vẫn còn đó. Trong số các dấu hiệu thường gặp, triệu chứng ngứa cổ họng COVID là một dấu hiệu dễ bị xem nhẹ, bởi nó khá giống với dị ứng, cảm lạnh hoặc ảnh hưởng từ môi trường sống. Tuy nhiên, chính sự chủ quan này đôi khi khiến chúng ta bỏ lỡ thời điểm vàng để nhận diện và ngăn chặn nguy cơ lây lan bệnh sớm nhất. Việc hiểu rõ ngứa cổ họng có liên quan đến COVID hay không là điều rất cần thiết, không chỉ để bảo vệ bản thân mà còn cả cộng đồng xung quanh.
Triệu chứng ngứa cổ họng COVID là gì và vì sao không nên xem nhẹ?
Ngứa cổ họng có thể xảy ra vì nhiều lý do. Tuy nhiên, trong các nghiên cứu và thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng như Bộ Y tế Việt Nam – ngứa họng, cụ thể là cảm giác khô, rát, khó chịu nhẹ ở cổ đã được ghi nhận là một trong những triệu chứng sớm của người nhiễm COVID-19, đặc biệt là với các biến thể mới như Omicron.
Điều đặc biệt là không phải ai nhiễm COVID cũng có triệu chứng rõ rệt. Với những người có hệ miễn dịch tốt hoặc đã tiêm vắc xin, bệnh có thể khởi phát rất nhẹ nhàng và triệu chứng ngứa cổ họng COVID có thể là dấu hiệu duy nhất, hay xuất hiện trước khi có các biểu hiện khác như ho khan, sốt, mệt mỏi, mất vị giác, khứu giác. Cảm giác này không rõ ràng như đau họng do viêm, cũng không ồ ạt như cơn ho dai dẳng mà chỉ đơn thuần là một sự “ngứa ngáy âm ỉ” khiến bạn muốn ho nhẹ hoặc khụt khịt.
Tuy nhiên, cũng cần nhấn mạnh rằng ngứa cổ họng không phải là triệu chứng đặc hiệu của COVID-19, tức là không chỉ riêng bệnh này mới gây ra. Do đó, điều quan trọng là cần xem xét bối cảnh xuất hiện triệu chứng, biểu hiện đi kèm và tiền sử tiếp xúc để đánh giá nguy cơ chính xác.

Làm sao phân biệt triệu chứng ngứa cổ họng COVID với các nguyên nhân khác?
Cảm giác ngứa họng có thể đến từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những tác động nhẹ của môi trường cho đến các bệnh lý hô hấp khác. Việc nhận biết được đâu là triệu chứng ngứa cổ họng COVID và đâu là do các nguyên nhân lành tính sẽ giúp bạn tránh được tâm lý hoang mang hoặc chủ quan. Cụ thể:
- Nếu bạn vừa bước ra từ phòng điều hòa suốt nhiều giờ, hay đang sống ở nơi có không khí khô, ngột ngạt, thì cảm giác ngứa họng chỉ là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước môi trường thiếu ẩm. Nó thường giảm đi nhanh chóng sau khi bạn uống nước, nghỉ ngơi hoặc súc họng với nước muối ấm.
- Ngược lại, nếu bạn bị dị ứng, chẳng hạn với phấn hoa, bụi nhà, hay lông thú,... cảm giác ngứa họng thường đi kèm với hắt hơi, ngứa mắt, chảy nước mũi. Những triệu chứng này xuất hiện đột ngột và có tính chu kỳ, thường gặp theo mùa hoặc sau khi tiếp xúc với yếu tố dị nguyên.
Trong khi đó, triệu chứng ngứa cổ họng COVID thường âm ỉ, kéo dài và có thể dần trở nên khó chịu hơn. Bạn không nhất thiết phải bị sốt cao nhưng có thể cảm thấy mệt mỏi, mất vị giác hoặc ho khan. Điều đáng chú ý là cảm giác ngứa không giảm đi rõ rệt dù bạn đã uống nước hoặc nghỉ ngơi. Và nếu bạn vừa đi từ khu vực có ca nhiễm hoặc tiếp xúc với người nghi ngờ mắc COVID, thì nguy cơ lại càng cao hơn nữa.

Khi nào cần xét nghiệm nếu xuất hiện triệu chứng ngứa cổ họng COVID?
Không cần phải test mỗi khi cổ họng hơi khô hay ngứa nhẹ nhưng nếu bạn cảm nhận rõ rệt sự thay đổi bất thường như cổ họng ngứa kéo dài, cảm giác khó chịu không giảm sau hai ngày thì đó là tín hiệu cơ thể đang cảnh báo điều gì đó.
Đặc biệt, nếu triệu chứng ngứa cổ họng COVID xuất hiện cùng với các dấu hiệu như ho khan, sốt nhẹ, đau nhức toàn thân hoặc mất khứu giác, bạn nên chủ động làm xét nghiệm nhanh. CDC Hoa Kỳ khuyến nghị rằng test nhanh nên thực hiện sau khoảng 48 giờ kể từ khi có triệu chứng, nếu kết quả âm tính nhưng triệu chứng không cải thiện, bạn nên xét nghiệm lại sau 24 – 48 giờ hoặc thực hiện PCR để đảm bảo độ chính xác.
Trong trường hợp bạn vừa tiếp xúc với người nghi nhiễm, sống hoặc làm việc ở nơi có nguy cơ cao,... Dù chỉ cảm thấy ngứa họng thì việc xét nghiệm vẫn là bước đi hợp lý và cần thiết để bảo vệ chính bạn và những người xung quanh.

Cách chăm sóc tại nhà khi có triệu chứng ngứa cổ họng COVID
Việc chăm sóc đúng cách tại nhà sẽ giúp cơ thể phục hồi tốt đồng thời hạn chế lây lan cho người khác. Hãy bắt đầu từ những điều đơn giản như: Uống nhiều nước ấm, ưu tiên các loại trà thảo mộc, mật ong, gừng để làm dịu cổ họng. Súc họng bằng nước muối loãng 2 – 3 lần/ngày cũng giúp làm sạch niêm mạc, hạn chế vi khuẩn và virus bám vào cổ họng. Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức và quan trọng là giữ cho vùng cổ được ấm, đặc biệt vào buổi tối và sáng sớm.
Đeo khẩu trang trong nhà nếu sống cùng người khác cũng là điều rất cần thiết. Việc này giúp hạn chế việc bạn phát tán virus ra môi trường, đặc biệt nếu ho hoặc hắt hơi đột ngột. Ngoài ra, nên theo dõi thân nhiệt, chỉ số oxy (nếu có thiết bị) và chú ý tới bất kỳ thay đổi nào về khứu giác, giọng nói, nhịp thở. Nếu thấy mệt mỏi nhiều hơn, sốt cao không giảm hoặc khó thở, cần đến cơ sở y tế ngay.

Làm gì để phòng tránh triệu chứng ngứa cổ họng COVID và lây lan dịch bệnh?
Phòng bệnh luôn là biện pháp hiệu quả và tiết kiệm nhất. Trong thời điểm hiện tại, dù dịch đã không còn căng thẳng như trước, việc duy trì các thói quen lành mạnh vẫn là điều cần thiết. Tiêm đầy đủ các mũi vắc xin COVID-19, bao gồm mũi nhắc lại, sẽ giúp giảm nguy cơ nhiễm và biến chứng nặng.
Bên cạnh đó, đeo khẩu trang ở nơi đông người, rửa tay thường xuyên, vệ sinh không gian sống và duy trì chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp hệ miễn dịch của bạn luôn sẵn sàng ứng phó với bệnh. Khi có triệu chứng ngứa cổ họng COVID, hãy chủ động test, tự cách ly và thông báo cho những người có liên quan vì trách nhiệm cộng đồng là điều không thể xem nhẹ trong phòng chống dịch.

Triệu chứng ngứa cổ họng COVID có thể là dấu hiệu rất sớm của một đợt nhiễm mới – đặc biệt ở những người đã tiêm vắc xin, triệu chứng thường nhẹ và dễ bị bỏ qua. Tuy nhiên, chính sự nhẹ nhàng đó lại tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm nếu không được nhận biết kịp thời. Bằng việc hiểu đúng, quan sát kỹ và hành động có trách nhiệm, bạn không chỉ bảo vệ được bản thân mà còn góp phần giữ an toàn cho gia đình, cộng đồng.