Trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè có đáng lo không?

Trong những tháng đầu đời, hệ tiêu hóa và hô hấp của trẻ sơ sinh còn non nớt, rất dễ gặp phải các biểu hiện bất thường. Một trong những triệu chứng khiến cha mẹ hoang mang là khi trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè. Nhiều bố mẹ cho rằng đây là hiện tượng bình thường, tuy nhiên trong một số trường hợp, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bé đang gặp vấn đề về đường hô hấp hoặc tiêu hóa. Việc phân biệt hiện tượng sinh lý và bệnh lý là điều quan trọng để tránh nguy cơ bỏ sót bệnh nguy hiểm.

Vì sao trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè?

Ọc sữa là tình trạng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh và thường liên quan đến sự chưa hoàn thiện của hệ tiêu hóa. Dạ dày của trẻ lúc này còn nhỏ, nằm theo chiều ngang và khả năng co giãn còn kém. Thêm vào đó, các van giữa thực quản và dạ dày chưa hoạt động hiệu quả nên dễ khiến sữa trào ngược lên trên. Do đó, trẻ có thể ọc sữa sau khi bú, khi được đặt nằm hoặc bế ở tư thế không phù hợp.

Hệ hô hấp của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi chưa phát triển đầy đủ, dễ bị vi khuẩn và virus tấn công. Khi đường thở bị viêm hoặc tắc nghẽn, cơ thể trẻ sẽ tiết nhiều đờm hơn bình thường, khiến hơi thở có âm thanh khò khè. Cha mẹ có thể nhận ra điều này rõ hơn khi bé ngủ hoặc sau khi bú.

Nếu bé không chỉ ọc sữa mà còn kèm theo biểu hiện thở khò khè, cha mẹ nên chú ý vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề sức khỏe như:

Trào ngược dạ dày thực quản

Có khoảng 50% trẻ sơ sinh gặp phải các biểu hiện trào ngược dạ dày thực quản do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Nếu bé chỉ ọc sữa nhưng vẫn tăng cân, vui vẻ, ăn ngủ tốt thì không đáng lo ngại. Tuy nhiên, khi trào ngược trở nên nghiêm trọng hơn, trẻ có thể thường xuyên nôn trớ, quấy khóc, ăn kém, chậm tăng cân. Khi đó, cha mẹ nên đưa bé đi khám để được tư vấn và điều trị. 

Ngoài ra, khi sữa trào ngược lẫn vào đường thở, chúng có thể gây kích ứng và tăng tiết đờm, từ đó gây ra tiếng thở khò khè. Tình trạng này có thể xảy ra sau khi ăn no, khi bé khóc nhiều hoặc ho.

Viêm đường hô hấp hoặc phản ứng dị ứng

Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn yếu nên dễ bị ảnh hưởng bởi vi khuẩn, virus hoặc tác nhân từ môi trường như bụi, lông thú, thời tiết lạnh... Một số trẻ có thể gặp tình trạng viêm đường hô hấp hoặc phản ứng dị ứng do hít phải nước ối ngay khi còn trong bụng mẹ. Khi đường hô hấp tăng tiết và ứ đọng đờm, bé có thể bị nghẹt mũi, phải thở bằng miệng. Việc này khiến niêm mạc họng khô, dễ kích thích phản xạ nôn và dẫn đến ọc sữa.

Trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè có nguy hiểm không?

Theo thống kê, khoảng 25% - 30% trẻ sơ sinh có thể gặp tình trạng thở khò khè trong giai đoạn đầu đời. Vì vậy, nếu bé bị ọc sữa kèm theo tiếng thở khò khè thì đây có thể là hiện tượng sinh lý bình thường, không quá nghiêm trọng và bé có thể tự hồi phục trong vòng vài tuần.

Tuy nhiên, bạn vẫn nên theo dõi sát sao tình trạng của bé. Nếu bé vẫn tăng cân đều đặn, bú tốt thì tình trạng này thường không đáng lo. Ngược lại, nếu hiện tượng ọc sữa và khò khè xảy ra thường xuyên mỗi ngày hoặc bé có dấu hiệu bất thường khác, bạn nên đưa bé đi khám để kiểm tra kỹ hơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng một số mẹo chăm sóc tại nhà để giúp bé dễ chịu hơn.

Cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè để ngăn tái diễn

Tình trạng trẻ sơ sinh bị sặc sữa kèm theo tiếng thở khò khè có thể xuất hiện bất ngờ, nhưng nếu được chăm sóc đúng cách và điều chỉnh một số thói quen hằng ngày, nguy cơ tái sặc sữa có thể giảm đáng kể.

Điều chỉnh tư thế khi cho trẻ bú

Tư thế bú đúng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ nuốt sữa an toàn, hạn chế sữa trào ngược vào đường hô hấp. Dù trẻ bú mẹ hay bú bình, mẹ nên chú ý đảm bảo:

• Trẻ nằm thoải mái, đầu và thân tạo thành một đường thẳng.
• Cơ thể trẻ áp sát vào mẹ, bụng trẻ chạm vào bụng mẹ.
• Mặt trẻ quay về phía bầu ngực, mũi hướng vào núm vú.
• Tay mẹ nâng đỡ toàn bộ thân người trẻ.
• Mẹ nên chia nhỏ các cữ bú và tránh để trẻ bú quá no nhằm giảm nguy cơ ọc và sặc sữa.

Làm sạch mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý

Việc vệ sinh mũi đều đặn giúp thông thoáng đường thở, hỗ trợ trẻ hô hấp dễ hơn và ngăn ngừa các bệnh về hệ hô hấp. Có thể thực hiện theo các bước sau:

• Cho trẻ nằm nghiêng đầu sang một bên (đầu cao hơn thân một chút).
• Nhỏ 1 – 2 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi, chờ khoảng 1 – 2 phút.
• Dùng tăm bông hoặc bóng hút để lấy dịch nhầy trong mũi.
• Lau vùng mũi bên ngoài bằng khăn sạch, mềm.

Vỗ ợ hơi cho trẻ sau khi bú

Giúp trẻ ợ sau mỗi lần bú sẽ hỗ trợ đẩy bớt không khí ra khỏi dạ dày, giúp trẻ dễ chịu và hạn chế tình trạng ọc sữa. Cách vỗ ợ như sau:

• Bế trẻ sao cho cằm tựa vào vai mẹ.
• Một tay giữ trẻ, tay kia vỗ nhẹ vào lưng đến khi trẻ ợ hơi.

Nếu trẻ không ợ, có thể tiếp tục cho bú hoặc để trẻ nghỉ. Tuy nhiên, vẫn nên giữ trẻ ở tư thế bế thẳng trong 10 - 15 phút để ngăn sữa trào ngược.

Lau sạch vùng miệng và mũi sau khi bú

Sau mỗi lần bú, mẹ nên dùng khăn ẩm để lau sạch miệng và mũi trẻ. Sau đó có thể lau lại bằng nước muối sinh lý để loại bỏ sữa thừa, giúp ngăn ngừa tình trạng sặc do sữa còn đọng lại quanh vùng mũi miệng.

Hiện tượng trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè có thể là phản ứng sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là biểu hiện của các bệnh lý hô hấp nghiêm trọng nếu kèm theo nhiều dấu hiệu bất thường. Sự quan sát kỹ lưỡng và hiểu biết đúng từ bố mẹ sẽ giúp con được chăm sóc đúng cách và phát triển khỏe mạnh. Đừng ngần ngại liên hệ bác sĩ hoặc cơ sở y tế khi có nghi ngờ về sức khỏe của trẻ, đặc biệt trong giai đoạn đầu đời non nớt.

Chăm sóc trẻ sơ sinh cần sự đồng hành của các chuyên gia y tế uy tín. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là địa chỉ đáng tin cậy, cung cấp các gói tiêm chủng toàn diện cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, không gian tiêm chủng thân thiện và dịch vụ chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, Long Châu luôn đặt sự an toàn và phát triển khỏe mạnh của bé yêu lên hàng đầu. Đăng ký lịch tiêm dễ dàng – bé khỏe, mẹ an tâm!