Ghèn mắt, hay còn gọi là dịch tiết ở mắt là một tình trạng khá thường gặp ở trẻ sơ sinh trong những tuần hoặc tháng đầu đời. Tuy nhiên điều quan trọng là phụ huynh cần biết phân biệt ghèn mắt sinh lý bình thường với các trường hợp cần can thiệp y tế, đồng thời nắm vững cách chăm sóc đúng cách để bé nhanh chóng khỏe mạnh trở lại.
Trẻ sơ sinh bị ghèn mắt bao lâu thì khỏi?
Ghèn mắt ở trẻ sơ sinh là chất nhầy màu vàng hoặc trắng đục tích tụ ở khóe mắt, thường bám vào mi mắt hoặc lông mi sau khi bé ngủ dậy. Hiện tượng này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai mắt khiến bé khó chịu hoặc khó mở mắt vào buổi sáng. Vậy trẻ sơ sinh bị ghèn mắt bao lâu thì khỏi? Thông thường thời gian khỏi sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ghèn và dưới đây là những trường hợp điển hình.
Trong trường hợp ghèn mắt là do tích tụ tự nhiên từ nước mắt khô hoặc bụi bẩn khi bé khóc hoặc ngủ thì tình trạng này thường tự khỏi sau 3 đến 7 ngày nếu được vệ sinh đúng cách. Nếu ghèn mắt xuất phát từ tình trạng viêm kết mạc do nhiễm khuẩn, nhiễm virus thì thời gian hồi phục có thể kéo dài từ 7 đến 14 ngày, đòi hỏi chăm sóc kỹ lưỡng và đôi khi cần dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ. Tuy nhiên nếu nguyên nhân là do tắc lệ đạo bẩm sinh, ghèn mắt có thể tái phát liên tục trong 2 đến 6 tháng đầu đời, thậm chí kéo dài đến 9 đến 12 tháng nếu không được can thiệp đúng cách.

Phụ huynh cần phân biệt nguyên nhân gây ghèn để xác định xem khi nào trẻ sẽ khỏi. Câu trả lời ngắn gọn là: Với trẻ khỏe mạnh và ghèn nhẹ, thời gian khỏi thường là 3 đến 7 ngày. Nếu tình trạng kéo dài hoặc tái phát thì bạn nên đưa bé đi khám để được chẩn đoán chính xác.
Nguyên nhân và dấu hiệu để nhận biết đúng bệnh
Hiểu rõ nguyên nhân gây ghèn mắt ở trẻ sơ sinh là bước đầu tiên để xử lý hiệu quả. Có ba nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này và mỗi nguyên nhân có đặc điểm riêng biệt mà phụ huynh cần lưu ý.
Nguyên nhân phổ biến nhất là ghèn sinh lý xảy ra do tuyến lệ của trẻ sơ sinh chưa hoạt động hiệu quả. Trong những tuần đầu sau sinh, hệ thống dẫn lưu nước mắt của bé chưa được phát triển hoàn toàn khiến nước mắt và chất nhầy dễ tích tụ tạo thành ghèn. Ngoài ra viêm kết mạc cấp tính do vi khuẩn hoặc virus xâm nhập lại là nguyên nhân nghiêm trọng hơn. Viêm kết mạc có thể lây lan từ người thường xuyên chăm sóc bé, đặc biệt nếu họ bị cảm lạnh hoặc viêm mắt. Cuối cùng, tắc lệ đạo bẩm sinh xảy ra khi ống lệ đạo của bé chưa thông hoàn toàn khiến nước mắt và dịch không thoát ra được dẫn đến tình trạng tích tụ ghèn ở mắt.
Dấu hiệu nhận biết cũng sẽ giúp phụ huynh phân biệt các nguyên nhân này. Với ghèn sinh lý, bé thường có ghèn trắng hoặc vàng nhẹ, vẫn vui chơi bình thường, không sốt và mắt không đỏ. Viêm kết mạc lại gây ra các triệu chứng như mắt đỏ, chảy nhiều nước mắt, dịch đục, bé hay dụi mắt và có thể kèm sốt nhẹ. Tắc lệ đạo bẩm sinh biểu hiện qua tình trạng ghèn kéo dài, mắt luôn ẩm ướt, không đỏ nhiều và tình trạng thường tái phát ngay cả sau khi vệ sinh kỹ lưỡng.
Nếu bé có các dấu hiệu nghiêm trọng như mắt đỏ dữ dội, đau, sốt 38°C, chảy nước mắt nhiều hoặc có dấu hiệu nhìn mờ, phụ huynh cần đưa bé đến cơ sở y tế chuyên khoa nhi ngay lập tức. Những triệu chứng này có thể cảnh báo vấn đề nghiêm trọng hơn cần được bác sĩ đánh giá và điều trị kịp thời.

Cách chăm sóc và hỗ trợ trẻ nhanh khỏi ghèn mắt
Chăm sóc trẻ sơ sinh bị ghèn mắt đúng cách sẽ giúp bé nhanh chóng hồi phục và ngăn ngừa biến chứng. Quá trình này không quá phức tạp nhưng lại đòi hỏi sự kiên nhẫn của cha mẹ. Dưới đây là các bước cụ thể giúp bé nhanh chóng hồi phục và giảm nguy cơ tái phát.
Vệ sinh hàng ngày
Việc vệ sinh mắt cho bé là bước quan trọng nhất để loại bỏ ghèn và ngăn ngừa nhiễm khuẩn. Trước và sau khi vệ sinh bạn cần rửa tay sạch bằng xà phòng để tránh lây lan vi khuẩn. Sử dụng bông gạc hoặc khăn mềm sạch, thấm nước ấm đã đun sôi để nguội để lau mắt bé. Lau nhẹ nhàng từ khóe mắt trong ra ngoài, mỗi miếng bông hoặc khăn chỉ dùng cho một lần lau để tránh lây nhiễm chéo giữa hai mắt. Tần suất vệ sinh nên là từ 2 đến 4 lần mỗi ngày, đặc biệt sau khi bé ngủ dậy và trước khi đi ngủ để giữ mắt được sạch sẽ.

Dùng thuốc theo hướng dẫn
Với trường hợp ghèn sinh lý nhẹ thì chỉ cần vệ sinh kỹ lưỡng là đủ để bé tự khỏi trong vài ngày. Tuy nhiên nếu bác sĩ chẩn đoán bé bị viêm kết mạc do nhiễm khuẩn, trẻ có thể được kê thuốc nhỏ mắt hoặc mỡ kháng sinh. Hãy tuân thủ đúng giờ và đủ liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ ngay cả khi triệu chứng đã giảm để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn, giảm nguy cơ tái phát. Trong trường hợp tắc lệ đạo bẩm sinh thì bác sĩ có thể hướng dẫn bạn kỹ thuật xoa bóp ống lệ đạo. Kỹ thuật này cần được thực hiện nhẹ nhàng, đúng cách để kích thích ống lệ đạo thông thoáng.
Theo dõi và tái khám
Sau 3 đến 5 ngày được vệ sinh kỹ lưỡng nhưng tình trạng ghèn mắt không giảm, bạn nên đưa bé đi khám lại. Với trường hợp viêm kết mạc hay còn gọi là đau mắt đỏ do nhiễm khuẩn thì thời gian theo dõi thường là 7 đến 14 ngày và tái khám là cần thiết nếu triệu chứng không cải thiện. Đối với trẻ bị tắc lệ đạo bẩm sinh, bác sĩ thường yêu cầu tái khám định kỳ mỗi 1 đến 2 tháng để theo dõi quá trình thông lệ đạo tự nhiên hoặc xem xét can thiệp nếu cần. Việc theo dõi sát sao sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề bất thường và trẻ được điều trị kịp thời.

Bé đang khỏi ghèn mắt khi lượng ghèn giảm dần từng ngày, màu sắc ghèn chuyển từ vàng đậm sang vàng nhạt hoặc trong suốt, mắt ít đỏ hơn và bé thoải mái hơn, không dụi mắt thường xuyên. Bé ăn ngủ bình thường trở lại và vui chơi như thường lệ cũng là dấu hiệu tích cực cho thấy tình trạng ghèn mắt đang được cải thiện.
Phòng tránh tái phát
Để ngăn ngừa ghèn mắt tái phát, bạn cần giữ môi trường sống của bé luôn được giữ sạch sẽ. Hạn chế bụi bẩn, khói thuốc và các tác nhân gây kích ứng quanh bé. Không sử dụng chung khăn mặt, chậu rửa hoặc các vật dụng cá nhân với người khác, đặc biệt nếu họ đang bị cảm hoặc viêm mắt. Trong mùa lạnh hãy giữ ấm cho bé, tránh để gió lùa trực tiếp vào mắt. Những biện pháp này không chỉ giúp giảm nguy cơ ghèn mắt mà còn bảo vệ sức khỏe tổng thể của bé.
Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc trẻ sơ sinh bị ghèn mắt bao lâu thì khỏi mà bạn có thể tham khảo. Phụ huynh hãy lưu ý không nên tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt khi bé có dấu hiệu nghiêm trọng như mắt đỏ, sốt cao hoặc chảy nước mắt nhiều. Hãy đưa bé đến bác sĩ nhi ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị chính xác.