Trẻ sơ sinh 1 ngày không đi ị có sao không là thắc mắc phổ biến của nhiều bậc cha mẹ, đặc biệt là những người lần đầu chăm con. Tình trạng này có thể bình thường, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề tiêu hóa. Qua bài viết dưới đây Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, khi nào cần lo lắng và cách xử lý phù hợp.
Trẻ sơ sinh 1 ngày không đi ị có sao không?
Việc trẻ sơ sinh 1 ngày không đi ị không hẳn là dấu hiệu đáng lo nếu bé vẫn có các biểu hiện sinh hoạt bình thường. Nếu bé vẫn bú tốt, ngủ ngon, không quấy khóc, bụng mềm, không bị chướng và không có dấu hiệu trớ sữa nhiều thì tình trạng này có thể chỉ là phản ứng tạm thời của hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện.

Đối với trẻ bú mẹ hoàn toàn, việc không đi ngoài trong vòng 24 giờ là điều có thể xảy ra do sữa mẹ chứa nhiều dưỡng chất dễ hấp thu, ít cặn bã, đồng thời có các enzyme và lợi khuẩn tự nhiên giúp làm mềm phân, hỗ trợ tiêu hóa. Vì vậy, nhiều bé bú mẹ có thể vài ngày mới đi ị nhưng phân vẫn mềm và bé không có biểu hiện khó chịu.
Để hỗ trợ tiêu hóa cho bé, cha mẹ có thể massage nhẹ nhàng vùng bụng bé theo chiều kim đồng hồ, thực hiện vài lần mỗi ngày để kích thích nhu động ruột. Ngoài ra, việc cho bé vận động nhẹ nhàng như đạp chân kiểu “đạp xe” cũng có thể giúp ích. Nếu bé bú bình hoặc ăn sữa công thức, cha mẹ nên để ý đến loại sữa đang dùng vì một số loại có thể gây táo bón hoặc khiến phân đặc hơn.
Tuy nhiên, nếu bé không đi ị kèm theo các dấu hiệu bất thường như: Bụng cứng, quấy khóc, bỏ bú, nôn trớ liên tục hoặc phân khi đi được lại khô cứng thì cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế để kiểm tra. Đừng tự ý dùng men vi sinh hay thuốc nhuận tràng cho bé nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ.
Tóm lại, trẻ sơ sinh 1 ngày không đi ị có thể không sao nếu bé vẫn khỏe mạnh và không có dấu hiệu khó chịu. Điều quan trọng là theo dõi tổng thể sức khỏe và phản ứng của bé, thay vì chỉ nhìn vào số lần đi ngoài mỗi ngày.
Dấu hiệu bình thường và bất thường cần lưu ý
Trẻ sơ sinh đi ngoài thế nào là bình thường?
Trong vòng từ 6 đến 12 giờ sau khi chào đời, hầu hết trẻ sơ sinh sẽ bắt đầu thải ra phân su, đây là loại phân đầu tiên chứa chất thải đã tích tụ trong ruột từ khi bé còn trong bụng mẹ. Phân su thường có màu xanh đen hoặc hơi ngả xanh đậm, kết cấu dính và lỏng, không có mùi. Giai đoạn này kéo dài khoảng 2–3 ngày đầu đời.
Sau khi phân su được thải hết, phân của bé sẽ dần chuyển sang màu xanh lục hoặc vàng. Màu sắc và kết cấu phân cũng thay đổi tùy thuộc vào cách nuôi dưỡng. Trẻ bú mẹ thường có phân mềm, màu vàng tươi và hơi giống mù tạt về cả màu lẫn độ sệt. Trong khi đó, bé bú sữa công thức thường đi ngoài phân đặc hơn, màu vàng nhạt và đôi khi có mùi hơn một chút.
Dấu hiệu bất thường cần chú ý
Khi bé không đi ị, cha mẹ cần quan sát các biểu hiện bất thường dưới đây để phát hiện sớm các vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng:
Quấy khóc bất thường và đau bụng
Bé có thể co chân lên, quấy khóc dai dẳng, đặc biệt là sau bữa ăn, đây là dấu hiệu rõ bé bị đau ruột hoặc táo bón mạnh.

Rặn nhiều nhưng không đi hoặc đi khó
Bé rặn đỏ mặt, quặn bụng, lấm tấm mồ hôi mà phân không ra được hoặc phân cứng như bi cứng, đó là dấu hiệu của táo bón nghiêm trọng .
Phân khô, cứng, vón thành viên
Phân rắn như phân dê, khô, vón cục, có thể có vết nứt, thậm chí lẫn máu cho thấy hậu môn bị tổn thương do rặn nhiều.
Chướng bụng và đầy hơi
Bụng to, căng và cứng; bé xì hơi nhiều; có vẻ khó chịu do khí và phân bị ứ đọng lâu trong ruột.
Giảm hoặc mất cảm giác đói, biếng ăn
Bé bú ít hơn, từ chối bú, nằm yên bất thường; thức ăn không được tiêu gây mệt mỏi, uể oải.
Nôn ói và sốt
Bé có dấu hiệu ói, đầy bụng, thậm chí sốt cao; cần đặc biệt cẩn trọng, có thể liên quan đến nhiễm trùng hoặc bệnh đường ruột như Hirschsprung.

Phân có máu hoặc thay đổi bất thường
Khi phân có màu đen, đỏ, hoặc dính máu (do nứt hậu môn), kèm rối loạn đi tiêu, đây là dấu hiệu nghiêm trọng cần đưa trẻ đi khám ngay.
Không đi tiêu sau 2–3 ngày hoặc không đi phân su sau 48 giờ
Bé bú công thức không bài tiết sau vài ngày, hoặc bé sơ sinh chưa đi phân su trong 48 giờ đầu, có thể là dấu hiệu của các dị tật như bệnh Hirschsprung hoặc hẹp đường ruột .
Khi nào cần tư vấn bác sĩ?
Nếu bé có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây, cha mẹ nên đưa đi khám ngay:
- Bé đau, nôn, sốt, giảm bú hoặc quấy khóc nhiều sau 2–3 ngày không đi ị.
- Phân có dấu hiệu máu, khô cứng như phân dê.
- Bụng chướng, không thoải mái, kèm nôn ói.
- Bé chưa đi phân su sau 48 giờ để loại trừ dị tật bẩm sinh ruột.

Các biện pháp hỗ trợ tiêu hóa khi bé không đi ngoài
Massage bụng nhẹ nhàng
- Dùng đầu ngón tay hoặc lòng bàn tay xoa tròn theo chiều kim đồng hồ quanh rốn, kích thích nhu động ruột. Thực hiện nhẹ nhàng trong 1–2 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày.
- Kỹ thuật “I‑L‑U massage”: Miết dọc khung đại tràng thành chữ I, L, rồi U, kích thích ruột già bài tiết phân.
Tư thế “đạp xe” cho chân
Đặt bé nằm ngửa, dùng tay đẩy chân bé co lên bụng rồi duỗi ra, lặp lại động tác đạp xe. Kích thích đường ruột, thúc đẩy tống chất thải.
Tắm nước ấm
Cho bé tắm nước ấm hoặc chườm khăn ấm lên bụng khoảng 5–10 phút giúp giãn cơ bụng, hỗ trợ đi ngoài dễ dàng hơn.
Tăng cường uống và ăn chất xơ
- Trẻ bú mẹ: tăng tần suất bú, đảm bảo đủ lượng sữa; mẹ cũng nên uống nhiều nước, ăn thêm nhiều chất xơ.
- Trẻ bú công thức: Đảm bảo pha đúng chỉ dẫn, tránh pha đặc quá; nếu bé trên 1 tháng, có thể hỏi bác sĩ để bổ sung 1–2 oz nước ép prune/pear/apple, vì chứa sorbitol giúp làm mềm phân.
Đa dạng hóa chế độ ăn khi bé ăn dặm
Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như lê, mơ, trái cây, ngũ cốc nguyên cám (yến mạch, lúa mì, lúa mạch) khi bé trên 6 tháng.
Tránh dùng thuốc hoặc thuốc nhuận tràng
Không tự ý sử dụng thuốc nhuận tràng, dầu khoáng, thuốc xổ tại nhà nếu chưa có hướng dẫn từ bác sĩ nhi; chỉ sử dụng các phương pháp tự nhiên hoặc theo chỉ định.
Biện pháp hỗ trợ khi cần thiết
- Trường hợp không cải thiện sau 2–3 ngày, có thể dùng thuốc đặt hậu môn chứa glycerin theo chỉ định y khoa.
- Có thể lấy nhiệt kế đặt hậu môn (đã bôi vaseline) để kích thích phản xạ, giúp bé đi ngoài, nhưng tránh lạm dụng.
Lưu ý khi áp dụng
Theo dõi phản ứng của bé: Tình trạng phân, quấy khóc, nôn, hoặc quấy nghẹn.
Nếu bé đau bụng, nôn liên tục, phân có máu, bụng chướng, mất nước hoặc 3 ngày vẫn không đi ngoài cần đưa đến bác sĩ khám ngay để loại trừ nguyên nhân bệnh lý

Hy vọng qua bài viết "trẻ sơ sinh 1 ngày không đi ị có sao không?", quý phụ huynh đã biết cách theo dõi sức khỏe tiêu hóa của con qua tần suất đi ị. Việc theo dõi là quan trọng, nhưng chủ động phòng bệnh còn quan trọng hơn. Hãy đến Trung tâm tiêm chủng Long Châu ngay hôm nay để được tư vấn lịch tiêm chủng phù hợp, đảm bảo bé yêu được bảo vệ một cách tốt nhất.