Trẻ ho về đêm thở khò khè là hiện tượng phổ biến, có thể bắt nguồn từ các bệnh hô hấp lành tính như cảm lạnh, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh nghiêm trọng như hen suyễn, viêm phổi hay dị vật đường thở. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và can thiệp đúng lúc không chỉ giúp trẻ phục hồi nhanh mà còn hạn chế biến chứng về sau. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu về vấn đề này ngay trong bài viết sau đây!
Trẻ ho về đêm thở khò khè là do đâu?
Hiện tượng trẻ ho về đêm thở khò khè thường khiến phụ huynh lo lắng vì âm thanh nghe rất "đáng sợ", đặc biệt khi cơn ho khiến trẻ mất ngủ, thở rít hoặc bỏ bú. Tình trạng này có thể đến từ nhiều nguyên nhân, bao gồm từ những vấn đề tạm thời đến các bệnh lý cần điều trị chuyên sâu.
Cảm lạnh và nhiễm virus thông thường
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ ho và thở khò khè, đặc biệt vào ban đêm khi nhiệt độ hạ thấp. Virus làm đường thở phù nề, tăng tiết dịch, dẫn đến hẹp đường thở và tạo tiếng khò khè.
Hen suyễn
Hen suyễn ở trẻ nhỏ gây co thắt đường hô hấp, đặc biệt về đêm hoặc sau vận động. Trẻ thường có biểu hiện ho nhiều về đêm, thở khò khè, khó thở, và có thể kèm theo tiền sử gia đình có bệnh dị ứng, chàm hoặc hen.
Viêm thanh quản (Croup)
Viêm thanh quản do virus gây ra tiếng ho "ông ổng", khàn tiếng và thở khò khè. Triệu chứng thường rõ rệt vào ban đêm hoặc sáng sớm.

Viêm tiểu phế quản
Viêm tiểu phế quản do virus RSV gây nên, thường gặp ở trẻ dưới 2 tuổi. Trẻ sốt nhẹ, nghẹt mũi, ho và thở khò khè. Nếu không theo dõi sát, trẻ có thể bị khó thở nặng cần nhập viện.
Dị ứng và sốt cỏ khô
Khò khè có thể xuất hiện khi trẻ tiếp xúc với các dị nguyên như mạt bụi, lông thú, phấn hoa hoặc nấm mốc. Ngoài ho và khò khè, trẻ thường hắt hơi, chảy mũi và đỏ mắt.
Hút thuốc thụ động
Trẻ sống trong môi trường có khói thuốc dễ bị viêm đường thở mạn tính, ho dai dẳng và thở khò khè. Việc này làm tăng nguy cơ nhiễm trùng hô hấp và hen suyễn về sau.
Dị vật đường thở
Khi trẻ đột ngột ho dữ dội mà không có dấu hiệu cảm, có thể là do hóc dị vật như hạt đậu, đồ chơi nhỏ. Đây là cấp cứu y tế, cần đưa trẻ đi bệnh viện ngay.
Viêm phổi
Viêm phổi gây ho khan hoặc ho đờm, sốt cao, thở nhanh, rút lõm lồng ngực và có thể kèm khò khè. Đây là bệnh lý nặng, có thể đe dọa tính mạng nếu không điều trị sớm.

Khi nào cần gặp bác sĩ?
Không phải mọi trường hợp trẻ ho về đêm thở khò khè đều cần nhập viện, nhưng có những dấu hiệu cảnh báo mà cha mẹ không được chủ quan:
- Trẻ khó thở rõ rệt, thở rút lõm lồng ngực;
- Tím tái môi hoặc đầu ngón tay, da nhợt nhạt;
- Trẻ bỏ bú, không chịu ăn uống hoặc quấy khóc liên tục;
- Hơi thở nhanh và nông, tiếng rít khi không khóc;
- Trẻ có dấu hiệu mệt lả, ngủ li bì;
- Ho dai dẳng kéo dài trên 10 ngày;
- Trẻ có sốt cao không đáp ứng thuốc hạ sốt;
- Đột ngột ho sặc, nghi ngờ hóc dị vật.
Trẻ có bệnh nền hô hấp như hen, dị ứng, viêm phổi tái phát nhiều lần cũng cần được theo dõi sát khi có dấu hiệu khò khè ban đêm.

Ba mẹ có thể làm gì khi trẻ ho về đêm thở khò khè?
Khi thấy trẻ ho về đêm thở khò khè, cha mẹ cần bình tĩnh và quan sát kỹ các biểu hiện đi kèm. Dưới đây là một số biện pháp hỗ trợ tại nhà an toàn:
Làm thông thoáng đường thở: Sử dụng nước muối sinh lý nhỏ mũi và hút mũi cho trẻ để giảm tắc nghẽn. Điều này giúp trẻ dễ thở hơn, giảm khò khè.
Tạo độ ẩm trong phòng: Dùng máy tạo ẩm hoặc đặt chậu nước ấm trong phòng ngủ giúp làm dịu niêm mạc hô hấp. Không nên dùng tinh dầu mạnh vì có thể gây kích ứng thêm.
Nâng cao đầu khi ngủ: Đặt gối cao nhẹ cho phần đầu và vai của trẻ để giảm trào ngược và giúp trẻ thở dễ hơn về đêm.
Cho trẻ uống đủ nước: Nước giúp làm loãng dịch nhầy và làm dịu họng. Đối với trẻ bú mẹ, cần tăng cữ bú, trẻ lớn hơn có thể uống nước ấm, canh hoặc nước điện giải theo chỉ định.
Tránh các tác nhân gây kích ứng: Hạn chế khói thuốc, bụi bẩn, nước hoa, thú cưng trong phòng trẻ. Đảm bảo nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ.
Theo dõi triệu chứng sát sao: Nếu tình trạng ho và khò khè kéo dài hoặc xấu đi, cần đưa trẻ đi khám để loại trừ các bệnh lý hô hấp nghiêm trọng.
Tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh: Kháng sinh không có tác dụng với virus, nguyên nhân phổ biến nhất gây ho khò khè ở trẻ. Chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Trẻ ho về đêm thở khò khè có thể là hiện tượng tạm thời do cảm lạnh nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nặng cần can thiệp y tế. Cha mẹ nên chú ý quan sát kỹ triệu chứng, áp dụng biện pháp hỗ trợ đúng cách và đưa trẻ đi khám khi cần thiết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe hô hấp của bé.
Một trong những cách hiệu quả giúp giảm nguy cơ trẻ ho về đêm thở khò khè là chủ động phòng ngừa các bệnh hô hấp bằng tiêm vắc xin. Đặc biệt, vắc xin phế cầu và vắc xin cúm là hai loại vắc xin thiết yếu giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản và nhiễm trùng hô hấp nguy hiểm. Đăng ký tiêm vắc xin phế cầu và vắc xin cúm cho bé ngay hôm nay tại Hệ thống Tiêm chủng Long Châu để bảo vệ hệ hô hấp tối ưu cho trẻ mỗi ngày!