Khi bé bắt đầu ăn dặm, nhiều cha mẹ lo lắng vì thấy con đi ngoài nhiều lần trong ngày. Đây có thể là phản ứng bình thường của hệ tiêu hóa khi làm quen với thức ăn mới, nhưng cũng không loại trừ nguy cơ tiềm ẩn vấn đề sức khỏe. Vậy trẻ ăn dặm đi ngoài nhiều lần có đáng lo không? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Trẻ ăn dặm đi ngoài nhiều lần có đáng lo không?
Khi bước vào giai đoạn ăn dặm, hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, nên việc đi ngoài nhiều lần trong ngày khiến không ít cha mẹ lo lắng. Thông thường, trẻ ăn dặm sẽ đi ngoài 1 – 3 lần/ngày với phân đặc hơn so với thời kỳ bú mẹ hoàn toàn.
Tuy nhiên, nếu bé đi ngoài từ 3 lần trở lên trong 24 giờ, phân lỏng hoặc toàn nước thì đây có thể là dấu hiệu tiêu chảy và là một rối loạn tiêu hóa phổ biến ở trẻ nhỏ.

Tiêu chảy kéo dài không chỉ khiến trẻ mệt mỏi, chán ăn mà còn gây mất nước và điện giải, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý xử lý kịp thời:
- Tạm ngưng cho bé ăn dặm vài ngày, chỉ cho ăn trở lại khi phân đã ổn định.
- Tiếp tục cho trẻ bú mẹ hoặc sữa công thức, có thể tăng số lần bú để bù nước.
- Khi có dấu hiệu mất nước (khô môi, mắt trũng, tiểu ít, sốt, quấy khóc nhưng không có nước mắt), cần đưa trẻ đi khám ngay và bù dung dịch điện giải theo chỉ định bác sĩ.
- Nếu trẻ vẫn ăn được, nên ưu tiên thức ăn mềm, dễ tiêu như chuối, cháo loãng, bánh mì nướng, ngũ cốc.
- Tránh cho trẻ ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường hoặc chế biến quá đậm đặc.
- Chú ý vệ sinh vùng da đóng tã vì đi ngoài nhiều lần dễ gây hăm tã, cần thay tã thường xuyên, rửa bằng nước sạch và thoa kem chống hăm an toàn cho bé.
Tóm lại, trẻ sau khi ăn dặm đi ngoài nhiều lần có thể chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng nếu kèm phân lỏng, nhầy hoặc có máu thì rất có thể là tiêu chảy và cần được xử lý sớm để tránh biến chứng.
Trẻ ăn dặm đi ngoài như thế nào được coi là bình thường?
Trong giai đoạn trẻ bắt đầu tập ăn dặm, ngoài mối quan tâm về khẩu phần ăn bao nhiêu là đủ, nên bổ sung loại thực phẩm nào hay cách xử lý tình trạng biếng ăn, thì vấn đề trẻ đi ngoài ra sao cũng khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng. Thực tế, khi bé được bổ sung thêm nhiều nhóm dưỡng chất mới từ thức ăn ngoài sữa mẹ, hoạt động tiêu hóa và đặc điểm phân của trẻ sẽ có những thay đổi rõ rệt.

Để biết hiện tượng đi ngoài của trẻ có bình thường hay không, cha mẹ có thể dựa vào hai yếu tố chính: Tần suất đi ngoài và tính chất phân.
Về số lần đi ngoài
Khi còn bú sữa mẹ hoàn toàn, trẻ thường đi tiêu từ 3 – 4 lần mỗi ngày. Nhưng khi bước vào giai đoạn ăn dặm, tần suất này sẽ giảm xuống, thường chỉ khoảng 1 – 2 lần/ngày, thậm chí có những ngày bé không đi ngoài lần nào. Đồng thời, khối lượng phân cũng nhiều hơn so với giai đoạn trước.
Vì vậy, việc đi ngoài ít hơn nhưng phân nhiều hơn là hiện tượng sinh lý bình thường trong quá trình bé làm quen với thức ăn mới.
Về đặc điểm phân
Quan sát hình dạng, màu sắc và mùi phân cũng là cách để nhận biết hệ tiêu hóa của bé có đang thích nghi tốt với việc ăn dặm hay không. Giai đoạn đầu, do cơ thể trẻ chưa tiêu hóa hoàn toàn thức ăn, cha mẹ có thể thấy hiện tượng phân sống, tức là bé ăn gì thì phân sẽ có thành phần thức ăn đó. Ví dụ, khi bé ăn cháo kèm rau xanh, phân có thể lợn cợn những mảnh rau chưa được nghiền nát.

Ngoài ra, loại thực phẩm bé ăn sẽ ảnh hưởng đến độ đặc/lỏng và màu sắc của phân. So với giai đoạn bú mẹ hoàn toàn, phân của trẻ ăn dặm thường đặc hơn, không còn mịn. Khi thực đơn bắt đầu có thêm thịt, cá hoặc các loại rau củ, phân cũng sẽ có mùi nặng hơn trước.
Tóm lại, những thay đổi về số lần đi ngoài cũng như tính chất phân là bình thường khi trẻ tập ăn dặm. Cha mẹ chỉ cần quan sát kỹ, nếu không xuất hiện dấu hiệu bất thường như tiêu chảy kéo dài, phân có máu hoặc trẻ mệt mỏi, quấy khóc thì không cần quá lo lắng.
Lưu ý quan trọng trong giai đoạn cho bé ăn dặm
Ngoài việc tìm hiểu trẻ ăn dặm đi ngoài thế nào là bình thường, cha mẹ cũng nên chú ý đến một số nguyên tắc quan trọng trong chăm sóc dinh dưỡng giai đoạn này để hỗ trợ bé phát triển khỏe mạnh.

Thiết kế khẩu phần ăn cân bằng và phong phú
Trong khẩu phần ăn dặm, cần kết hợp nhiều nhóm thực phẩm để đảm bảo đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Bên cạnh nguồn đạm, tinh bột, chất béo, mẹ đừng quên bổ sung nhiều loại rau xanh và trái cây tươi như chuối, cam, bí đỏ, bông cải xanh, dưa hấu,… giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
Thực phẩm nên được lựa chọn kỹ lưỡng, tươi sạch, chế biến an toàn và phù hợp với khả năng tiêu hóa của bé, ví dụ như nghiền nhuyễn, nấu cháo hoặc nấu súp loãng. Ngoài ra, cần tập cho trẻ thói quen rửa tay sạch sẽ trước bữa ăn để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn.
Duy trì thói quen ăn uống đúng giờ
Cho trẻ ăn theo thời gian biểu cố định mỗi ngày giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhịp nhàng, đồng thời giúp dạ dày làm quen dần với việc tiếp nhận thức ăn ngoài sữa mẹ. Đây cũng là cách hình thành thói quen sinh hoạt khoa học cho trẻ từ nhỏ.
Không nên ép trẻ ăn
Việc ép buộc có thể khiến trẻ sợ hãi, căng thẳng và giảm hứng thú với bữa ăn, lâu dần dẫn đến biếng ăn. Thay vào đó, cha mẹ nên quan sát nhu cầu của con và điều chỉnh khẩu phần sao cho phù hợp, khuyến khích trẻ ăn trong tâm trạng thoải mái.
Tạo niềm vui trong mỗi bữa ăn
Cha mẹ có thể khiến bé hứng thú hơn bằng những cách đơn giản như trò chuyện cùng con trong lúc ăn, sử dụng chén, muỗng hoặc yếm có màu sắc, hình thù ngộ nghĩnh hay trình bày món ăn bắt mắt. Không khí bữa ăn vui vẻ và thoải mái sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp nhận thức ăn mới và phát triển thói quen ăn uống lành mạnh.

Hi vọng qua bài viết về tình trạng trẻ đi ngoài nhiều lần sau khi ăn dặm, cha mẹ đã có thêm kiến thức để nhận biết đâu là dấu hiệu bình thường và đâu là tình trạng bất thường cần lưu ý. Để bảo vệ sức khỏe tiêu hóa và hệ miễn dịch của bé, cha mẹ đừng quên cho trẻ tiêm ngừa đầy đủ. Hãy liên hệ ngay Trung tâm tiêm chủng Long Châu để được các chuyên gia tư vấn và hỗ trợ lịch tiêm phù hợp cho con.