Trẻ 5 tuổi khó ngủ thiếu chất gì?

Giấc ngủ không chỉ là một nhu cầu sinh lý cơ bản mà còn đóng vai trò thiết yếu không thể thiếu trong sự phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ của trẻ nhỏ. Đặc biệt, ở độ tuổi lên 5, trẻ cần được ngủ đủ để đảm bảo cơ thể có đủ thời gian tái tạo năng lượng, phục hồi chức năng và phát triển tối ưu các hệ cơ quan.

Trẻ 5 tuổi khó ngủ thiếu chất gì? 

Để giải đáp cho câu hỏi "Trẻ 5 tuổi khó ngủ thiếu chất gì?" thì trước tiên chúng ta cần đi sâu vào tìm hiểu vai trò của các vi chất dinh dưỡng đối với quá trình điều hòa giấc ngủ và chức năng của hệ thần kinh ở trẻ nhỏ. Một số vi chất quan trọng dưới đây có mối liên hệ trực tiếp đến chất lượng và chu kỳ giấc ngủ của trẻ:

Magie

Magie là một khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc thư giãn cơ bắp và điều hòa hệ thần kinh trung ương. Magie giúp giảm căng thẳng, lo âu, tạo cảm giác thư thái để trẻ dễ dàng đi vào giấc ngủ. Khi trẻ thiếu magie, cơ thể có thể rơi vào trạng thái kích thích quá mức dẫn đến tình trạng ngủ không sâu giấc, dễ giật mình hoặc trằn trọc. Các nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ 5 tuổi cần khoảng 80 đến 130 mg magie mỗi ngày, nhưng chế độ ăn thiếu rau xanh hoặc hạt thường khiến trẻ không nhận đủ lượng magie cần thiết.

Canxi

Canxi không chỉ hỗ trợ sự phát triển xương mà còn đóng vai trò trong việc kích thích não bộ tiết ra melatonin, một hormone quan trọng điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ. Thiếu canxi có thể khiến trẻ gặp khó khăn trong việc duy trì giấc ngủ sâu, thường xuyên thức giấc giữa đêm. Trẻ 5 tuổi cần khoảng 700 đến 1000 mg canxi mỗi ngày, nhưng việc tiêu thụ ít sữa, cá hoặc các thực phẩm giàu canxi có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt.

Vitamin 

Vitamin D có mối liên hệ chặt chẽ với nhịp sinh học của cơ thể. Nó hỗ trợ điều chỉnh chu kỳ thức-ngủ, giúp trẻ ngủ đúng giờ và duy trì giấc ngủ ổn định. Trẻ thiếu vitamin D thường có xu hướng ngủ ít, giấc ngủ chập chờn hoặc dễ tỉnh giấc. Theo khuyến nghị, trẻ 5 tuổi cần khoảng 600 đến 800 IU vitamin D mỗi ngày và việc ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là nguyên nhân phổ biến gây thiếu hụt vi chất này.

Vitamin B6 và B12 đóng vai trò trong việc tổng hợp serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh cảm xúc và thúc đẩy giấc ngủ. Thiếu các vitamin nhóm B có thể khiến trẻ dễ cáu gắt, lo âu, ảnh hưởng đến khả năng thư giãn trước khi ngủ. Trẻ cần nhận đủ vitamin B từ các thực phẩm như thịt, cá, trứng và rau xanh để duy trì giấc ngủ khỏe mạnh.

Biểu hiện của trẻ thiếu vi chất gây rối loạn giấc ngủ

Khi trẻ 5 tuổi khó ngủ do thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng, cơ thể bé thường phát ra một số tín hiệu cảnh báo mà phụ huynh cần hết sức lưu ý. Việc nhận biết sớm những biểu hiện này giúp cha mẹ có thể can thiệp kịp thời:

• Khó đi vào giấc ngủ: Trẻ thường trằn trọc, mất rất nhiều thời gian, thường hơn 30 phút để có thể đi vào giấc ngủ, dù đã được chuẩn bị một môi trường và thói quen ngủ phù hợp.
• Giấc ngủ không sâu, chập chờn: Trẻ có thể ngủ không sâu giấc, dễ bị tỉnh giấc bởi những tiếng động nhỏ hoặc ánh sáng nhẹ và sau khi tỉnh giấc thì khó có thể ngủ lại ngay lập tức.
• Thức giấc nhiều lần trong đêm: Trẻ thức dậy giữa đêm nhiều hơn một lần, có thể quấy khóc hoặc đòi hỏi cha mẹ dỗ dành.
• Mệt mỏi, cáu gắt vào ban ngày: Dù đã ngủ đủ số giờ được khuyến nghị, trẻ vẫn có dấu hiệu mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng vào ban ngày. Trẻ trở nên dễ cáu gắt, khó chịu, bướng bỉnh hoặc có những thay đổi tiêu cực về tâm trạng.
• Khó tập trung: Khả năng tập trung của trẻ bị giảm sút rõ rệt trong các hoạt động học tập, vui chơi, hoặc khi tham gia các trò chơi đòi hỏi sự chú ý.
• Ảnh hưởng đến thể chất: Một số trẻ có thể xuất hiện dấu hiệu biếng ăn, ăn không ngon miệng, chậm tăng cân, hoặc ít vận động hơn bình thường do thiếu năng lượng.
• Các biểu hiện khác: Thiếu magie có thể khiến trẻ bị chuột rút hoặc co giật cơ nhẹ khi ngủ. Thiếu canxi hoặc vitamin D có thể kèm theo đổ mồ hôi trộm, rụng tóc vành khăn ở trẻ nhỏ hơn hoặc xương yếu.

Nếu tình trạng trẻ khó ngủ kèm theo những biểu hiện trên kéo dài, phụ huynh cần xem xét khả năng trẻ đang thiếu các vi chất như magie, canxi hoặc vitamin D, vitamin nhóm B. Quan trọng nhất là nên đưa trẻ đi khám bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe, làm các xét nghiệm cần thiết nếu có chỉ định và nhận được lời khuyên cũng như phác đồ bổ sung phù hợp.

Làm sao cải thiện giấc ngủ cho trẻ 5 tuổi?

Để cải thiện tình trạng trẻ 5 tuổi khó ngủ, cha mẹ cần tiếp cận vấn đề một cách toàn diện, kết hợp điều chỉnh chế độ ăn uống và xây dựng thói quen sinh hoạt khoa học. Dưới đây là các giải pháp chi tiết:

Điều chỉnh chế độ ăn, bổ sung đúng chất, đúng liều

Để giải quyết tình trạng trẻ 5 tuổi khó ngủ thiếu chất gì, phụ huynh cần tập trung vào việc xây dựng một chế độ ăn uống đa dạng, cân bằng và giàu dinh dưỡng.

• Tăng cường magie: Một số loại thực phẩm bổ sung magie mà bạn có thể tham khảo như: Các loại hạt như hạt bí, hạt điều, hạnh nhân; các loại đậu; rau xanh lá đậm; chuối, bơ và yến mạch. Bổ sung các thực phẩm này vào bữa ăn hàng ngày giúp trẻ thư giãn cơ bắp và hệ thần kinh.
• Bổ sung canxi và vitamin D: Canxi và vitamin D thường đi đôi với nhau để tối ưu hóa sự hấp thu. Các thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa và các sản phẩm từ sữa, cá hồi, cá mòi, tôm, cua, trứng và một số loại rau xanh như cải thìa. Vitamin D có nhiều trong cá hồi, cá ngừ, dầu gan cá, lòng đỏ trứng.
• Cung cấp vitamin B6, B12 và các vitamin nhóm B khác: Các vitamin nhóm B thường có trong thịt, cá, trứng, sữa, ngũ cốc nguyên hạt và các loại rau xanh. Đảm bảo trẻ ăn đa dạng các nhóm thực phẩm này để nhận đủ vitamin B, hỗ trợ chức năng thần kinh và tổng hợp hormone giấc ngủ.
• Hạn chế đồ ngọt và thức ăn nhanh: Giảm thiểu việc cho trẻ ăn đồ ngọt, bánh kẹo, nước ngọt có ga và thức ăn nhanh. Những thực phẩm này không chỉ nghèo dinh dưỡng mà còn cản trở sự hấp thu các vi chất quan trọng và có thể gây kích thích, khó ngủ.

Thiết lập thói quen ngủ lành mạnh cho trẻ

Một lịch trình ngủ khoa học và nhất quán là yếu tố then chốt để điều hòa nhịp sinh học và cải thiện chất lượng giấc ngủ cho trẻ. Phụ huynh nên thiết lập cho trẻ một lịch trình đi ngủ và thức dậy cố định mỗi ngày, ngay cả vào cuối tuần. Lý tưởng là cho trẻ đi ngủ từ 20h30 đến 21h và thức dậy vào khoảng 6h30 đến 7h sáng. Sự đồng bộ hóa nhịp sinh học này giúp cơ thể trẻ nhận biết và chuẩn bị cho giấc ngủ một cách tự nhiên.

Tuyệt đối tránh cho trẻ tiếp xúc với các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng, tivi ít nhất 1 giờ trước khi ngủ. Ánh sáng xanh từ màn hình làm ức chế sản xuất melatonin, khiến trẻ khó đi vào giấc ngủ và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ sâu.

Tăng cường vận động nhẹ ban ngày

Vận động thể chất đầy đủ vào ban ngày không chỉ giúp trẻ phát triển cơ xương mà còn là một cách hiệu quả để giải phóng năng lượng tích tụ, giúp trẻ dễ ngủ hơn vào ban đêm. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động vận động ngoài trời như chạy bộ, đạp xe, chơi đá bóng, nhảy dây, hoặc các trò chơi vận động khác ít nhất 30 đến 45 phút mỗi ngày. Vận động ngoài trời cũng giúp trẻ hấp thu vitamin D tự nhiên.

Tuy nhiên, cần tránh các hoạt động thể chất quá mạnh hoặc quá kích thích ngay trước giờ đi ngủ vì điều này có thể khiến trẻ hưng phấn quá mức và khó đi vào giấc ngủ. Tương tự như vận động, việc cho trẻ ăn quá no ngay trước khi ngủ có thể gây khó tiêu, đầy bụng, làm gián đoạn giấc ngủ. Hãy đảm bảo bữa ăn cuối cùng của trẻ cách giờ ngủ ít nhất 2 đến 3 giờ. Nếu trẻ đói, có thể cho trẻ uống một ly sữa ấm hoặc một ít hoa quả nhẹ nhàng.

Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc trẻ 5 tuổi khó ngủ thiếu chất gì mà bạn có thể tham khảo. Việc nhận diện sớm các biểu hiện thiếu hụt vi chất, điều chỉnh chế độ ăn uống và xây dựng thói quen sinh hoạt khoa học sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ của trẻ.