Tiêu chảy cấp mấy ngày thì khỏi? Tiêu chảy cấp có nguy hiểm không?

Tiêu chảy cấp là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất nước, suy kiệt, đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ và người già. Vậy tiêu chảy cấp mấy ngày thì khỏi, khi nào cần đi khám? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết để chủ động chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình.

Tiêu chảy cấp mấy ngày thì khỏi?

Tiêu chảy cấp là tình trạng đi ngoài phân lỏng hoặc nước nhiều lần trong ngày (trên 3 lần/ngày), kéo dài không quá 14 ngày, khởi phát đột ngột. Đây là một trong những bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến nhất, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ trẻ sơ sinh đến người cao tuổi. Tiêu chảy cấp thường do nguyên nhân nhiễm khuẩn (virus, vi khuẩn, ký sinh trùng) hoặc không nhiễm khuẩn (dị ứng thức ăn, rối loạn tiêu hóa tạm thời).

Vậy tiêu chảy cấp mấy ngày thì khỏi? Câu trả lời phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, tình trạng sức khỏe tổng thể, cách chăm sóc và điều trị:

Tiêu chảy cấp do virus

Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy cấp, đặc biệt ở trẻ nhỏ, với Rotavirus là thủ phạm hàng đầu. Trong trường hợp này, tiêu chảy cấp thường tự thuyên giảm sau 2 - 5 ngày. Triệu chứng thường kèm nôn, sốt nhẹ, chán ăn. Người bệnh sẽ hồi phục nhanh hơn nếu được bù nước, điện giải kịp thời, nghỉ ngơi, ăn uống hợp lý.

Tiêu chảy cấp do vi khuẩn

Các vi khuẩn gây tiêu chảy cấp như Salmonella, E. coli, Shigella, Campylobacter có thể gây bệnh nặng hơn, với biểu hiện sốt cao, đau quặn bụng, phân có thể lẫn máu hoặc nhầy. Lúc này, tiêu chảy cấp có thể kéo dài từ 5 - 7 ngày, đôi khi hơn, nhất là nếu người bệnh không được điều trị đúng cách. Một số trường hợp cần kháng sinh theo chỉ định bác sĩ để kiểm soát nhiễm trùng.

Tiêu chảy do ký sinh trùng

Tiêu chảy cấp do ký sinh trùng (như Giardia lamblia, Entamoeba histolytica) thường diễn biến lâu hơn, có thể kéo dài đến 10 - 14 ngày nếu không điều trị đặc hiệu. Tiêu chảy do ký sinh trùng thường kèm đau bụng, phân nhầy mùi tanh, đầy hơi, chướng bụng kéo dài.

Tiêu chảy cấp do nguyên nhân không nhiễm khuẩn

Tiêu chảy cấp mấy ngày thì khỏi? Một số trường hợp tiêu chảy cấp do rối loạn tiêu hóa (ăn uống mất vệ sinh, ăn thức ăn lạ, không phù hợp), dị ứng thức ăn, không dung nạp lactose,… thường kéo dài ngắn hơn, chỉ 1 - 3 ngày. Tình trạng tiêu chảy sẽ tự hết nếu ngưng tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng và chăm sóc đúng cách.

Tiêu chảy cấp có nguy hiểm không?

Tiêu chảy cấp tưởng chừng chỉ là bệnh đường tiêu hóa nhẹ, nhưng thực tế có thể rất nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có bệnh nền. Nguy cơ lớn nhất của tiêu chảy cấp là mất nước và rối loạn điện giải nghiêm trọng, khiến cơ thể nhanh chóng suy kiệt. Mất nước nặng có thể dẫn đến tụt huyết áp, rối loạn ý thức, thậm chí tử vong nếu không được bù dịch kịp thời.

Ngoài ra, tiêu chảy cấp kéo dài còn gây suy dinh dưỡng, giảm miễn dịch, khiến cơ thể dễ mắc thêm các bệnh nhiễm trùng khác. Ở trẻ nhỏ, tiêu chảy còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất, trí tuệ. Một số nguyên nhân tiêu chảy cấp, như vi khuẩn xâm lấn (Salmonella, Shigella) hoặc ký sinh trùng, có thể gây biến chứng viêm ruột, nhiễm trùng huyết - đe dọa tính mạng.

Vì vậy, tuyệt đối không chủ quan trước tiêu chảy cấp, đặc biệt khi kèm các dấu hiệu cảnh báo như tiêu chảy kéo dài trên 3 - 5 ngày, sốt cao, phân có máu, nôn không kiểm soát, khát nhiều, tiểu ít, lừ đừ, co giật… Người bệnh cần được thăm khám và điều trị kịp thời tại cơ sở y tế để tránh biến chứng nguy hiểm.

Cách chăm sóc người bệnh bị tiêu chảy cấp

Để giúp người bệnh tiêu chảy hồi phục nhanh và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm, cần thực hiện các biện pháp chăm sóc sau:

• Bù nước và điện giải kịp thời: Đây là ưu tiên hàng đầu, cho người bệnh uống oresol pha đúng tỷ lệ, hoặc thay thế tạm thời bằng nước cháo loãng, nước muối đường pha chuẩn. Uống chậm, từng ngụm nhỏ, nhất là khi có nôn.
• Duy trì dinh dưỡng hợp lý: Không nên kiêng ăn hoàn toàn. Người bệnh cần ăn cháo, súp, cơm nát với thịt nạc, cá nạc; hạn chế dầu mỡ, đồ chiên rán; tránh sữa nếu nghi ngờ bất dung nạp lactose. Trẻ nhỏ vẫn cần tiếp tục bú mẹ để cung cấp dinh dưỡng và kháng thể.
• Theo dõi dấu hiệu mất nước: Quan sát tình trạng khát nước, khô môi, mắt trũng, da nhăn, tiểu ít hoặc không tiểu. Nếu xuất hiện dấu hiệu mất nước nặng như lừ đừ, co giật, cần đưa đi bệnh viện ngay.
• Giữ vệ sinh sạch sẽ: Rửa tay cho người bệnh và người chăm sóc trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh; thay bỉm, vệ sinh cho trẻ đúng cách; khử trùng dụng cụ ăn uống.
• Hạn chế lây lan mầm bệnh: Nếu tiêu chảy do nguyên nhân lây nhiễm (virus, vi khuẩn), cần tránh để người bệnh dùng chung đồ dùng cá nhân, ăn uống riêng, rửa tay thường xuyên để tránh lây cho người khác.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Cho người bệnh nằm nghỉ ở nơi thoáng mát, tránh gió lùa, không bắt người bệnh ăn khi đang nôn ói nhiều.
• Thăm khám khi cần thiết: Đưa người bệnh đi khám ngay nếu tiêu chảy kéo dài trên 3 - 5 ngày, sốt cao, nôn liên tục, phân có máu, mất nước rõ hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

Phòng ngừa tiêu chảy cấp

Tiêu chảy cấp có thể phòng ngừa hiệu quả nếu thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh, ăn uống và chăm sóc sức khỏe đúng cách. Để bảo vệ bản thân và người thân khỏi nguy cơ mắc tiêu chảy cấp, cần lưu ý:

• Ăn chín, uống sôi: Thực phẩm cần được nấu chín kỹ, dùng ngay sau khi nấu; không ăn đồ tái sống, thức ăn ôi thiu, hết hạn. Nguồn nước uống phải được đun sôi hoặc sử dụng nước sạch đã qua xử lý.
• Giữ vệ sinh cá nhân: Rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi ăn, trước khi chế biến thức ăn và sau khi đi vệ sinh, tập cho trẻ thói quen rửa tay đúng cách.
• Vệ sinh dụng cụ ăn uống: Dụng cụ chế biến, bát đĩa cần được rửa sạch, tráng nước sôi, không dùng chung muỗng, đũa, cốc với người đang bị tiêu chảy.
• Bảo quản thực phẩm an toàn: Thức ăn dư cần được đậy kín, bảo quản trong tủ lạnh, tránh để thức ăn ngoài nhiệt độ phòng quá lâu, nhất là ở điều kiện nóng ẩm.
• Xử lý chất thải hợp vệ sinh: Dọn dẹp, xử lý phân, bỉm của trẻ nhỏ đúng cách, khử trùng sàn, toilet khi có người bị tiêu chảy để ngăn lây lan mầm bệnh.
• Cho trẻ uống vắc xin phòng Rotavirus đúng lịch để phòng ngừa tiêu chảy cấp do virus.
• Giáo dục vệ sinh: Hướng dẫn trẻ em và người trong gia đình thói quen vệ sinh cá nhân, không ăn uống ở hàng quán không đảm bảo, không uống nước lã, nước đá không rõ nguồn gốc.

Hy vọng qua bài viết này bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi: “Tiêu chảy cấp mấy ngày thì khỏi?”. Tiêu chảy cấp thường khỏi sau 2 - 5 ngày nếu được chăm sóc đúng cách, bù nước - điện giải đầy đủ và có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý. Tuy nhiên, nếu tiêu chảy kéo dài trên 7 ngày hoặc có dấu hiệu bất thường như phân máu, sốt cao, mất nước, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.