Thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa? Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý đúng cách

Thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa? Đây là câu hỏi khiến nhiều người băn khoăn, đặc biệt là khi chăm sóc cho trẻ nhỏ hoặc người thân đang hồi phục sau khi mắc bệnh. Việc các nốt thủy đậu bắt đầu khô lại và đóng vảy có thể khiến nhiều người nghĩ rằng bệnh đã khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, liệu đó có thực sự là dấu hiệu kết thúc của quá trình lây nhiễm và hồi phục? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về giai đoạn này của bệnh thủy đậu để chăm sóc đúng cách và phòng ngừa lây lan hiệu quả.

Thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa?

Sau khi xuất hiện các nốt phát ban đặc trưng, bệnh thủy đậu sẽ trải qua các giai đoạn tiến triển bao gồm: mọc bóng nước, vỡ nước và đóng vảy. Giai đoạn đóng vảy thường khiến nhiều người lầm tưởng là bệnh đã hoàn toàn khỏi và không còn khả năng lây lan. Vậy thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa?

Thực tế, theo các chuyên gia, khi toàn bộ các nốt thủy đậu đã đóng vảy khô, không còn tiết dịch, người bệnh được xem là đã qua giai đoạn lây nhiễm. Điều này đồng nghĩa với việc bệnh nhân không còn nguy cơ truyền bệnh cho người khác, đặc biệt là với những người chưa từng mắc thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin.

Tuy nhiên, việc “đã khỏi” ở đây chỉ mang tính tương đối. Tùy cơ địa, một số người có thể vẫn cảm thấy mệt mỏi, ngứa da hoặc để lại sẹo thâm kéo dài. Vì vậy, việc đánh giá thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa cần dựa trên cả yếu tố lâm sàng và chăm sóc sau bệnh.

Bao lâu sau khi đóng vảy thì bệnh thủy đậu khỏi hẳn?

Thời gian hồi phục hoàn toàn sau khi thủy đậu đóng vảy phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Tuổi tác, sức đề kháng, chế độ chăm sóc, số lượng tổn thương da,… Thông thường:

• Sau 5 – 7 ngày đóng vảy, lớp vảy khô sẽ bong ra tự nhiên.
• Tổng thời gian khỏi hoàn toàn (bao gồm lành da, không ngứa, không sẹo) kéo dài từ 2 – 3 tuần.
• Trẻ em thường hồi phục nhanh hơn người lớn, ít để lại sẹo hơn nếu không gãi hoặc tác động mạnh vào nốt vảy.

Như vậy, để trả lời câu hỏi thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa, có thể nói rằng: Về mặt lây nhiễm là đã khỏi, nhưng về hồi phục hoàn toàn thì vẫn cần thêm thời gian chăm sóc da sau bệnh.

Dấu hiệu nhận biết thủy đậu đã khỏi hoàn toàn

Sau đây là những dấu hiệu giúp xác định bệnh thủy đậu đã khỏi hẳn:

• Tất cả các nốt mụn đã đóng vảy và khô lại. Không còn tổn thương mới xuất hiện, không có dịch tiết.
• Không còn sốt, mệt mỏi, chán ăn hay các triệu chứng toàn thân khác.
• Da bắt đầu bong vảy nhẹ, không đau, không viêm đỏ quanh nốt vảy.
• Người bệnh không còn cảm giác ngứa nhiều, hoặc nếu có thì chỉ là ngứa nhẹ trong thời gian bong da.
• Không còn lây nhiễm: Đây là mốc quan trọng nhất để đánh giá thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa – khi lớp vảy đã khô và không có tổn thương mới thì khả năng lây lan gần như bằng 0.

Lưu ý: Nếu có dấu hiệu sưng, đỏ, vảy mủ, đau nhiều tại vết thương – cần đi khám vì có thể có bội nhiễm da.

Chăm sóc sau khi thủy đậu đóng vảy

Mặc dù thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa về mặt lây nhiễm thì câu trả lời là đã khỏi, nhưng chăm sóc sau bệnh cũng cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa biến chứng da và sẹo. Một số lưu ý quan trọng:

• Không tự ý bóc vảy, vì có thể gây sẹo lõm, viêm nhiễm.
• Dưỡng ẩm nhẹ nhàng cho da bằng kem dưỡng lành tính như Vaseline, Bepanthen, Cetaphil,...
• Hạn chế tiếp xúc ánh nắng, nhất là khi da đang bong tróc – tránh để lại thâm hoặc tăng sắc tố sau viêm.
• Tăng cường thực phẩm giàu vitamin A, C, E để giúp da phục hồi nhanh hơn.
• Nếu ngứa nhiều, có thể dùng thuốc kháng histamin theo chỉ định bác sĩ.
• Tuyệt đối không gãi mạnh, đặc biệt là ở trẻ nhỏ – có thể cần đeo bao tay hoặc cắt móng tay ngắn.

Như vậy, dù thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa có thể là câu trả lời “đã khỏi” về lý thuyết, nhưng thực tế, người bệnh vẫn cần ít nhất vài tuần để da phục hồi hoàn toàn. Việc chăm sóc kỹ trong giai đoạn này quyết định thẩm mỹ da về sau.

Khi nào nên đi khám lại sau khi đóng vảy?

Trong đa số trường hợp, người bệnh sẽ tự hồi phục tại nhà sau khi thủy đậu đóng vảy. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay:

• Vảy thủy đậu sưng, tấy đỏ, đau nhức nhiều.
• Có dịch vàng, mùi hôi hoặc mủ rỉ ra từ các nốt đã đóng vảy.
• Sốt trở lại hoặc các triệu chứng toàn thân tăng lên sau giai đoạn đã ổn định.
• Người bệnh bị suy giảm miễn dịch, đang điều trị ung thư, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch thì cần theo dõi sát hơn dù đã đóng vảy.

Khi xuất hiện các dấu hiệu trên, cần đến cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám và loại trừ biến chứng như nhiễm trùng da, viêm mô tế bào, viêm phổi hoặc viêm não do virus varicella.

Phòng ngừa thủy đậu hiệu quả bằng vắc xin

Thay vì lo lắng về việc thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa, tốt nhất hãy chủ động phòng bệnh bằng cách tiêm ngừa thủy đậu đầy đủ. Hiện nay, tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu có sẵn các loại vắc xin phòng thủy đậu hiệu quả cao, bao gồm:

• Varivax (Mỹ): Dành cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn chưa từng tiêm ngừa hoặc mắc bệnh.
• Varilrix (Bỉ): Có thể dùng cho cả trẻ em và người lớn, lịch tiêm gồm 2 mũi.

Lịch tiêm ngừa thủy đậu khuyến cáo:

• Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên: 2 mũi cách nhau 4 – 8 tuần.
• Người lớn chưa từng tiêm hoặc chưa từng mắc thủy đậu: Tiêm 2 mũi như trẻ em.

Lưu ý: Phụ nữ có ý định mang thai nên tiêm ngừa thủy đậu ít nhất 1 tháng trước khi mang thai để tránh biến chứng cho thai nhi.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp rõ ràng câu hỏi thủy đậu đóng vảy đã khỏi chưa. Giai đoạn đóng vảy là tín hiệu tốt, cho thấy bệnh nhân đã hết khả năng lây lan, tuy nhiên việc phục hồi hoàn toàn vẫn cần thêm thời gian và sự chăm sóc đúng cách. Đặc biệt, đừng để bản thân hoặc con trẻ phải trải qua những khó chịu của bệnh – hãy chủ động tiêm ngừa thủy đậu sớm với các loại vắc xin an toàn, hiệu quả đã được kiểm chứng.