Tại sao trẻ tiêm phế cầu về bị ho? Tình trạng này có đáng lo ngại không?

Trẻ tiêm phế cầu về bị ho là tình trạng thường gặp khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào trẻ tiêm phế cầu về bị ho cũng là dấu hiệu nguy hiểm. Việc nhận biết khi nào ho là phản ứng bình thường sau tiêm và khi nào cần can thiệp y tế là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho trẻ. Chính vì vậy, phụ huynh nên theo dõi kỹ các biểu hiện sau khi trẻ tiêm phế cầu về bị ho để có cách xử trí phù hợp.

Nguyên nhân dẫn đến trẻ tiêm phế cầu về bị ho là gì?

Sau khi tiêm vắc xin phế cầu, cơ thể kích hoạt hệ miễn dịch để tạo ra kháng thể chống lại vi khuẩn phế cầu. Quá trình này đôi khi dẫn đến phản ứng viêm nhẹ tại vùng tiêm hoặc toàn thân, thể hiện qua các biểu hiện như sốt nhẹ, sưng đau chỗ tiêm hoặc trẻ quấy khóc. Nguyên nhân gây ho sau tiêm có thể liên quan đến sự kích thích nhẹ của hệ miễn dịch ở đường hô hấp trên hoặc sự thay đổi tạm thời trong cân bằng miễn dịch. Thông thường, triệu chứng ho này sẽ giảm dần trong vài ngày mà không cần điều trị đặc biệt.

Tuy nhiên, trẻ sau khi tiêm vắc xin phế cầu vẫn có thể bị nhiễm các bệnh truyền nhiễm khác, nhất là trong mùa chuyển giao, khi các virus gây bệnh đường hô hấp như cúm, viêm họng, hay ho gà dễ xâm nhập và gây ho, sổ mũi. Vì vậy, ho sau tiêm không phải lúc nào cũng do phản ứng trực tiếp của vắc xin mà có thể là do bệnh lý. Bên cạnh đó, một số trẻ có cơ địa nhạy cảm với các yếu tố môi trường như thay đổi thời tiết, bụi bẩn, không khí lạnh hoặc khói thuốc cũng có thể bị ho dù không liên quan đến việc tiêm chủng.

Trẻ bị ho sau tiêm vắc xin phế cầu có đáng lo không?

Trong đa số trường hợp, tình trạng trẻ tiêm phế cầu về bị ho nhẹ là phản ứng bình thường của cơ thể, không gây nguy hiểm. Đây thường là biểu hiện tạm thời khi hệ miễn dịch đang đáp ứng lại với vắc xin, giúp cơ thể hình thành kháng thể chống lại vi khuẩn phế cầu. Triệu chứng ho thường tự giảm sau vài ngày và không cần đến sự can thiệp y tế đặc biệt.

Tuy nhiên, phụ huynh cần chú ý nếu trẻ có các biểu hiện sau kèm theo ho:

• Trẻ ho khò khè, ho như tiếng sủa hoặc có dấu hiệu khó thở.
• Tình trạng thở nhanh, rút lõm lồng ngực hoặc môi tím tái.
• Sốt cao kéo dài trên 48 giờ, uống thuốc hạ sốt nhưng không cải thiện.
• Trẻ bỏ bú, lừ đừ, khó đánh thức hoặc quấy khóc dữ dội.
• Phát ban, sưng mặt, sưng môi, hoặc các dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng.

Nếu xuất hiện những dấu hiệu kể trên, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, nếu cơn ho kéo dài hơn bình thường mà không có dấu hiệu cải thiện, việc kiểm tra sức khỏe là điều cần thiết nhằm loại trừ khả năng nhiễm bệnh hô hấp hoặc phản ứng bất lợi sau tiêm.

Cách nhận biết ho do tiêm phế cầu và ho do bệnh lý ở trẻ

Không phải mọi trường hợp trẻ tiêm phế cầu về bị ho đều xuất phát từ phản ứng sau tiêm. Việc phân biệt giữa ho sinh lý sau tiêm và ho do bệnh lý là điều cần thiết để cha mẹ có hướng xử lý đúng đắn, tránh bỏ sót các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp nhận biết:

Thời điểm xuất hiện

Ho liên quan đến vắc xin thường xảy ra trong vòng 1 - 3 ngày sau tiêm, và dần giảm theo thời gian. Ngược lại, nếu ho khởi phát bất kỳ lúc nào, không gắn với thời điểm tiêm và có xu hướng kéo dài, nhiều khả năng là do bệnh lý.

Đặc điểm cơn ho

Trẻ ho nhẹ do tiêm vắc xin thường là ho khan, không đờm hoặc đờm trong với số lượng rất ít. Trong khi đó, ho bệnh lý có thể kèm theo đờm đặc (trắng, vàng hoặc xanh), cơn ho xuất hiện nhiều vào ban đêm hoặc sáng sớm, có thể kéo dài và nặng dần.

Biểu hiện đi kèm

Phản ứng sau tiêm thường chỉ gây sốt nhẹ dưới 38,5°C, đau tại vị trí tiêm, quấy khóc nhẹ. Nếu trẻ có sốt cao, thở khò khè, nghẹt mũi, bỏ bú hoặc ăn kém, đó có thể là dấu hiệu của một bệnh nhiễm trùng hô hấp.

Thời gian tồn tại của triệu chứng

Ho nhẹ do tiêm vắc xin phế cầu thường tự hết sau vài ngày đến dưới một tuần. Ngược lại, nếu ho kéo dài quá 7 ngày hoặc kèm dấu hiệu nặng, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để loại trừ nguy cơ mắc bệnh hô hấp.

Việc theo dõi kỹ lưỡng các biểu hiện và tham khảo ý kiến chuyên môn sẽ giúp đảm bảo an toàn và sức khỏe cho trẻ trong giai đoạn sau tiêm chủng.

Cách chăm sóc trẻ bị ho sau khi tiêm vắc xin phế cầu

Nếu trẻ xuất hiện tình trạng ho nhẹ sau khi tiêm vắc xin phế cầu, phụ huynh có thể áp dụng những cách chăm sóc tại nhà dưới đây để hỗ trợ bé nhanh chóng hồi phục:

• Bổ sung đủ nước và dinh dưỡng: Cho trẻ bú mẹ thường xuyên hoặc uống nhiều nước ấm nhằm làm dịu cổ họng và tránh mất nước. Sữa mẹ chứa nhiều kháng thể giúp trẻ nâng cao sức đề kháng. Với trẻ lớn hơn, nên cho trẻ uống thêm nước hoa quả như nước cam, chanh pha loãng để tăng cường vitamin C và hỗ trợ giảm ho.
• Giữ môi trường nghỉ ngơi trong lành: Đảm bảo bé được nghỉ ngơi trong không gian yên tĩnh, thoáng khí, không có khói bụi, mùi hóa chất hay khói thuốc lá. Khi trời lạnh, hãy giữ ấm cho trẻ, đặc biệt là vùng cổ, ngực và gan bàn chân để hạn chế kích ứng đường hô hấp.
• Theo dõi thân nhiệt của bé: Nếu trẻ có biểu hiện sốt nhẹ sau tiêm, có thể dùng khăn ấm lau người hoặc mặc quần áo mỏng thoáng. Chỉ nên dùng thuốc hạ sốt nếu có chỉ định từ nhân viên y tế.
• Vệ sinh mũi họng sạch sẽ: Khi trẻ bị nghẹt mũi, có thể dùng nước muối sinh lý để nhỏ hoặc xịt rửa nhẹ nhàng mũi, giúp trẻ thở dễ hơn.
• Làm dịu cổ họng cho trẻ: Trẻ trên 1 tuổi có thể dùng mật ong pha loãng với nước ấm để giảm ho. Với trẻ nhỏ hơn, không nên tự ý dùng bất kỳ loại siro hoặc thuốc ho nào nếu chưa có chỉ dẫn chuyên môn.
• Tránh các yếu tố gây kích ứng: Không để trẻ tiếp xúc với môi trường có khói bụi, mùi sơn, hương liệu hoặc các chất dễ gây dị ứng đường thở, vì có thể khiến tình trạng ho trở nên nặng hơn.
• Quan sát sát sao triệu chứng: Cha mẹ cần để ý diễn tiến ho và các dấu hiệu đi kèm như sốt, khó thở, bú kém hoặc mệt mỏi. Nếu có bất kỳ biểu hiện lạ nào, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

Lưu ý: Không tự ý cho trẻ uống thuốc khi chưa được bác sĩ thăm khám và kê toa, kể cả thuốc ho, kháng sinh hay thuốc cảm. Việc lạm dụng thuốc có thể gây ra tác dụng phụ và che lấp các triệu chứng bệnh nghiêm trọng.

Việc trẻ tiêm phế cầu về bị ho thường không phải là dấu hiệu nguy hiểm và có thể chỉ là phản ứng nhẹ sau tiêm. Tuy nhiên, cha mẹ cần theo dõi sát tình trạng của bé, chăm sóc đúng cách và kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường. Đừng quá lo lắng, nhưng cũng không nên chủ quan, sự quan tâm đúng mức sẽ giúp bảo vệ sức khỏe trẻ một cách an toàn và hiệu quả.

Tiêm vắc xin phế cầu là một trong những biện pháp chủ động giúp ngăn ngừa hiệu quả các bệnh lí nguy hiểm do vi khuẩn phế cầu gây ra như viêm phổi, viêm màng não mủ hoặc nhiễm trùng huyết. Đối với trẻ từ 5 tuổi trở lên, các loại vắc xin đang được khuyến nghị bao gồm Prevenar 13, Vaxneuvance (phế cầu 15 chủng) và Pneumovax 23. Để bảo đảm có sẵn vắc xin phù hợp và thuận tiện cho lịch tiêm của gia đình, phụ huynh nên đăng kí trước lịch tiêm Vaxneuvance ngay tại đây. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là lựa chọn đáng tin cậy với hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, đội ngũ y bác sĩ dày dạn kinh nghiệm và đầy đủ các loại vắc xin đạt chuẩn. Quy trình tiêm được thực hiện an toàn, nhanh chóng, kèm theo dịch vụ tư vấn tận tình, giúp phụ huynh an tâm hơn khi đưa trẻ đi tiêm. Liên hệ ngay 18006928 (miễn phí) để được tư vấn và đặt lịch nhanh chóng.