Sữa mẹ bé bú còn dư để được bao lâu và cách bảo quản sữa mẹ khi con bú dư

Việc bé không bú hết lượng sữa mẹ trong một cữ là điều thường gặp, khiến các mẹ lo lắng không biết sữa mẹ bé bú còn dư để được bao lâu và có thể tái sử dụng không. Nếu không nắm rõ cách xử lý, sữa dễ bị nhiễm khuẩn và ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Trong bài viết này, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thời gian bảo quản sữa mẹ bé bú còn dư để được bao lâu là an toàn và những lưu ý quan trọng khi trữ sữa.

Sữa mẹ bé bú còn dư để được bao lâu?

Việc biết rõ thời gian bảo quản sữa mẹ sau khi vắt ra là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và dinh dưỡng cho trẻ. Nếu không được lưu trữ đúng cách, sữa có thể bị nhiễm vi khuẩn và gây hại cho hệ tiêu hóa non nớt của bé. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể theo khuyến nghị từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), giúp mẹ yên tâm hơn trong quá trình trữ và sử dụng sữa:

• Ở nhiệt độ phòng (thấp hơn hoặc bằng 25°C): Sữa mẹ có thể để ngoài tối đa 4 giờ. Nếu điều kiện vệ sinh tốt và nhiệt độ mát mẻ hơn, thời gian này có thể kéo dài đến 6 giờ. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ phòng cao hơn 25°C, sữa chỉ nên dùng trong vòng 1 - 2 giờ.
• Ngăn mát tủ lạnh (khoảng 4°C): Sữa mẹ có thể bảo quản an toàn từ 3 - 4 ngày.
• Ngăn đá tủ lạnh (riêng biệt): Có thể trữ sữa đến 6 tháng.
• Tủ đông chuyên dụng (thấp hơn hoặc bằng -18°C): Sữa mẹ có thể được bảo quản đến 12 tháng, nhưng dùng trong vòng 6 tháng đầu vẫn là tốt nhất để giữ trọn giá trị dinh dưỡng.

Sữa mẹ đã cho bé bú mà còn dư nên được dùng trong vòng 1 - 2 giờ, và không nên bảo quản lại để dùng tiếp. Trường hợp sữa đã rã đông thì không được cấp đông lại và nên dùng trong vòng 24 giờ nếu để trong ngăn mát. Việc tuân thủ các nguyên tắc này sẽ giúp mẹ bảo vệ sức khỏe cho con và tận dụng tối đa nguồn dinh dưỡng quý giá từ sữa mẹ.

Những dấu hiệu cho thấy sữa mẹ đã bị hỏng và không nên sử dụng

Việc lưu trữ và sử dụng sữa mẹ đúng cách là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe của trẻ sơ sinh. Sữa mẹ bị bảo quản sai cách hoặc quá thời gian quy định có thể bị nhiễm khuẩn, dẫn đến rối loạn tiêu hóa hoặc nhiễm trùng cho bé. Một số dấu hiệu nhận biết sữa mẹ đã hỏng bao gồm:

Sữa có mùi hoặc vị bất thường

Một trong những cách đơn giản để kiểm tra sữa có còn tốt không là nếm thử. Sữa mẹ tươi thường có mùi nhẹ, hơi ngọt hoặc không có mùi rõ ràng. Nếu sữa có mùi chua, tanh, kim loại, hoặc khó chịu, đó có thể là dấu hiệu sữa đã bị phân hủy và không còn an toàn cho bé sử dụng.

Sữa tách lớp không đồng nhất

Sữa mẹ có thể tách lớp khi để trong tủ lạnh hoặc sau khi rã đông, với lớp béo nổi lên trên. Tuy nhiên, nếu sau khi lắc nhẹ, sữa không hòa lại mà vẫn bị vón cục hoặc có lớp váng bất thường, đó là dấu hiệu sữa đã bị hỏng.

Phản ứng bất thường của bé

Trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với mùi vị và chất lượng sữa. Nếu thấy bé từ chối bú, nhăn mặt, nôn trớ hoặc quấy khóc khi bú sữa có mùi vị lạ. Đây là dấu hiệu rõ ràng cảnh báo sữa không còn phù hợp để sử dụng.

Sữa đã quá thời gian bảo quản an toàn

Thời hạn bảo quản sữa mẹ sau khi vắt ra ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa. Vì vậy, mẹ cần ghi nhớ rõ sữa mẹ bé bú còn dư để được bao lâu ở từng điều kiện nhiệt độ khác nhau. Nếu sữa đã để quá lâu so với thời gian khuyến nghị, tốt nhất nên bỏ đi. Ngoài ra, mẹ hãy ghi chú rõ ràng ngày giờ vắt sữa lên bình hoặc túi trữ để tiện theo dõi và sử dụng đúng cách.

Hướng dẫn bảo quản sữa mẹ đúng cách và một số lưu ý

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tối ưu cho trẻ sơ sinh, nhưng để đảm bảo an toàn và giữ được giá trị dinh dưỡng, việc bảo quản đúng cách là điều vô cùng quan trọng. Dưới đây là các bước cần thiết để đảm bảo sữa mẹ được bảo quản an toàn và hiệu quả:

Trước khi tiến hành vắt sữa

Trước khi bắt đầu vắt sữa, mẹ nên lưu ý những điều sau:

• Rửa tay sạch sẽ: Trước khi vắt hoặc hút sữa, mẹ cần rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sạch. Nếu không có nước, có thể dùng dung dịch rửa tay chứa ít nhất 60% cồn.
• Dụng cụ vắt sữa sạch và tiệt trùng: Nếu dùng máy hút sữa, hãy đảm bảo tất cả các bộ phận tiếp xúc với sữa đã được rửa sạch và tiệt trùng đúng cách sau mỗi lần sử dụng.
• Vệ sinh bề mặt xung quanh: Khi hút sữa ở nơi công cộng hoặc cơ quan, hãy lau sạch bề mặt bàn, công tắc máy hút và các thiết bị liên quan bằng khăn sát khuẩn.

Phương pháp bảo quản sữa mẹ đúng cách sau khi vắt

Sau khi vắt sữa, mẹ nên sử dụng các loại túi chuyên dụng hoặc bình chứa sạch để bảo quản. Ưu tiên chọn bình thủy tinh hoặc nhựa an toàn dùng cho thực phẩm, có nắp đậy kín. Tránh sử dụng các loại bao bì không chuyên dụng hoặc không rõ nguồn gốc, vì có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa. Trước khi cho sữa vào ngăn lạnh hoặc ngăn đông, mẹ cần ghi rõ ngày và giờ vắt lên bình hoặc túi để dễ theo dõi thời gian sử dụng.

Trong trường hợp không có tủ lạnh, sữa mẹ có thể được bảo quản tạm thời trong túi giữ lạnh có đá gel trong tối đa 24 giờ. Sau thời gian này, sữa cần được làm lạnh hoặc cho bé sử dụng ngay. Nếu sữa được làm ấm hoặc để ở nhiệt độ phòng, nên cho bé dùng trong vòng 1 - 2 giờ để đảm bảo an toàn.

Cách bảo quản sữa mẹ trong tủ lạnh

Nhiều mẹ thắc mắc làm sao để bảo quản sữa đúng cách trong ngăn mát hoặc ngăn đá tủ lạnh. Lời khuyên là hãy chia sữa thành từng phần nhỏ vừa đủ cho bé bú một lần, tránh lãng phí. Khi trữ sữa, mẹ không nên đổ đầy bình hoặc túi vì sữa sẽ giãn nở khi bị đông lạnh. Nếu dùng túi giữ lạnh di động, mẹ có thể giữ sữa an toàn trong vòng 24 giờ.

Bảo quản sữa mẹ ở nhiệt độ bao nhiêu là đúng cách?

Tùy thuộc vào điều kiện nhiệt độ và tình trạng của sữa, cách bảo quản và thời gian sử dụng sẽ khác nhau. Dưới đây là các mốc thời gian bảo quản sữa mẹ được khuyến nghị:

Sữa mẹ vừa vắt ra (tươi):

• Ở nhiệt độ phòng (tối đa 25°C): Nên sử dụng trong vòng 4 giờ.
• Trong ngăn mát tủ lạnh (thấp hơn hoặc bằng 4°C): Có thể bảo quản tối đa 4 ngày.
• Trong ngăn đá (từ -18°C trở xuống): Có thể bảo quản tối đa 6 tháng, tốt nhất là sử dụng trong 6 tháng đầu, nhưng vẫn có thể dùng đến 12 tháng nếu đảm bảo đúng điều kiện.

Sữa mẹ đã rã đông (từ ngăn đá):

• Ở nhiệt độ phòng: Mẹ nên sử dụng trong vòng 1 - 2 giờ.
• Trong ngăn mát tủ lạnh: Có thể tiếp tục bảo quản tối đa 24 giờ kể từ khi rã đông hoàn toàn.
• Không được cấp đông lại sữa đã rã đông.

Sữa bé đã bú dở:

• Không nên cho bé uống lại phần sữa đã bú dở để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Phần sữa còn dư nên bỏ đi sau 2 giờ kể từ khi bé bắt đầu bú.

Hướng dẫn rã đông sữa mẹ an toàn

Để đảm bảo chất lượng dinh dưỡng cho bé, mẹ nên sử dụng sữa được trữ lâu nhất trước, theo nguyên tắc "first in - first out", vì chất lượng sữa có thể giảm dần theo thời gian bảo quản, ngay cả khi được cấp đông đúng cách.

• Chuyển sữa từ ngăn đông sang ngăn mát tủ lạnh và để qua đêm. Đây là phương pháp rã đông an toàn và giữ được nhiều chất dinh dưỡng nhất.
• Ngâm bình hoặc túi sữa trong nước ấm (không quá 37°C).
• Đặt sữa dưới vòi nước ấm chảy nhẹ.

Mẹ bầu tuyệt đối không dùng lò vi sóng để rã đông hoặc làm nóng sữa mẹ. Nhiệt độ cao không đều từ lò vi sóng có thể làm mất các thành phần miễn dịch quan trọng trong sữa, đồng thời gây nguy cơ bỏng cho trẻ nếu uống phải sữa quá nóng. Đồng thời, mẹ cũng cần lưu ý rằng sữa mẹ sau khi rã đông chỉ nên dùng trong vòng 24 giờ nếu bảo quản trong ngăn mát, và không được cấp đông lại. Đặc biệt, mẹ không nên dùng lại phần sữa bé đã bú dở để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn. 

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn nắm vững về việc sữa mẹ bé bú còn dư để được bao lâu. Việc hiểu rõ nguyên tắc bảo quản và rã đông sữa mẹ không chỉ giúp duy trì giá trị dinh dưỡng tối ưu, mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho sức khỏe của bé yêu. Khi biết cách bảo quản đúng, mẹ sẽ yên tâm hơn và bé luôn nhận được nguồn sữa tươi ngon, giàu dinh dưỡng mỗi ngày.

Ngoài ra, mẹ bầu cũng cần tiêm vắc xin đầy đủ giúp bảo vệ trẻ sơ sinh tránh khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín với dịch vụ chuyên nghiệp, đội ngũ y bác sĩ tận tâm và trang thiết bị hiện đại. Đến đây, mẹ bé sẽ được tư vấn kĩ lưỡng và chăm sóc chu đáo. Hãy liên hệ ngay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline miễn phí 18006928 để đặt lịch tiêm cho bé.