Siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không? Khi nói đến các phương pháp chẩn đoán bệnh lý tiêu hóa, siêu âm thường là lựa chọn phổ biến vì tính an toàn, nhanh chóng và không xâm lấn. Tuy nhiên, siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không lại là điều khiến nhiều người băn khoăn. Để có cái nhìn toàn diện và chính xác, cần hiểu rõ bản chất của kỹ thuật siêu âm cũng như đặc điểm của ung thư dạ dày.
Siêu âm là gì và cơ chế hoạt động như thế nào?
Trước khi đi sâu vào vấn đề chính, hãy cùng tìm hiểu về siêu âm, một kỹ thuật hình ảnh phổ biến trong y học hiện đại.
Siêu âm là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm tần số cao để ghi nhận các tín hiệu phản hồi từ mô và cơ quan bên trong cơ thể. Qua đầu dò, sóng siêu âm đi vào cơ thể và tạo ra hình ảnh trên màn hình. Nhờ đó, bác sĩ có thể quan sát được cấu trúc và kích thước các cơ quan nội tạng.
Tuy siêu âm không gây hại và có thể thực hiện nhiều lần, nhưng hiệu quả chẩn đoán lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí cơ quan, đặc tính mô bệnh lý và kỹ năng của bác sĩ thực hiện.
Siêu âm là công cụ hữu ích trong tầm soát và theo dõi nhiều bệnh lý, nhưng với ung thư dạ dày, tính chính xác lại là vấn đề cần cân nhắc.

Siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không?
Đây là câu hỏi trung tâm của bài viết cũng là nỗi lo lắng thường gặp khi người bệnh có triệu chứng đau bụng hoặc rối loạn tiêu hóa kéo dài.
Trên thực tế, siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không phụ thuộc vào giai đoạn bệnh và đặc điểm khối u. Khi ung thư ở giai đoạn sớm, khối u thường nhỏ và nằm trong lớp niêm mạc rất khó phát hiện bằng siêu âm bụng thông thường. Trong nhiều trường hợp, hình ảnh siêu âm chỉ cho thấy dạ dày giãn, phát triển lớn bất thường hoặc có dịch là những dấu hiệu gián tiếp, không đặc hiệu.
Ở giai đoạn muộn, khi khối u phát triển lớn, xâm lấn ra ngoài thành dạ dày hoặc có di căn hạch, siêu âm có thể phát hiện một số bất thường như:
- Dày bất thường thành dạ dày.
- Hạch quanh dạ dày hoặc gan to bất thường.
- Dấu hiệu tràn dịch ổ bụng.
Tuy nhiên, đây không phải là các dấu hiệu đặc hiệu cho ung thư dạ dày. Do đó, siêu âm không thể dùng để xác định chính xác bệnh mà chỉ giúp định hướng thêm các xét nghiệm chuyên sâu hơn.
Siêu âm có thể phát hiện một số dấu hiệu gợi ý ung thư dạ dày, đặc biệt ở giai đoạn muộn, nhưng không đủ độ chính xác để chẩn đoán bệnh một cách chắc chắn.

Những giới hạn của siêu âm trong chẩn đoán ung thư dạ dày
Sau khi đã phần nào trả lời được câu hỏi siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không, chúng ta cần hiểu rõ các giới hạn của kỹ thuật này trong thực hành lâm sàng.
- Độ phân giải hình ảnh không đủ cao: Dạ dày là cơ quan rỗng, có thể chứa khí và dịch, khiến sóng âm phản xạ kém. Điều này gây khó khăn cho việc quan sát thành dạ dày và các tổn thương nhỏ trong niêm mạc.
- Không phân biệt được bản chất khối u: Siêu âm không thể phân biệt chính xác giữa tổn thương lành tính và ác tính. Một khối dày thành dạ dày có thể là viêm, loét, polyp hoặc ung thư cần phương pháp khác để xác định.
- Không quan sát được toàn bộ niêm mạc dạ dày: Siêu âm chỉ ghi nhận hình ảnh qua lát cắt và có thể bỏ sót các tổn thương nhỏ hoặc khuất sau các nếp gấp niêm mạc.
Vậy siêu âm tuy tiện lợi và an toàn, nhưng không nên là công cụ duy nhất trong việc tầm soát và chẩn đoán ung thư dạ dày.
Các phương pháp thay thế siêu âm trong phát hiện ung thư dạ dày
Khi siêu âm không đủ khả năng phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp chính xác hơn:
- Nội soi dạ dày: Là phương pháp hiệu quả nhất hiện nay, cho phép quan sát trực tiếp toàn bộ niêm mạc dạ dày. Qua nội soi, bác sĩ có thể phát hiện tổn thương, sinh thiết và xác định chính xác bản chất khối u.
- Sinh thiết mô: Lấy mẫu mô nghi ngờ để xét nghiệm tế bào, giúp xác định xem có phải ung thư hay không.
- CT scan ổ bụng: Đánh giá mức độ lan rộng của khối u, phát hiện di căn và lập kế hoạch điều trị.
- Xét nghiệm máu: Một số chỉ điểm ung thư có thể được sử dụng hỗ trợ, dù độ đặc hiệu không cao.
Vậy để chẩn đoán chính xác ung thư dạ dày, cần kết hợp nhiều kỹ thuật chuyên sâu không thể chỉ dựa vào siêu âm đơn thuần.

Khi nào nên nghi ngờ ung thư dạ dày và cần khám sớm?
Dù siêu âm có những hạn chế, người bệnh vẫn nên đi khám khi có các dấu hiệu nghi ngờ như:
- Đau bụng vùng thượng vị kéo dài.
- Ăn uống kém, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Ợ nóng, khó tiêu, đầy bụng sau khi ăn.
- Nôn ra máu hoặc đi tiêu phân đen.
Việc chủ động tầm soát sớm sẽ giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu, tăng cơ hội điều trị hiệu quả và kéo dài thời gian sống. Đừng chờ đợi các dấu hiệu rõ ràng mới đi khám. Phát hiện sớm luôn là yếu tố quyết định trong điều trị ung thư dạ dày.
Trở lại với câu hỏi then chốt là siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không, câu trả lời là: Có thể phát hiện một số dấu hiệu gián tiếp, nhưng không đủ để chẩn đoán bệnh chính xác, đặc biệt là ở giai đoạn sớm. Nội soi dạ dày kết hợp sinh thiết vẫn là tiêu chuẩn vàng trong phát hiện và đánh giá ung thư dạ dày.
Vì vậy, nếu bạn có triệu chứng bất thường ở hệ tiêu hóa hoặc lo ngại về nguy cơ ung thư, hãy đi khám chuyên khoa để được tư vấn phương pháp tầm soát phù hợp.
Đừng để những lo lắng về siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không khiến bạn trì hoãn việc kiểm tra sức khỏe. Hãy chủ động đến cơ sở y tế uy tín để được nội soi và tầm soát ung thư dạ dày đúng cách. Hệ thống Tiêm chủng Long Châu cung cấp đa dạng các loại vắc xin được Bộ Y tế cấp phép, đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm và quy trình tiêm an toàn, khoa học. Đặt lịch tiêm chủng hoặc tìm hiểu thêm các dịch vụ khác tại các cơ sở Tiêm chủng Long Châu gần bạn để được tư vấn kịp thời nhé.