Sau khi tiêm vắc xin 6 trong 1 có sốt không?

Tiêm vắc xin thực chất là đưa một “chất lạ” vào cơ thể để kích thích hệ miễn dịch tạo kháng thể chống lại bệnh tật. Vì vậy, dù vắc xin 6 trong 1 được đánh giá an toàn, trẻ vẫn có thể gặp một số phản ứng phụ như sốt, sưng đau tại chỗ tiêm.

Sau khi tiêm vắc xin 6 trong 1 có sốt không?

Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ còn non yếu, do đó, sau khi tiếp nhận vắc xin 6 trong 1 một dạng kháng nguyên giúp cơ thể tạo miễn dịch trẻ có thể gặp một số phản ứng nhẹ như sốt, sưng đau tại chỗ tiêm, quấy khóc hoặc chán ăn. Trong đó, sốt là phản ứng phổ biến và hoàn toàn bình thường sau khi tiêm vắc xin 6 trong 1, cho thấy hệ miễn dịch của trẻ đang hoạt động để nhận diện và tạo kháng thể bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.

Điều quan trọng là cha mẹ không nên quá lo lắng về việc trẻ có bị sốt hay không, vì phản ứng này không ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin. Mỗi bé có cơ địa khác nhau, nên mức độ sốt cũng sẽ khác nhau. Một số bé có thể chỉ bị sốt nhẹ khoảng 38 - 38,5°C, kèm theo quấy khóc và biếng ăn, nhưng những triệu chứng này thường tự hết sau 1 - 2 ngày mà không cần can thiệp y tế.

Trước đây, nhiều trẻ sau khi tiêm vắc xin 5 trong 1 (Quinvaxem hoặc ComBE Five) thường bị sốt cao do thành phần ho gà toàn tế bào có trong vắc xin. Thành phần này được tinh chế từ vi khuẩn ho gà đã được làm bất hoạt nhưng vẫn giữ nguyên cấu trúc vi khuẩn, nên dễ gây phản ứng phụ hơn.

Trong khi đó, vắc xin 6 trong 1 sử dụng thành phần ho gà vô bào – tức là chỉ giữ lại các kháng nguyên đặc hiệu của vi khuẩn ho gà và loại bỏ các thành phần không cần thiết khác. Nhờ đó, vắc xin 6 trong 1 ít gây phản ứng phụ hơn, giúp giảm nguy cơ sốt cao và hạn chế tình trạng trẻ quấy khóc kéo dài sau tiêm. Chính nhờ ưu điểm này mà vắc xin 6 trong 1 ngày càng được nhiều cha mẹ lựa chọn, thậm chí trở thành "cơn sốt" tại các trung tâm tiêm chủng, khiến nguồn cung thường xuyên khan hiếm.

Mẹ nên làm gì khi bé sốt sau tiêm vắc xin 6 trong 1?

Sau tiêm vắc xin 6 trong 1 bé có thể gặp phải một số phản ứng phụ, trong đó phổ biến nhất là sốt. Điều này khiến nhiều cha mẹ lo lắng và không biết nên xử lý như thế nào để giúp con cảm thấy dễ chịu hơn. Dưới đây là những hướng dẫn quan trọng để mẹ chăm sóc bé đúng cách sau khi tiêm vắc xin 6 trong 1.

Sốt sau khi tiêm vắc xin là phản ứng bình thường của cơ thể, cho thấy hệ miễn dịch của trẻ đang hoạt động để tạo ra kháng thể. Thông thường, bé có thể bị sốt nhẹ từ 37,5 - 38,5°C và sẽ tự hết sau 24 - 48 giờ. Tuy nhiên, nếu bé sốt cao trên 38,5°C, mẹ cần lưu ý thực hiện các biện pháp hạ sốt an toàn. Đặc biệt, nếu sốt kéo dài, bé mệt lả, lừ đừ hoặc có dấu hiệu bất thường khác như co giật, khó thở, vết tiêm sưng to, thì mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Thay vì quá lo lắng, mẹ nên bình tĩnh theo dõi tình trạng của bé và áp dụng một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả sau:

• Theo dõi bé tại trung tâm tiêm chủng trong 30 phút đầu tiên: Ngay sau khi tiêm, mẹ không nên đưa bé về ngay mà nên ở lại trung tâm y tế ít nhất 30 phút để theo dõi. Đây là khoảng thời gian quan trọng để phát hiện và xử lý kịp thời nếu trẻ có phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ.

• Kiểm tra thân nhiệt thường xuyên: Mẹ nên sử dụng nhiệt kế để theo dõi nhiệt độ cơ thể bé. Nếu nhiệt độ lên đến 38,5°C, mẹ có thể cho bé uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, đặc biệt là aspirin hoặc ibuprofen, vì có thể gây hại cho trẻ nhỏ.

• Chườm ấm để hạ sốt: Mẹ có thể dùng khăn ấm lau người cho bé, tập trung vào các vùng như nách, bẹn, trán, bàn tay và bàn chân. Không nên dùng nước lạnh hay chườm đá vì có thể khiến bé bị co mạch đột ngột, làm nhiệt độ bên trong cơ thể tăng cao hơn.

• Đảm bảo môi trường thoáng mát, thoải mái: Giữ không gian xung quanh bé thoáng mát, tránh đóng kín cửa hay bật điều hòa quá lạnh. Mẹ nên mặc cho bé quần áo rộng rãi, thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt để bé cảm thấy dễ chịu hơn.

• Bổ sung nước và dinh dưỡng hợp lý: Sốt có thể khiến bé mất nước, vì vậy mẹ nên cho bé bú nhiều hơn nếu đang bú mẹ, hoặc bổ sung nước lọc, nước trái cây phù hợp nếu bé đã ăn dặm. Bữa ăn của bé cũng nên nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa để không gây thêm khó chịu.

• Kiểm tra vết tiêm: Mẹ nên quan sát chỗ tiêm xem có bị sưng đỏ quá mức, chảy mủ hay có dấu hiệu nhiễm trùng không. Một chút sưng nhẹ là bình thường, nhưng nếu vết tiêm sưng to hoặc bé có biểu hiện đau nhiều, hãy đưa bé đi kiểm tra.

Nhiều mẹ truyền tai nhau các mẹo dân gian như đắp khoai tây, đắp chanh lên vết tiêm để giảm đau, hạ sốt. Tuy nhiên, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm, chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả của các phương pháp này. Ngược lại, việc đắp những nguyên liệu này lên da bé có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, khiến vết tiêm bị viêm sưng nhiều hơn. Do đó, mẹ chỉ nên áp dụng những phương pháp chăm sóc an toàn, đã được các chuyên gia y tế khuyến nghị.

Khi nào cần đưa bé đến bệnh viện?

Mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế ngay nếu bé có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau đây:

• Sốt trên 39°C và không hạ dù đã uống thuốc hạ sốt.

• Bé quấy khóc liên tục, bỏ bú, lừ đừ, mệt lả.

• Xuất hiện co giật, tím tái, khó thở.

• Vết tiêm sưng đỏ bất thường, chảy mủ hoặc lan rộng.

Vắc xin 6 trong 1 có an toàn không?

Trước tiên, cần khẳng định rằng vắc xin 6 trong 1 rất an toàn. Để được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt và cấp phép sử dụng, loại vắc xin này đã trải qua hàng loạt thử nghiệm lâm sàng nghiêm ngặt nhằm đánh giá hiệu quả bảo vệ và mức độ an toàn. Ngay cả sau khi được cấp phép lưu hành, FDA và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) vẫn tiếp tục giám sát chặt chẽ nhằm phát hiện và ghi nhận các tác dụng phụ có thể xảy ra.

Tuy nhiên, cũng giống như bất kỳ loại vắc xin nào khác, vắc xin 6 trong 1 có thể gây ra một số phản ứng sau tiêm. Điều này là hoàn toàn bình thường bởi khi tiêm vắc xin, cơ thể sẽ nhận diện thành phần trong vắc xin là "chất lạ" và kích hoạt hệ thống miễn dịch để tạo ra kháng thể bảo vệ. Các phản ứng này thường nhẹ, thoáng qua và không gây nguy hiểm. Hầu hết trẻ có thể gặp tình trạng sốt nhẹ, sưng đỏ tại chỗ tiêm hoặc quấy khóc trong vòng 24 – 48 giờ sau tiêm. Những biểu hiện này cho thấy vắc xin đang hoạt động hiệu quả và sẽ tự thuyên giảm mà không cần can thiệp y tế.

Nguyên nhân gây ra phản ứng sau tiêm vắc xin 6 trong 1:

Phản ứng do thành phần của vắc xin: Một số trẻ có cơ địa nhạy cảm hoặc tiền sử dị ứng với các thành phần trong vắc xin như muối nhôm, kháng sinh, thiomersal, formaldehyde hoặc chất ổn định. Đây là nguyên nhân phổ biến gây ra các phản ứng như phát ban, sưng tại chỗ tiêm hoặc sốt nhẹ.

Phản ứng do sai sót trong tiêm chủng: Mặc dù rất hiếm gặp, nhưng các sai sót trong quá trình bảo quản, vận chuyển hoặc thực hành tiêm chủng có thể ảnh hưởng đến chất lượng vắc xin và gây ra phản ứng không mong muốn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm chủng tại các cơ sở y tế uy tín, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình bảo quản vắc xin và thực hiện đúng kỹ thuật tiêm theo quy định của Bộ Y tế.

Phản ứng do tâm lý lo lắng: Trẻ nhỏ thường sợ hãi khi tiêm chủng, đặc biệt là khi thấy kim tiêm. Sự căng thẳng, hoảng sợ có thể khiến trẻ khóc nhiều, tim đập nhanh, tay chân lạnh hoặc phản ứng mạnh hơn sau tiêm. Một số nghiên cứu còn cho thấy trẻ có trải nghiệm tiêu cực với tiêm chủng có thể sợ hãi bác sĩ ngay cả khi trưởng thành.

Phản ứng do trùng hợp ngẫu nhiên: Đôi khi, phản ứng xảy ra ngay sau tiêm nhưng không liên quan đến vắc xin mà chỉ là sự trùng hợp với các bệnh lý khác như nhiễm trùng hô hấp, tiêu chảy, sốt mọc răng hay thậm chí là đột tử do nguyên nhân tiềm ẩn khác. Điều này khiến nhiều phụ huynh lo lắng, nhưng thực tế không phải lúc nào phản ứng sau tiêm cũng xuất phát từ vắc xin.

Giảm thiểu rủi ro phản ứng sau tiêm bằng quy trình tiêm chủng an toàn:

Để hạn chế tối đa các phản ứng sau tiêm, Bộ Y tế đã đưa ra quy trình tiêm chủng an toàn gồm ba giai đoạn:

Trước khi tiêm: Bác sĩ sẽ khám sàng lọc và tư vấn kỹ lưỡng để đảm bảo trẻ đủ điều kiện tiêm chủng. Nếu trẻ có tiền sử dị ứng hoặc đang mắc bệnh, bác sĩ có thể cân nhắc hoãn tiêm.

Trong khi tiêm: Vắc xin được tiêm đúng loại, đúng liều lượng và đúng kỹ thuật nhằm đảm bảo hiệu quả và hạn chế phản ứng không mong muốn.

Sau khi tiêm: Trẻ cần được theo dõi ít nhất 30 phút tại cơ sở y tế để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Sau đó, cha mẹ tiếp tục theo dõi trẻ trong 24 – 48 giờ và báo ngay cho bác sĩ nếu có dấu hiệu nghiêm trọng như sốt cao không hạ, co giật hoặc khó thở.

Như vậy, vắc xin 6 trong 1 không chỉ an toàn mà còn mang lại hiệu quả bảo vệ cao. Những phản ứng sau tiêm, nếu có, thường nhẹ và có thể kiểm soát được. Việc hiểu rõ về vắc xin, lựa chọn địa điểm tiêm chủng uy tín và theo dõi chặt chẽ sau tiêm sẽ giúp cha mẹ yên tâm hơn trong quá trình bảo vệ sức khỏe cho con.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin tiêm vắc xin 6 trong 1 có sốt không? Sốt sau tiêm vắc xin 6 trong 1 là phản ứng phổ biến và thường không nguy hiểm nếu được theo dõi và chăm sóc đúng cách. Mẹ nên bình tĩnh, theo dõi bé sát sao và áp dụng các biện pháp giảm sốt an toàn. Quan trọng nhất, nếu bé có dấu hiệu bất thường, hãy đưa bé đến bệnh viện ngay để đảm bảo an toàn cho con yêu. Để đặt lịch tiêm chủng vắc xin 6 trong 1 cho trẻ tại Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Long Châu bạn có thể gọi tới Hotline 1800 6928 hoặc đến trực tiếp Trung tâm Tiêm chủng Long Châu gần nhất để được bác sĩ có chuyên môn khám sàng lọc miễn phí trước tiêm và chỉ định loại vắc xin phù hợp.