Phụ nữ mang thai có nên tiêm PCV20 không?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những khuyến cáo, lợi ích và nguy cơ tiềm ẩn khi tiêm PCV20, từ đó giúp mẹ bầu đưa ra quyết định đúng đắn trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và thai nhi. Hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu: "Phụ nữ mang thai có nên tiêm PCV20 không?".

Tìm hiểu về vắc xin phế cầu 20

Vắc xin phế cầu 20 (Prevenar 20) hay PCV20 là vắc xin thế hệ mới giúp phòng ngừa hiệu quả các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra. Vắc xin được chỉ định cho người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, đặc biệt phù hợp với người cao tuổi hoặc có bệnh nền.

Hiệu quả của vắc xin đến từ việc chứa 20 chủng phế cầu phổ biến được kết hợp với protein CRM197. Cấu trúc này giúp cơ thể nhận diện mầm bệnh, kích thích tạo kháng thể mạnh mẽ và hình thành tế bào ghi nhớ miễn dịch. Khi tiêm vào cơ thể, Prevenar 20 giúp hệ miễn dịch nhận biết và sẵn sàng phản ứng nếu tiếp xúc với vi khuẩn phế cầu gây bệnh. Nhờ đó, nguy cơ mắc bệnh và biến chứng được giảm thiểu rõ rệt.

PCV20 được nghiên cứu phát triển tại tập đoàn Pfizer (Mỹ) và sản xuất ở Bỉ, đạt tiêu chuẩn an toàn và chất lượng quốc tế. Với uy tín toàn cầu, Pfizer cam kết mang đến giải pháp tiêm chủng hiệu quả và bền vững cho cộng đồng.

Phụ nữ mang thai có nên tiêm PCV20 không?

Vắc xin PCV20 (vắc xin liên hợp phế cầu 20 chủng) là thế hệ mới nhất trong nhóm vắc xin phòng phế cầu khuẩn, được thiết kế để mở rộng phổ bảo vệ trước nhiều chủng vi khuẩn gây bệnh nghiêm trọng. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có đủ dữ liệu lâm sàng trên người để đánh giá đầy đủ mức độ an toàn và hiệu quả của PCV20 khi sử dụng cho phụ nữ đang mang thai.

Các nghiên cứu tiền lâm sàng trên động vật không ghi nhận tác động bất lợi của PCV20 đối với khả năng sinh sản, quá trình mang thai hoặc sự phát triển của bào thai. Tuy nhiên, do thiếu dữ liệu trên người, việc sử dụng PCV20 trong thai kỳ chỉ nên được cân nhắc khi lợi ích dự kiến cho người mẹ vượt trội hơn nguy cơ tiềm ẩn đối với thai nhi.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) hiện chưa đưa ra khuyến cáo chính thức về việc sử dụng PCV20 trong thai kỳ. Trong khi đó, vắc xin PCV13 hoặc PPSV23 có thể được sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt ở phụ nữ mang thai có nguy cơ cao, sau khi đã được bác sĩ đánh giá cẩn thận.

Do đó, phụ nữ mang thai hoặc có kế hoạch mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ sản khoa và bác sĩ chuyên khoa miễn dịch/vắc xin trước khi tiêm PCV20, nhằm đảm bảo quyết định tiêm chủng được đưa ra trên cơ sở cân nhắc đầy đủ lợi ích và rủi ro.

Phế cầu khuẩn có nguy hiểm cho phụ nữ mang thai không?

Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là tác nhân gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng như viêm phổi, viêm màng não và nhiễm trùng huyết. Trong thai kỳ, do sự điều chỉnh miễn dịch tự nhiên để bảo vệ thai nhi, hệ miễn dịch của người mẹ có xu hướng suy giảm, làm tăng nguy cơ nhiễm các tác nhân vi sinh, bao gồm phế cầu khuẩn.

Mặc dù hiện chưa có nhiều nghiên cứu lâm sàng chuyên biệt về tác động của phế cầu khuẩn đối với phụ nữ mang thai, nhưng nhiễm khuẩn huyết hoặc viêm phổi do phế cầu ở thai phụ có thể dẫn đến tình trạng viêm toàn thân, giảm oxy máu, từ đó làm ảnh hưởng đến sự phát triển thai nhi và làm tăng nguy cơ các biến chứng như sinh non, thai chậm phát triển trong tử cung hoặc thai chết lưu.

Hiện chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng nào cho thấy vi khuẩn phế cầu hoặc các thành phần của nó có thể xuyên qua hàng rào nhau thai và tích tụ trong não thai nhi ở người. Các giả thuyết này chủ yếu được quan sát trong nghiên cứu trên động vật hoặc mô hình tiền lâm sàng, chưa được xác nhận trên người.

Ngoài ra, trẻ sơ sinh được sinh ra từ người mẹ nhiễm phế cầu trong thai kỳ có thể có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh nhiễm trùng sơ sinh do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, đặc biệt nếu người mẹ không được điều trị kịp thời. Sau sinh, trẻ có thể dễ mắc viêm phổi, viêm màng não hoặc viêm tai giữa nếu không có sự bảo vệ miễn dịch đầy đủ.

Những điều cần lưu ý đối với vắc xin PCV20

Lịch trình tiêm vắc xin PCV20

Vắc xin PCV20 được khuyến cáo tiêm một liều duy nhất cho người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, không yêu cầu tiêm nhắc lại ở thời điểm hiện tại. 

Việc xây dựng lịch tiêm phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả bảo vệ, đặc biệt với người cao tuổi hoặc có bệnh nền mạn tính. Tuân thủ đúng hướng dẫn tiêm chủng sẽ giúp tăng cường khả năng phòng ngừa các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra.

Phản ứng xảy ra sau tiêm vắc xin PCV20

Sau khi tiêm vắc xin PCV20, người tiêm có thể gặp một số phản ứng phụ, hầu hết là nhẹ và tự khỏi trong vòng 1–2 ngày. 

Phản ứng tại chỗ thường gặp gồm đau, sưng, đỏ, tăng nhạy cảm hoặc chai cứng tại vị trí tiêm. Một số ít trường hợp có thể bị ngứa hoặc nổi mề đay. Đôi khi có hiện tượng sưng lan rộng toàn chi, nhưng thường không nguy hiểm và sẽ được xử trí theo hướng dẫn của nhân viên y tế.

Phản ứng toàn thân có thể bao gồm đau đầu, đau cơ, đau khớp, ớn lạnh, tiêu chảy, buồn nôn, sốt hoặc phát ban nhẹ. Những triệu chứng này thường không cần điều trị.

Tuy nhiên, nếu có biểu hiện bất thường như sốt cao trên 39°C, khó thở, phát ban toàn thân nặng, co giật hoặc lơ mơ, cần đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời tránh biến chứng nghiêm trọng.

Phòng ngừa nhiễm phế cầu khuẩn ở phụ nữ mang thai: Lợi ích thiết thực từ tiêm chủng

Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là nguyên nhân phổ biến gây viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết và nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác, đặc biệt ở những đối tượng có hệ miễn dịch suy yếu như người già, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai. Trong bối cảnh tỷ lệ kháng kháng sinh gia tăng, tiêm vắc xin phòng phế cầu là biện pháp dự phòng hiệu quả, an toàn và tiết kiệm được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo.

Đối với phụ nữ chuẩn bị mang thai, tiêm vắc xin phế cầu không chỉ giúp bảo vệ bản thân khỏi các biến chứng hô hấp nặng trong thai kỳ mà còn làm giảm nguy cơ sảy thai, sinh non, thai chết lưu hoặc trẻ sinh ra nhẹ cân. Ngoài ra, kháng thể hình thành sau tiêm có thể được truyền qua nhau thai trong giai đoạn cuối thai kỳ và qua sữa mẹ sau sinh, góp phần tạo miễn dịch thụ động cho trẻ sơ sinh trong những tháng đầu đời – giai đoạn trẻ chưa thể tiêm phòng trực tiếp.

Do đó, đối với những phụ nữ có nguy cơ cao mắc bệnh do phế cầu khuẩn, việc tiêm vắc xin phế cầu nên được xem xét trước khi mang thai, dựa trên đánh giá lâm sàng và tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa. Chủ động tiêm phòng trong giai đoạn chuẩn bị mang thai có thể góp phần bảo vệ sức khỏe của người mẹ và gián tiếp hỗ trợ khả năng miễn dịch cho trẻ trong giai đoạn sơ sinh.

Để được tư vấn kỹ lưỡng về lịch tiêm phù hợp trước khi mang thai, bạn có thể liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, nơi cung cấp dịch vụ tiêm chủng an toàn, đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm và cơ sở vật chất hiện đại, sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên hành trình bảo vệ sức khỏe cho mẹ và bé.

Hy vọng rằng qua bài viết “Phụ nữ mang thai có nên tiêm PCV20 không?”, bạn đã hiểu rõ hơn về lợi ích, lưu ý và các khuyến nghị liên quan đến việc tiêm vắc xin PCV20 ở phụ nữ mang thai. Dù hiện chưa có đầy đủ dữ liệu về độ an toàn của PCV20 trong thai kỳ, việc tiêm chủng vẫn có thể được cân nhắc trong những trường hợp có nguy cơ cao, với sự tư vấn kỹ lưỡng từ bác sĩ chuyên khoa. Để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé, bạn nên đến các trung tâm tiêm chủng uy tín như Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được thăm khám và hướng dẫn tiêm ngừa phù hợp trước khi mang thai.