Đi ngoài ra máu là dấu hiệu bất thường mà nhiều người thường chủ quan bỏ qua, nhưng thực tế đây có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan đến hệ tiêu hóa. Vậy đi ngoài ra máu là bị bệnh gì, khi nào cần đến gặp bác sĩ và điều trị ra sao? Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu trong bài viết sau để hiểu rõ hơn về triệu chứng này và cách xử lý đúng đắn, kịp thời.
Cách nhận biết tình trạng đi ngoài ra máu
Đi ngoài ra máu là dấu hiệu cảnh báo bất thường tại hệ tiêu hóa, có thể được phát hiện qua nhiều biểu hiện khác nhau. Người bệnh cần lưu ý các đặc điểm sau:
- Phân có máu đỏ tươi: Máu phủ lên bề mặt phân hoặc nhỏ giọt sau khi đại tiện. Có thể thấy rõ khi lau bằng giấy vệ sinh.
- Phân lẫn máu hồng nhạt hoặc đỏ nhạt: Máu và phân trộn lẫn vào nhau, khó phân biệt ranh giới rõ ràng.
- Phân màu đen: Có màu đen như bã cà phê, thường có mùi hôi, sệt và dính. Đây là biểu hiện cho thấy máu đã có thời gian lưu lại trong đường tiêu hóa.
- Máu kèm dịch nhầy: Xuất hiện trong phân dưới dạng vệt máu nhầy hoặc lẫn trong chất nhầy không màu.
- Lượng máu ra ít hoặc rất ít: Một số trường hợp chỉ thấy dấu máu nhỏ dính trên giấy vệ sinh, nhưng vẫn được xem là biểu hiện cần theo dõi.

Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, người bệnh nên theo dõi thêm các biểu hiện khác để cung cấp thông tin đầy đủ khi đi khám.
Nguyên nhân gây ra tình trạng đi ngoài ra máu
Đi ngoài ra máu là biểu hiện lâm sàng thường gặp trong các rối loạn và bệnh lý tiêu hóa. Tùy theo màu sắc, số lượng máu và các triệu chứng đi kèm, bác sĩ có thể định hướng nguyên nhân gây ra tình trạng này. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng đi ngoài ra máu mà bạn không được chủ quan:
Bệnh trĩ
Trĩ là nguyên nhân thường gặp nhất gây chảy máu hậu môn. Do tăng áp lực tĩnh mạch vùng hậu môn - trực tràng (táo bón kéo dài, mang thai, rặn mạnh khi đại tiện), búi trĩ giãn và sa xuống, dẫn tới xuất huyết. Máu thường có màu đỏ tươi, chảy nhỏ giọt hoặc dính trên giấy vệ sinh.

Nứt kẽ hậu môn
Tổn thương niêm mạc ống hậu môn do phân cứng hoặc thói quen rặn mạnh có thể gây rách niêm mạc, tạo vết nứt. Bệnh nhân thường có cảm giác đau buốt khi đại tiện, máu ra đỏ tươi, số lượng ít và dễ quan sát.
Polyp đại trực tràng
Polyp là sự tăng sinh bất thường của lớp niêm mạc ruột, hình thành các khối u lồi vào lòng ống tiêu hóa. Khi polyp bị kích thích cơ học, đặc biệt trong quá trình di chuyển phân, sẽ gây chảy máu. Trường hợp polyp có tiềm năng ác tính cần được theo dõi chặt chẽ.
Sa trực tràng
Tình trạng một phần trực tràng chui ra khỏi hậu môn, thường xảy ra ở người cao tuổi hoặc bệnh nhân có bệnh nền táo bón mạn tính. Bệnh nhân có thể thấy khối sa kèm máu tươi và cảm giác đau tức ở hậu môn.
Viêm đại trực tràng
Viêm nhiễm niêm mạc đại trực tràng do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc bệnh lý viêm ruột mạn tính như Crohn, viêm loét đại tràng,… có thể dẫn đến chảy máu khi đại tiện. Máu có thể lẫn với chất nhầy.

Viêm túi thừa đại tràng
Túi thừa là cấu trúc giống túi phình hình thành trên thành ruột kết. Khi bị viêm hoặc kích thích, túi thừa có thể chảy máu vào lòng ruột, dẫn đến đại tiện ra máu không rõ nguyên nhân.
Lỗ rò hậu môn và áp xe quanh hậu môn
Nhiễm trùng mô mềm quanh hậu môn có thể dẫn đến hình thành lỗ rò. Khi có rò, dịch tiết, mủ và máu có thể thoát ra ngoài, gây triệu chứng đi ngoài ra máu kéo dài.
Ung thư ống hậu môn
Chảy máu là triệu chứng cảnh báo sớm trong ung thư ống hậu môn. Máu thường lẫn trong phân, kèm theo thay đổi thói quen đại tiện, sụt cân, mệt mỏi.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Đi ngoài ra máu là một trong những biểu hiện lâm sàng của nhiều bệnh lý tiêu hóa, từ lành tính như trĩ, nứt hậu môn cho đến nghiêm trọng như polyp, viêm đại trực tràng hay ung thư đại tràng. Vậy khi nào bệnh nhân cần gặp bác sĩ? Người bệnh nên đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt khi có một trong các dấu hiệu sau:
- Máu chảy ra nhiều, liên tục hoặc lượng máu trong phân ngày càng gia tăng.
- Tình trạng đi ngoài ra máu kéo dài trên 2 tuần mà không có dấu hiệu cải thiện.
- Xuất hiện các triệu chứng toàn thân như: sụt cân không rõ nguyên nhân, cơ thể mệt mỏi, sốt cao, đau bụng dữ dội, buồn nôn hoặc nôn.
- Phân thay đổi màu sắc và hình dạng phân bất thường kéo dài trên 3 tuần.
- Đại tiện kèm theo dịch nhầy, mủ hoặc có mùi hôi bất thường.
- Trẻ em có biểu hiện đi ngoài ra máu, dù chỉ một lần, cũng cần đến gặp bác sĩ.
- Người bệnh mất khả năng kiểm soát đại tiện hoặc tiểu tiện, sờ thấy khối u ở vùng bụng, hoặc bụng chướng và đau tăng dần.

Trong các trường hợp trên, việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn phòng ngừa được các biến chứng nguy hiểm như thiếu máu, nhiễm trùng hoặc tiến triển thành bệnh lý ác tính. Vì vậy, tuyệt đối không chủ quan khi thấy dấu hiệu bất thường, đặc biệt là hiện tượng đi ngoài ra máu.
Đi ngoài ra máu không phải là một triệu chứng có thể xem nhẹ, bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan đến hệ tiêu hóa. Việc nhận biết sớm và theo dõi kỹ các biểu hiện đi kèm sẽ giúp người bệnh chủ động trong việc thăm khám và điều trị kịp thời. Nếu tình trạng ra máu kéo dài, lượng máu nhiều, hoặc kèm theo các dấu hiệu toàn thân bất thường, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp, tránh để bệnh diễn tiến phức tạp, ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài.