Những điều mẹ bầu cần biết khi mang thai 3 tháng đầu​

Mang thai 3 tháng đầu là thời điểm thai nhi bắt đầu hình thành các cơ quan quan trọng trong cơ thể. Vì vậy, mẹ cần tránh những thói quen không tốt và tuân thủ các hướng dẫn y tế để hạn chế rủi ro. Hiểu rõ những sự thay đổi và một số lưu ý khi mang thai 3 tháng đầu sẽ giúp mẹ vững tâm hơn trong suốt thai kỳ.

Thai nhi phát triển như thế nào trong ba tháng đầu?

Giai đoạn tam cá nguyệt đầu tiên kéo dài từ tuần 1 đến hết tuần 13 của thai kỳ, là thời điểm quan trọng khi phôi bắt đầu hình thành và phát triển thành thai nhi. Đây cũng là lúc các cơ quan chính bắt đầu định hình. Dưới đây là các mốc phát triển tiêu biểu trong giai đoạn này:

• Tuần 1 - 4: Sau khi thụ tinh, trứng được thụ tinh di chuyển vào tử cung và làm tổ trong lớp niêm mạc. Phôi bắt đầu phát triển và tạo thành túi phôi, trong khi dây rốn dần hình thành để cung cấp dưỡng chất cần thiết.
• Tuần 5 - 8: Giai đoạn này đánh dấu sự hình thành của các cơ quan quan trọng. Tim thai bắt đầu đập từ tuần 5 - 6, trong khi não bộ và tủy sống phát triển rõ rệt vào tuần 7. Tay chân, mắt, tai và nội tạng bắt đầu xuất hiện.
• Tuần 9 - 13: Phôi chính thức trở thành thai nhi. Các bộ phận cơ thể dần hoàn thiện hơn, ngón tay, ngón chân trở nên rõ ràng. Thai có thể bắt đầu cử động nhẹ, và cơ quan sinh dục cũng bước đầu hình thành.

Những điều cần biết khi mang thai 3 tháng đầu để hạn chế sảy thai

Sảy thai thường xảy ra trong 13 tuần đầu, nhiều trường hợp xảy ra khi mẹ chưa biết mình có thai. Do đó, phát hiện thai sớm giúp tăng cơ hội sinh con khỏe mạnh.

Nguyên nhân sảy thai có thể do bất thường nhiễm sắc thể, dị tật thai, tiền sử bệnh lý hoặc sinh con quá dày. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên cách ít nhất 24 tháng giữa hai lần sinh để giảm nguy cơ biến chứng.

Trong 3 tháng đầu, mẹ bầu nên tránh vận động mạnh, các môn thể thao cần sức lực. Nên chọn hoạt động nhẹ như đi bộ, yoga để duy trì thể lực.

Ngoài ra, cần tránh rượu bia, thuốc lá, cafein và giữ sức khỏe tốt để hạn chế mắc bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến thai nhi.

Những điều mẹ bầu cần chú ý về dinh dưỡng trong 3 tháng đầu thai kỳ

Trong 3 tháng đầu thai kỳ, việc ổn định phôi thai là ưu tiên hàng đầu. Ngoài việc bổ sung vitamin và thuốc theo chỉ định, mẹ bầu nên đặc biệt chú trọng axit folic để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi một cách toàn diện.

Ưu tiên thực phẩm tươi giàu dưỡng chất

Dinh dưỡng từ thực phẩm tươi đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn này. Dù có thể mệt mỏi, chán ăn, mẹ bầu vẫn nên ăn đa dạng, chú trọng các thực phẩm giàu axit folic, canxi, sắt và protein như ngũ cốc, rau xanh, đậu, thịt, cá, trứng...

Tránh các thực phẩm không phù hợp

Dinh dưỡng trong 3 tháng đầu cần đặc biệt lưu ý, tránh một số thực phẩm dễ gây co bóp tử cung như đu đủ xanh, rau ngót, dứa. Ưu tiên sữa và sản phẩm từ sữa đã tiệt trùng, tránh sữa tươi chưa xử lý vì nguy cơ nhiễm khuẩn. Luôn đảm bảo ăn chín, uống sôi. 

Giữ tinh thần thoải mái

Tâm lý ổn định là yếu tố không thể bỏ qua khi mang thai 3 tháng đầu. Mẹ bầu nên hạn chế căng thẳng, nghỉ ngơi hợp lý để an thai, ngừa biến chứng như sảy thai hoặc động thai.

Ngoài ra, cần lưu ý thêm:

• Hiểu rõ các dấu hiệu bất thường như ngộ độc thai nghén, ra máu.
• Phân biệt chảy máu âm đạo bất thường và máu báo thai để xử trí kịp thời.
• Kiểm tra tuyến giáp để phát hiện bệnh lý sớm, bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.

Khám thai và xét nghiệm quan trọng trong 3 tháng đầu

Trong tam cá nguyệt đầu tiên, mẹ bầu nên tuân thủ lịch khám thai định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân và sự phát triển của thai nhi. Các xét nghiệm dưới đây thường được chỉ định trong giai đoạn này:

• Siêu âm thai: Xác định tuổi thai, vị trí làm tổ, số lượng thai và đánh giá bước đầu về sự phát triển của thai nhi.
• Xét nghiệm máu: Giúp xác định nhóm máu, sàng lọc các bệnh lây truyền (HIV, viêm gan B...), phát hiện nguy cơ tiểu đường thai kỳ và thiếu máu.
• Xét nghiệm nước tiểu: Phát hiện viêm đường tiết niệu, nguy cơ tiểu đường thai kỳ hoặc tiền sản giật.
• Sàng lọc dị tật thai: Từ tuần 9, mẹ có thể thực hiện xét nghiệm NIPT để phát hiện nguy cơ mắc các hội chứng di truyền như Down, Edwards, Patau... Ở tuần thứ 12, siêu âm đo độ mờ da gáy giúp đánh giá nguy cơ dị tật lớn và bất thường nhiễm sắc thể.

Mang thai 3 tháng đầu là giai đoạn nền tảng cho sự phát triển của thai nhi, vì vậy mẹ bầu cần đặc biệt quan tâm đến chế độ ăn uống, sinh hoạt và khám thai đúng lịch. Việc hiểu rõ và tuân thủ những lưu ý trong thời kỳ này sẽ giúp mẹ có một thai kỳ an toàn, khỏe mạnh, tạo tiền đề vững chắc cho những tháng tiếp theo.

Gói vắc xin dành cho phụ nữ trước khi mang thai là bước chuẩn bị thiết yếu giúp tăng cường sức khỏe mẹ và giảm nguy cơ lây truyền bệnh cho thai nhi. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín với đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại, vắc xin đảm bảo chất lượng và nguồn gốc rõ ràng. Để được tư vấn và đặt lịch tiêm, vui lòng liên hệ miễn phí qua số hotline 18006928.

Xem thêm:

Cần làm gì khi nhói bụng dưới khi mang thai 3 tháng đầu​?

Ra huyết trắng khi mang thai 3 tháng đầu có đáng lo không?