Những biến chứng sởi ở trẻ em cần biết để phòng tránh hiệu quả

Sởi là một trong những bệnh lý truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em. Mặc dù đã có vắc xin phòng ngừa, bệnh vẫn có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng của trẻ. Đặc biệt, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu là những đối tượng dễ bị tấn công nhất bởi virus sởi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về biến chứng sởi ở trẻ em và những biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Bệnh sởi và cơ chế gây bệnh

Sởi là một bệnh truyền nhiễm do virus sởi gây ra. Virus này thuộc họ Paramyxoviridae và chi Morbillivirus, lây truyền qua đường hô hấp khi trẻ tiếp xúc với người nhiễm bệnh. Virus sởi có thể tồn tại trong không khí và trên các bề mặt tối đa 2 giờ sau khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.

Sau khi virus xâm nhập vào cơ thể, trẻ sẽ không phát bệnh ngay lập tức. Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 7 – 14 ngày sau khi nhiễm virus, bao gồm sốt, ho, chảy nước mũi, đỏ mắt và viêm kết mạc. Vào khoảng ngày thứ ba đến ngày thứ năm, trẻ sẽ bắt đầu xuất hiện những đốm đỏ trên da (ban sởi), bắt đầu từ mặt và lan ra các bộ phận khác của cơ thể.

Biến chứng sởi ở trẻ em thường gặp

Mặc dù sởi có thể tự khỏi sau một thời gian, nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số biến chứng nghiêm trọng của bệnh sởi mà phụ huynh cần đặc biệt chú ý:

Viêm não

Viêm não là một trong những biến chứng hiếm gặp nhưng cực kỳ nghiêm trọng của bệnh sởi. Khoảng 0,1% trẻ mắc sởi sẽ bị viêm não. Các triệu chứng của viêm não bao gồm sốt cao, đau đầu dữ dội, co giật và hôn mê. Đây là một biến chứng có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Viêm phổi

Viêm phổi là một trong những biến chứng phổ biến nhất của bệnh sởi. Trẻ em mắc sởi rất dễ bị nhiễm các loại vi khuẩn gây viêm phổi, đặc biệt là vi khuẩn Haemophilus influenzae type B. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm phổi có thể gây tử vong.

Viêm tai giữa

Biến chứng viêm tai giữa có thể xảy ra khi trẻ bị nhiễm trùng tai do virus sởi. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến mất thính lực vĩnh viễn.

Mù lòa do viêm loét giác mạc

Một số trường hợp mắc sởi nặng có thể dẫn đến viêm loét giác mạc và thậm chí là mù lòa. Biến chứng này cần được điều trị khẩn cấp để tránh mất thị lực lâu dài.

Tái phát lao tiềm ẩn

Sởi làm suy giảm miễn dịch tạm thời, có thể khiến trẻ dễ mắc các nhiễm trùng cơ hội, bao gồm cả bệnh lao nếu trước đó đã nhiễm lao tiềm ẩn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả trẻ mắc sởi đều bị tái kích hoạt lao.

Viêm não xơ cứng bán cấp (SSPE)

Viêm não xơ cứng bán cấp là một biến chứng rất hiếm của sởi, nhưng lại cực kỳ nghiêm trọng. Biến chứng này có thể xuất hiện từ 7 – 10 năm sau khi trẻ khỏi bệnh sởi, gây tổn thương thần kinh nặng nề và có thể dẫn đến tử vong.

Tiêu chảy và suy dinh dưỡng

Bệnh sởi có thể gây ra tiêu chảy và nôn ói, khiến trẻ mất nước và suy dinh dưỡng. Đây là một yếu tố nguy hiểm có thể làm suy yếu cơ thể và hệ miễn dịch của trẻ.

Cách chăm sóc bệnh sởi ở trẻ em

Việc chăm sóc trẻ khi mắc sởi rất quan trọng để giúp giảm thiểu các biến chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục. Dưới đây là một số lưu ý trong chăm sóc bệnh sởi ở trẻ em:

• Hạ sốt: Trẻ bị sởi thường xuyên có sốt cao. Phụ huynh có thể sử dụng phương pháp hạ sốt không dùng thuốc như lau người bằng nước ấm hoặc chườm mát. Nếu sốt quá cao, cần tham khảo ý kiến bác sĩ và cho trẻ dùng thuốc hạ sốt.
• Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ: Trẻ có thể biếng ăn khi bị bệnh, nhưng việc cung cấp dinh dưỡng là rất quan trọng. Hãy cho trẻ ăn những thực phẩm dễ tiêu, giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin A để tăng cường hệ miễn dịch.
• Theo dõi triệu chứng: Nếu trẻ sốt cao kéo dài, hoặc có các triệu chứng bất thường như mệt mỏi, tiêu chảy hoặc nôn ói, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị kịp thời.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Trẻ cần được nghỉ ngơi nhiều để cơ thể phục hồi. Đảm bảo vệ sinh cá nhân và vệ sinh mũi họng cho trẻ để phòng ngừa các bội nhiễm.

Phòng ngừa biến chứng sởi ở trẻ em

Phòng ngừa bệnh sởi và các biến chứng ở trẻ là rất quan trọng. Dưới đây là các biện pháp hiệu quả để bảo vệ trẻ khỏi bệnh sởi và các biến chứng nguy hiểm:

Tiêm vắc xin ngừa sởi

Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là tiêm vắc xin ngừa sởi. Phụ huynh cần tiêm đầy đủ hai mũi vắc xin sởi cho trẻ theo chương trình tiêm chủng quốc gia, mũi đầu tiên tiêm khi trẻ đạt 9 tháng tuổi. Việc tiêm vắc xin giúp trẻ tạo ra miễn dịch mạnh mẽ, bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nghiêm trọng.

Hạn chế tiếp xúc với người bệnh

Trẻ em có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, do đó hạn chế tiếp xúc với người bệnh là rất quan trọng để phòng ngừa bệnh sởi. Phụ huynh nên tránh đưa trẻ đến nơi đông người, đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài và khuyến khích trẻ rửa tay thường xuyên.

Cải thiện môi trường sống

Đảm bảo môi trường sống luôn sạch sẽ và thoáng mát giúp giảm nguy cơ lây lan bệnh tật, bao gồm virus sởi. Vệ sinh đồ chơi, vật dụng cá nhân và các khu vực sinh hoạt của trẻ là điều cần thiết.

Chế độ dinh dưỡng khoa học và lối sống lành mạnh

Một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ. Hãy đảm bảo trẻ được cung cấp đầy đủ vitamin A, C và kẽm để cơ thể khỏe mạnh, đồng thời khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất phù hợp.

Biến chứng sởi ở trẻ em có thể rất nguy hiểm và thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, tiêm phòng đầy đủ là biện pháp phòng ngừa quan trọng nhất. Hiện nay có nhiều loại vắc xin phòng sởi, phù hợp với nhu cầu và độ tuổi của mỗi người bao gồm vắc xin sởi đơn, vắc xin phối hợp MMR (sởi - quai bị - rubella). Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là một địa chỉ uy tín, mang đến các loại vắc xin chất lượng cao, quy trình tiêm an toàn và dịch vụ chăm sóc tận tâm. Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, chúng tôi cam kết mang đến sự hài lòng tuyệt đối cho bạn và gia đình. Để đặt lịch tiêm nhanh chóng, bạn có thể gọi đến số hotline miễn phí 18006928.