Nhận biết nốt thủy đậu với nốt phát ban sốt xuất huyết

Thủy đậu và sốt xuất huyết là hai căn bệnh truyền nhiễm thường gặp, đặc biệt ở nhóm trẻ nhỏ và thanh thiếu niên. Cả hai đều có thể gây phát ban ngoài da, điều này dễ khiến người bệnh và người nhà lầm tưởng giữa hai loại bệnh. Bài viết sau sẽ giúp bạn phân biệt điểm giống và khác giữa nốt thủy đậu với nốt phát ban sốt xuất huyết, từ đó lựa chọn được phương pháp chăm sóc và xử lý phù hợp.

Phân biệt nốt thủy đậu với nốt phát ban sốt xuất huyết

Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm do virus Varicella zoster gây ra, lây lan qua các hạt dịch bắn nhỏ từ đường hô hấp như nước bọt hoặc dịch mũi của người mắc bệnh. Ngược lại, sốt xuất huyết là hậu quả của virus Dengue, truyền từ người sang người thông qua muỗi Aedes aegypti. Một trong những triệu chứng dễ nhận thấy của cả hai bệnh là sự xuất hiện của các nốt phát ban trên da. Tuy nhiên, đặc điểm của các nốt này lại có nhiều điểm khác biệt. Vậy làm sao phân biệt nốt thủy đậu với nốt phát ban sốt xuất huyết.

Điểm giống nhau

Mặc dù có nguyên nhân và cơ chế lây nhiễm khác nhau, nhưng phát ban do thủy đậu và sốt xuất huyết vẫn có một số nét tương đồng như:

• Cùng biểu hiện bằng các nốt nổi trên da gây tổn thương bề mặt.

• Thường gây cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.

• Có thể đi kèm với triệu chứng sốt, mệt mỏi toàn thân.

• Các nốt có thể xuất hiện rải rác hoặc lan rộng khắp cơ thể.

• Hiện vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho cả hai bệnh; biện pháp chủ yếu là phòng ngừa và điều trị triệu chứng.

• Cả hai đều là bệnh truyền nhiễm dễ lây, cần được theo dõi và can thiệp y tế kịp thời.

Sự khác biệt đặc trưng

Tuy có một vài điểm chung, nhưng nốt thủy đậu và nốt phát ban do sốt xuất huyết có nhiều khác biệt rõ rệt:

• Thủy đậu bắt đầu bằng những đốm đỏ nhỏ trên da, sau đó tiến triển thành mụn nước chứa dịch. Các mụn nước này sẽ phồng lên, có thể vỡ ra, rồi khô lại và hình thành vảy. Mụn nước thường mọc theo từng đợt, tập trung chủ yếu ở thân, sau đó lan ra mặt và tứ chi.

• Phát ban do sốt xuất huyết không phải mụn nước mà là những đốm đỏ phẳng, không có dịch, không bong vảy. Thường kèm theo các chấm xuất huyết nhỏ dưới da do mao mạch bị tổn thương.

• Nốt thủy đậu có thể xuất hiện ở khắp cơ thể, kể cả đầu, mắt, miệng. Trong khi đó, phát ban sốt xuất huyết hiếm khi lan đến mặt, mắt hay niêm mạc miệng.

• Thủy đậu thường khởi phát nốt phát ban sau sốt từ 1 đến 2 ngày và kéo dài trong 5 – 7 ngày, rồi khô và đóng vảy trong vòng 1 – 2 tuần. Nếu không chăm sóc đúng cách, có thể để lại sẹo.

• Phát ban sốt xuất huyết thường xuất hiện sau khi sốt khoảng 3 – 4 ngày, tồn tại trong vài ngày đến khoảng 1 tuần, sau đó tự biến mất mà không để lại dấu tích trên da.

Ngoài nốt phát ban, trẻ bị thủy đậu có thể gặp các triệu chứng đi kèm như sốt nhẹ đến vừa (38 – 39°C), đau họng, ho khan, nhức đầu và kém ăn. Ngược lại, bệnh nhân sốt xuất huyết thường sốt cao đột ngột, đau đầu dữ dội, đau sau hốc mắt, đau cơ khớp, buồn nôn, thậm chí chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng.

Cách chăm sóc trẻ đúng cách khi bị thủy đậu hoặc sốt xuất huyết

Việc nhận biết chính xác giữa các nốt thủy đậu với nốt phát ban sốt xuất huyết sẽ giúp phụ huynh hiểu rõ con đang mắc bệnh gì. Từ đó, có phương pháp chăm sóc phù hợp nhằm làm giảm các triệu chứng hiệu quả.

Hướng dẫn chăm sóc trẻ bị thủy đậu

Hiện tại chưa có loại thuốc đặc trị đặc hiệu cho bệnh thủy đậu, do đó phương pháp điều trị chủ yếu là giảm nhẹ triệu chứng. Cha mẹ cần thực hiện những điều sau:

• Cho trẻ nghỉ ngơi tại nhà và tránh tiếp xúc với người khác để hạn chế nguy cơ lây nhiễm.

• Đảm bảo cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày, đặc biệt quan trọng nếu trẻ bị sốt cao nhằm ngăn tình trạng mất nước.

• Nhắc trẻ không gãi vào các nốt mụn nước để hạn chế nguy cơ bị nhiễm trùng.

• Sử dụng thuốc bôi ngoài da giảm ngứa, thuốc hạ sốt và kháng virus theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Lưu ý: Tránh tuyệt đối việc dùng Aspirin cho trẻ trong giai đoạn mắc bệnh thủy đậu để phòng ngừa hội chứng Reye – một biến chứng nguy hiểm.

Cách chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết hiệu quả

Tương tự thủy đậu, sốt xuất huyết cũng chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Việc chăm sóc chủ yếu dựa vào làm dịu triệu chứng. Cha mẹ cần lưu ý:

• Cho trẻ nằm nghỉ ngơi hoàn toàn, cung cấp đầy đủ nước lọc hoặc nước bù điện giải thường xuyên.

• Bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng, hỗ trợ hệ miễn dịch như trái cây, trứng, đậu hũ, cá hoặc các món súp dễ tiêu.

• Nếu trẻ bị sốt cao trên 38,5°C, nên cho uống thuốc hạ sốt chứa Paracetamol. Tránh dùng Aspirin và Ibuprofen vì có thể gây biến chứng.

Trong trường hợp trẻ có dấu hiệu chuyển biến nghiêm trọng, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được chăm sóc chuyên sâu. Tại cơ sở y tế, trẻ sẽ được theo dõi huyết áp, mạch, truyền dịch, bổ sung tiểu cầu hoặc truyền máu nếu cần thiết để ổn định điện giải và cải thiện tình trạng sức khỏe.

Biện pháp phòng bệnh thủy đậu và sốt xuất huyết hiệu quả

Thủy đậu và sốt xuất huyết đều là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể để lại biến chứng nếu không được phòng ngừa đúng cách. Trong số các biện pháp bảo vệ sức khỏe, tiêm vắc xin phòng bệnh là giải pháp hiệu quả và bền vững nhất hiện nay.

Đối với bệnh thủy đậu, tiêm ngừa giúp cơ thể tạo kháng thể, giảm nguy cơ mắc bệnh cũng như mức độ nghiêm trọng nếu không may bị nhiễm. Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, hiện đang cung cấp hai loại vắc xin phòng thủy đậu uy tín:

• Varivax (Mỹ) – vắc xin cao cấp, hiệu quả bảo vệ trên 90%, được khuyến cáo rộng rãi tại nhiều quốc gia.

• Varilrix (Bỉ) – vắc xin chất lượng, phù hợp với trẻ em và người lớn, ít tác dụng phụ.

Trong khi đó, bệnh sốt xuất huyết hiện vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy việc tiêm vắc xin sốt xuất huyết là bước tiến quan trọng trong việc phòng bệnh chủ động.

• Qdenga (Nhật) – vắc xin thế hệ mới, có thể tiêm cả cho người chưa từng mắc sốt xuất huyết, dành cho đối tượng từ 4 tuổi. Đây là lựa chọn tối ưu cho các khu vực có dịch lưu hành quanh năm.

Hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và tiêm vắc xin thủy đậu, sốt xuất huyết đúng lịch, an toàn và hiệu quả. Chủ động tiêm phòng hôm nay – bảo vệ sức khỏe cho bạn và cả gia đình trong tương lai!

Hy vọng bài viết đã mang lại những thông tin hữu ích. Việc phân biệt nốt thủy đậu với nốt phát ban sốt xuất huyết không chỉ giúp người bệnh được điều trị đúng và kịp thời, mà còn góp phần hạn chế lây lan trong cộng đồng. Mỗi cá nhân cần trang bị kiến thức cơ bản về các dấu hiệu bệnh thường gặp, đồng thời không nên tự ý chẩn đoán mà cần đến cơ sở y tế khi có dấu hiệu bất thường để đảm bảo an toàn cho bản thân và người xung quanh.