Nguyên nhân trẻ ngủ nghiến răng và cách khắc phục

Trẻ ngủ nghiến răng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như căng thẳng tâm lý, mọc răng, sai lệch khớp cắn hoặc một số vấn đề sức khỏe khác. Dù là tình trạng phổ biến nhưng nếu không được quan tâm đúng mức sẽ gây ra hậu quả không mong muốn cho răng miệng và tinh thần của trẻ.

Nguyên nhân trẻ ngủ nghiến răng

Nguyên nhân trẻ ngủ nghiến răng (bruxism) có thể do nhiều yếu tố khác nhau, thường liên quan đến cả yếu tố sinh lý, tâm lý và môi trường.

Hiện chưa có kết luận chính xác về nguyên nhân nghiến răng khi ngủ ở trẻ nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố có thể liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến tình trạng này.

Tâm lý căng thẳng, lo lắng

Trẻ em rất dễ thay đổi cảm xúc. Ngay cả những yếu tố nhỏ như thay đổi môi trường sinh hoạt, áp lực học tập, mâu thuẫn trong gia đình cũng có thể khiến trẻ bị căng thẳng. Nghiến răng khi ngủ có thể là một phản ứng tự nhiên của cơ thể trẻ để giải tỏa tâm lý tiêu cực.

Mọc răng

Khi trẻ trong giai đoạn mọc răng, cảm giác ngứa đau hoặc khó chịu ở nướu có thể kích thích trẻ nghiến răng để tự làm dịu cảm giác này. Đây là một phản xạ tự nhiên thường gặp ở trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi.

Sai lệch khớp cắn

Một trong những nguyên nhân quan trọng khác khiến trẻ ngủ nghiến răng là sai lệch khớp cắn. Khi khớp cắn không đều, trẻ sẽ cảm thấy khó chịu mỗi khi ngậm miệng hoặc nhai nuốt. Khoảng 13% trẻ nghiến răng khi ngủ được phát hiện có liên quan đến tình trạng sai lệch khớp cắn.

Nhiễm giun kim

Trẻ bị nhiễm giun kim thường gặp tình trạng ngứa hậu môn, khó ngủ về đêm. Loại ký sinh trùng này còn có thể tiết ra độc tố gây kích thích hệ thần kinh khiến trẻ có biểu hiện nghiến răng trong khi ngủ. Đây là nguyên nhân phổ biến nhưng thường bị bỏ sót khi chẩn đoán.

Dị ứng

Trẻ bị dị ứng thời tiết, thực phẩm hoặc môi trường cũng có thể nghiến răng như một phản xạ giúp giảm bớt cảm giác khó chịu. Dù không phải nguyên nhân chính nhưng đây cũng là yếu tố nên được cân nhắc khi đánh giá tình trạng của trẻ.

Phản ứng với thuốc

Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị rối loạn thần kinh có thể gây tác dụng phụ khiến trẻ ngủ nghiến răng. Nếu trẻ đang dùng thuốc và xuất hiện tình trạng này, cha mẹ nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn điều chỉnh phù hợp.

Việc phát hiện và xác định đúng nguyên nhân giúp cha mẹ có biện pháp can thiệp hiệu quả, từ đó hỗ trợ trẻ có giấc ngủ chất lượng và đảm bảo sự phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần.

Trẻ hay nghiến răng khi ngủ có nguy hiểm không?

Nhiều phụ huynh thắc mắc liệu trẻ ngủ nghiến răng có ảnh hưởng gì đến sức khỏe hay không và tình trạng này kéo dài bao lâu. Thực tế đây là hiện tượng phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn mọc răng hoặc khi chưa thay đủ răng sữa.

Thông thường, trẻ sẽ tự ngừng nghiến răng khi quá trình mọc răng hoàn tất và răng vĩnh viễn đã thay thế toàn bộ răng sữa. Vì vậy, cha mẹ không nên quá lo lắng nếu tình trạng chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu thói quen nghiến răng kéo dài hoặc xảy ra thường xuyên, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để xác định nguyên nhân và có hướng xử trí phù hợp.

Việc nghiến răng kéo dài có thể dẫn đến nhiều biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe răng miệng và thể chất của trẻ. Cụ thể, răng vĩnh viễn có nguy cơ bị xô lệch hoặc mòn sớm do tác động lặp đi lặp lại từ lực nghiến răng. Men răng có thể bị hỏng làm răng trở nên nhạy cảm hơn với nóng lạnh.

Ngoài ra, việc trẻ ngủ nghiến răng thường xuyên còn gây đau hàm, đau đầu và căng cơ quanh vùng mặt. Trẻ cũng có thể gặp các vấn đề nghiêm trọng hơn như rối loạn khớp thái dương hàm, gây đau khi nhai há miệng hoặc ngáp to. Do đó, phụ huynh nên theo dõi sát và tìm đến sự hỗ trợ từ bác sĩ khi cần thiết.

Cách khắc phục tình trạng trẻ ngủ nghiến răng hiệu quả

Để giúp trẻ giảm tình trạng nghiến răng khi ngủ và hạn chế các ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, phụ huynh cần xác định rõ nguyên nhân gây ra hiện tượng này. Việc điều trị hiệu quả phải bắt đầu từ việc hiểu đúng vấn đề mà trẻ đang gặp phải.

Tạo môi trường ngủ thoải mái

Nếu trẻ nghiến răng do tâm lý lo lắng hoặc căng thẳng, cha mẹ có thể hỗ trợ bằng cách tạo môi trường ngủ thoải mái và nhẹ nhàng. Có thể kể chuyện, hát ru hoặc trò chuyện cùng trẻ trước khi đi ngủ để giúp trẻ thư giãn và an tâm hơn. Ngủ cùng trẻ cũng là một biện pháp giúp bé cảm thấy an toàn.

Khám răng hàm mặt

Trong trường hợp trẻ đang mọc răng hoặc gặp các vấn đề răng miệng như sâu răng, sai lệch khớp cắn, phụ huynh nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt để kiểm tra và điều trị. 

Đối với trẻ đang mọc răng, việc cho ngậm núm vú giả khi ngủ có thể giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn, đồng thời làm giảm thói quen nghiến răng.

Nếu trẻ bị lệch khớp cắn cần được can thiệp sớm để nắn chỉnh răng đúng vị trí, tránh ảnh hưởng lâu dài đến chức năng nhai và sự phát triển của khớp hàm. Phụ huynh tuyệt đối không nên để tình trạng này kéo dài mà không điều trị.

Tạo không gian ngủ thoải mái

Cha mẹ có thể tạo không gian phòng ngủ sinh động đúng sở thích của trẻ, sử dụng tinh dầu tự nhiên có hương thơm dịu nhẹ để bé dễ đi vào giấc ngủ hơn.

Hiểu đúng nguyên nhân trẻ ngủ nghiến răng sẽ giúp cha mẹ chủ động trong việc xử lý và hỗ trợ con hiệu quả hơn. Việc kết hợp chăm sóc tại nhà với sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa là giải pháp tối ưu để trẻ ngủ ngon và phát triển khỏe mạnh. Cha mẹ nên theo dõi sát và can thiệp sớm khi cần thiết.

Bên cạnh đó, cha mẹ nên chủ động đưa trẻ đi tiêm đúng lịch để đảm bảo sức khỏe toàn diện cho con trong những năm đầu đời. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín được nhiều phụ huynh tin tưởng, cung cấp đầy đủ các loại vắc xin chất lượng cao, bao gồm vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như vắc xin viêm gan B, vắc xin cúm mùa, vắc xin viêm não Nhật Bản, vắc xin 4 trong 1, vắc xin 6 trong 1... Ba mẹ có thể yên tâm đồng hành cùng Long Châu trong hành trình bảo vệ sức khỏe con yêu.