Người già bị viêm phổi có nguy hiểm không? Dấu hiệu, biến chứng và cách xử lý

Viêm phổi là một trong những bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp phổ biến và đặc biệt nguy hiểm ở người cao tuổi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), viêm phổi là nguyên nhân gây tử vong do nhiễm trùng ở người trên 65 tuổi. Vậy người già bị viêm phổi có nguy hiểm không? Hãy cùng tìm hiểu dấu hiệu, biến chứng và cách xử lý để bảo vệ sức khỏe cho người thân.

Người già bị viêm phổi có nguy hiểm không?

Người già bị viêm phổi rất nguy hiểm vì bệnh có thể tiến triển nhanh, gây biến chứng nặng và tỷ lệ tử vong cao hơn nhiều so với người trẻ. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), người trên 65 tuổi chiếm đa số trong các ca tử vong do viêm phổi hằng năm.

Một số nguyên nhân khiến bệnh viêm phổi nguy hiểm hơn ở người già:

• Hệ miễn dịch suy yếu: Người cao tuổi thường giảm khả năng chống lại vi khuẩn, virus.
• Nhiều bệnh nền kèm theo: Tim mạch, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), thận mạn tính… làm tăng nguy cơ biến chứng.
• Chậm phát hiện triệu chứng: Người già có thể không sốt cao hoặc biểu hiện không rõ ràng, khiến bệnh dễ bị bỏ sót.
• Nguy cơ kháng thuốc: Việc lạm dụng kháng sinh hoặc điều trị không đúng cách làm khó kiểm soát bệnh.

Viêm phổi ở người cao tuổi không chỉ là bệnh thông thường mà có thể gây tử vong nếu không phát hiện và xử trí kịp thời.

Biến chứng nguy hiểm do viêm phổi ở người già

Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, viêm phổi ở người cao tuổi có thể tiến triển nhanh, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng. Do hệ miễn dịch suy yếu và nhiều bệnh nền đi kèm, người già có nguy cơ cao gặp các biến chứng sau:

Tràn dịch màng phổi

Khi tình trạng viêm lan rộng, dịch viêm tích tụ giữa hai lá màng phổi, chèn ép phổi và gây khó thở, đau tức ngực. Bệnh nhân thường cảm thấy nặng ngực, khó hít sâu và dễ mệt khi vận động.

Đây là biến chứng thường gặp ở người già bị viêm phổi kéo dài, đòi hỏi phải được chọc hút hoặc dẫn lưu dịch màng phổi để cải thiện hô hấp.

Suy hô hấp

Viêm phổi làm tổn thương phế nang, khiến khả năng trao đổi khí giảm mạnh, dẫn đến tình trạng thiếu oxy máu. Bệnh nhân có thể xuất hiện khó thở dữ dội, tím tái, thở nhanh nông.

Đây được coi là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở bệnh nhân lớn tuổi mắc viêm phổi, đặc biệt nếu không được hỗ trợ thở oxy hoặc thở máy kịp thời.

Áp xe phổi

Xảy ra khi vi khuẩn phá hủy nhu mô phổi, tạo thành các ổ mủ. Người bệnh có biểu hiện ho kéo dài, khạc đờm mủ hôi, sốt cao không dứt, sụt cân nhanh.

Áp xe phổi thường là hậu quả của việc chẩn đoán muộn hoặc điều trị kháng sinh không đủ liều, gây khó khăn trong quá trình hồi phục và có thể để lại sẹo xơ ở phổi.

Tổn thương đa cơ quan (gan, thận, tim)

Viêm phổi nặng có thể làm giảm oxy máu kéo dài, dẫn đến thiếu máu nuôi dưỡng ở các cơ quan quan trọng. Người bệnh có nguy cơ bị suy thận cấp, rối loạn chức năng gan hoặc viêm cơ tim.

Đây là biến chứng nghiêm trọng, thường xảy ra ở bệnh nhân có bệnh nền mạn tính, làm tăng nguy cơ tử vong.

Nhiễm trùng đường tiết niệu

Người già nằm lâu, ít vận động hoặc phải đặt ống thông tiểu trong thời gian dài rất dễ bị nhiễm trùng tiết niệu.

Tình trạng này khiến cơ thể suy yếu hơn, làm quá trình hồi phục viêm phổi chậm lại và dễ dẫn đến biến chứng nặng hơn như nhiễm trùng huyết.

Nhiễm trùng huyết

Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của viêm phổi ở người già, xảy ra khi vi khuẩn từ phổi xâm nhập vào máu, gây phản ứng viêm toàn thân. Bệnh nhân có thể tụt huyết áp, rối loạn tri giác, suy đa tạng. Tỷ lệ tử vong do nhiễm trùng huyết ở người cao tuổi rất cao, ngay cả khi được điều trị tích cực tại bệnh viện.

Cách chăm sóc và điều trị viêm phổi ở người già

Khác với người trẻ, sức đề kháng của người già suy yếu, nhiều bệnh nền đi kèm khiến việc chữa trị trở nên khó khăn hơn. Do đó, việc điều trị không chỉ dừng lại ở sử dụng thuốc mà cần kết hợp chăm sóc toàn diện để đạt hiệu quả tốt nhất.

• Sử dụng kháng sinh hoặc thuốc kháng virus theo tác nhân gây bệnh và hướng dẫn của bác sĩ.
• Liệu pháp oxy giúp duy trì nồng độ oxy máu.
• Bù dịch và dinh dưỡng hợp lý để tăng sức đề kháng.
• Theo dõi sát tình trạng hô hấp và các bệnh nền đi kèm.

Chăm sóc toàn diện kết hợp điều trị kịp thời với các phương pháp trên sẽ giúp giảm đáng kể tỷ lệ tử vong ở người già khi mắc viêm phổi. 

Phòng ngừa viêm phổi ở người lớn tuổi

Đối với người cao tuổi, viêm phổi không chỉ là bệnh hô hấp thông thường mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nghiêm trọng và tử vong cao. Do vậy, phòng bệnh từ sớm là bước khôn ngoan nhất. Dưới đây là những biện pháp hiệu quả giúp bảo vệ sức khỏe phổi người lớn tuổi:

• Vệ sinh cá nhân tốt và môi trường sống lành mạnh: Rửa tay thường xuyên, giữ nhà cửa sạch sẽ, tránh khói thuốc và nơi ẩm thấp là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giảm nguy cơ viêm nhiễm hô hấp.
• Dinh dưỡng đủ chất và duy trì vận động phù hợp: Bữa ăn giàu protein, vitamin A - C - D và khoáng chất, kết hợp đi bộ hoặc tập thở nhẹ nhàng, sẽ giúp tăng sức đề kháng, cải thiện chức năng hô hấp.
• Kiểm soát các bệnh nền: Kiểm soát tốt các bệnh mạn tính (tim mạch, tiểu đường, COPD...) giúp giảm nguy cơ tiến triển nặng nếu mắc viêm phổi.

Tiêm phòng đầy đủ kết hợp lối sống lành mạnh là chìa khóa bảo vệ sức khỏe người cao tuổi trước viêm phổi. Tại Tiêm chủng Long Châu, hiện đang cung cấp đầy đủ các loại vắc xin hiệu quả cho người cao tuổi giúp phòng ngừa viêm phổi hiệu quả:

• Vắc xin phế cầu liên hợp (PCV13, PCV15, PCV20): Bảo vệ chống lại nhiều chủng Streptococcus pneumoniae, trong đó có các loại gây viêm phổi nặng.
• Vắc xin phế cầu polysaccharide (PPSV23): Hiệu quả trong ngăn ngừa viêm phổi do 23 chủng phổ biến.
• Vắc xin cúm mùa: Giảm nguy cơ bội nhiễm dẫn đến viêm phổi, đặc biệt trong mùa cúm cao điểm.

Người già bị viêm phổi có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, bởi bệnh dễ tiến triển nhanh, gây suy hô hấp và thậm chí tử vong nếu không được phát hiện sớm. Do đó, việc nhận biết triệu chứng, theo dõi biến chứng và áp dụng phương pháp điều trị kịp thời là rất quan trọng. Bên cạnh đó, tiêm vắc xin đầy đủ và duy trì lối sống khoa học sẽ giúp phòng ngừa viêm phổi hiệu quả, bảo vệ sức khỏe người cao tuổi.

Đội ngũ chuyên gia tại Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp bạn lựa chọn loại vắc xin phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe hiện tại. Xây dựng hàng rào miễn dịch vững chắc chính là cách hiệu quả để phòng tránh viêm phổi và các hậu quả nghiêm trọng mà nó có thể gây ra.