Ngứa vùng kín khi mang thai: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Mang thai là khoảng thời gian đầy niềm vui nhưng cũng đi kèm nhiều thay đổi trong cơ thể, đặc biệt là vùng kín. Nhiều mẹ bầu gặp tình trạng ngứa vùng kín, khiến mẹ khó chịu, mất ngủ hoặc lo lắng về sức khỏe. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý sẽ giúp mẹ bầu cảm thấy thoải mái, an toàn cho cả mẹ và bé.

Ngứa vùng kín khi mang thai là gì?

Ngứa vùng kín là hiện tượng âm hộ, môi lớn, môi bé hoặc âm đạo bị ngứa rát, đôi khi kèm theo đỏ da, khô hoặc bong vảy. Tình trạng này có thể xuất hiện vào bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, từ tam cá nguyệt đầu đến tam cá nguyệt cuối. Một số mẹ bầu còn thấy dịch âm đạo thay đổi có thể đặc, loãng hoặc có màu khác thường. Đây là tín hiệu cơ thể cần được chăm sóc, không nên bỏ qua.

Nguyên nhân gây ngứa vùng kín ở thai phụ

Trong thai kỳ, cơ thể mẹ bầu trải qua nhiều thay đổi về hormone, tuần hoàn máu, hệ miễn dịch và cân bằng vi sinh vật vùng kín. Những thay đổi này có thể là nguyên nhân sinh lý bình thường hoặc dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến khiến mẹ bầu bị ngứa vùng kín.

Thay đổi nội tiết tố

Đây là nguyên nhân sinh lý phổ biến, không nguy hiểm nhưng có thể khiến mẹ bầu khó chịu và mất tự tin. Ngứa thường xuất hiện nhiều hơn vào tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba do hormone ổn định cao hơn. Mang thai làm tăng nồng độ estrogen và progesterone, dẫn đến thay đổi môi trường âm đạo:

• Âm đạo ẩm ướt và nhạy cảm hơn;
• Dễ kích ứng với quần áo hoặc các sản phẩm chăm sóc vùng kín;
• Ngứa nhẹ hoặc rát âm đạo.

Nhiễm nấm Candida

Mang thai làm môi trường âm đạo thay đổi, đặc biệt là độ pH và hệ vi sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Candida phát triển. Triệu chứng điển hình:

• Ngứa dữ dội, thường nặng hơn về đêm;
• Khí hư trắng, vón cục như bã đậu, không mùi hoặc hơi tanh nhẹ;
• Da vùng kín đỏ, đôi khi có vảy hoặc bong nhẹ.

Viêm âm đạo do vi khuẩn

Khi hệ vi sinh âm đạo mất cân bằng, vi khuẩn có hại phát triển, dẫn đến viêm âm đạo. Dấu hiệu nhận biết:

• Khí hư trắng xám, có mùi tanh nhẹ;
• Ngứa và cảm giác khó chịu ở âm hộ;
• Một số mẹ bầu thấy da vùng kín hơi đỏ hoặc sưng nhẹ.

Dị ứng hoặc kích ứng hóa chất

Vùng kín trong thai kỳ trở nên nhạy cảm hơn, dễ phản ứng với các hóa chất:

• Bột giặt, nước xả vải còn dư trên đồ lót;
• Dung dịch vệ sinh có mùi mạnh hoặc chất tẩy rửa cao;
• Gel bôi trơn, bao cao su có hương liệu.

Vệ sinh sai cách

Một số thói quen vệ sinh có thể gây ngứa hoặc làm tình trạng tồi tệ hơn. Điều này làm mất cân bằng pH và hệ vi sinh âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển:

• Thụt rửa quá sâu vào âm đạo;
• Dùng dung dịch vệ sinh mạnh, nhiều hóa chất;
• Lau rửa hoặc chà xát quá mạnh.

Khô âm đạo

Một số mẹ bầu, đặc biệt trong tam cá nguyệt cuối, thay đổi hormone hoặc giảm hormone estrogen nhẹ, khiến âm đạo khô. Hậu quả:

• Ngứa và rát khi cọ xát quần áo;
• Cảm giác khó chịu khi quan hệ;
• Da âm hộ dễ bị trầy xước, đỏ.

Các nguyên nhân ít gặp khác

Ngoài những nguyên nhân trên, một số tình trạng ít gặp nhưng cần chú ý:

• Bệnh ngoài da như eczema, viêm da tiết bã;
• Lichen sclerosus, một bệnh da mãn tính hiếm gặp, gây da mỏng, trắng bệch và ngứa;
• Bệnh lây qua đường tình dục.

Triệu chứng nhận biết ngứa vùng kín khi đang mang thai

Nhận biết sớm các dấu hiệu của ngứa vùng kín  giúp mẹ bầu chăm sóc kịp thời, tránh tình trạng khó chịu kéo dài hoặc biến chứng. Các triệu chứng điển hình bao gồm:

• Ngứa dữ dội: Cảm giác ngứa thường xuất hiện mạnh hơn vào ban đêm hoặc sau khi vận động, khiến mẹ bầu mất ngủ và mất tập trung trong sinh hoạt hàng ngày.
• Da vùng âm hộ thay đổi: Vùng da xung quanh môi lớn, môi bé hoặc âm đạo có thể đỏ, sần, bong vảy nhẹ hoặc khô. Một số mẹ còn thấy da bị rát khi cọ xát quần áo hoặc giấy vệ sinh.
• Khí hư thay đổi: Khí hư có thể thay đổi màu sắc, mùi hoặc kết cấu so với bình thường. Ví dụ, khí hư trở nên đặc, vón cục, màu trắng hoặc xám, đôi khi có mùi tanh nhẹ là dấu hiệu cảnh báo nấm hoặc vi khuẩn phát triển.
• Đau rát khi đi tiểu hoặc quan hệ: Một số mẹ bầu cảm thấy cảm giác nóng rát hoặc đau khi đi tiểu hoặc khi quan hệ tình dục, đặc biệt nếu tình trạng ngứa đi kèm với viêm hoặc nhiễm nấm.

Cách điều trị ngứa vùng kín cho bà bầu

Việc điều trị ngứa vùng kín cho bà bầu cần đặc biệt chú ý đến an toàn cho cả mẹ và bé. Tùy thuộc vào nguyên nhân, mẹ bầu có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà, duy trì vệ sinh sạch sẽ hoặc điều trị theo hướng dẫn và chỉ định cụ thể của bác sĩ.

Chăm sóc tại nhà

Đối với các trường hợp ngứa nhẹ, chưa kèm khí hư bất thường, mẹ bầu có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Vệ sinh nhẹ nhàng: Rửa vùng kín bằng nước ấm, không thụt rửa sâu, lau khô trước khi mặc quần lót để tránh làm mất cân bằng pH và gây kích ứng.
• Mặc đồ thoáng: Ưu tiên quần lót cotton, tránh đồ bó sát, giúp vùng kín luôn khô ráo, thoáng khí.
• Ngừng các sản phẩm dễ gây kích ứng: Tránh nước xả vải, dung dịch vệ sinh mùi mạnh, gel bôi trơn hương liệu. Những sản phẩm này có thể khiến tình trạng ngứa vùng kín ở thai phụ trở nên nghiêm trọng hơn.
• Giữ vùng kín khô thoáng: Thường xuyên thay quần lót, tránh ẩm ướt lâu, đặc biệt sau khi tập thể dục hoặc ra mồ hôi nhiều.

Sử dụng thuốc an toàn

Khi triệu chứng ngứa nặng hoặc kéo dài, bác sĩ sẽ kê thuốc phù hợp, an toàn trong thai kỳ:

• Nguyên nhân do nấm Candida: Bác sĩ có thể kê thuốc bôi kháng nấm an toàn cho mẹ bầu, giúp giảm ngứa và kiểm soát nấm hiệu quả.
• Nguyên nhân do viêm âm đạo do vi khuẩn: Cần khám và điều trị theo phác đồ an toàn, tránh tự ý dùng thuốc kháng sinh hoặc corticoid mạnh.
• Lưu ý: Mẹ bầu không tự ý dùng thuốc uống hoặc corticoid khi chưa có chỉ định, tránh ảnh hưởng đến thai nhi.

Ngứa vùng kín khi mang thai là tình trạng phổ biến nhưng không nên coi nhẹ, bởi nếu kéo dài hoặc đi kèm các triệu chứng bất thường có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Việc duy trì vệ sinh sạch sẽ, mặc đồ thoáng mát, áp dụng các biện pháp chăm sóc an toàn tại nhà và thăm khám bác sĩ kịp thời khi cần sẽ giúp mẹ bầu giảm ngứa, ngăn ngừa viêm nhiễm và đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh.