Trong thời gian mang thai, cơ thể mẹ bầu trải qua nhiều thay đổi, kéo theo tình trạng khó ngủ, mất ngủ về đêm. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng mất ngủ ở bà bầu 3 tháng giữa? Mất ngủ ảnh hưởng gì đến sức khỏe mẹ và thai nhi? Khi bà bầu thường xuyên trằn trọc, khó đi vào giấc thì nên làm gì?
Mẹ bầu mất ngủ 3 tháng giữa ảnh hưởng thế nào?
Mất ngủ thường xuyên không chỉ làm rối loạn đồng hồ sinh học mà còn gây ra nhiều hệ lụy đối với sức khỏe tổng thể. Dù chế độ dinh dưỡng có đầy đủ đến đâu, nếu mẹ bầu liên tục khó ngủ, thiếu ngủ, cơ thể sẽ dần suy kiệt, tinh thần uể oải, giảm sự minh mẫn, thậm chí kiệt sức, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi:
- Ảnh hưởng tới não bộ và hệ thần kinh: Việc thiếu ngủ kéo dài làm giảm khả năng dẫn truyền oxy lên não, từ đó dẫn đến các cơn đau đầu, đau nửa đầu và làm gia tăng nguy cơ rối loạn huyết áp.
- Tăng nguy cơ khó sinh: Khi bị mất ngủ liên tục, sức đề kháng của mẹ suy giảm nghiêm trọng, cơ thể mệt mỏi, dễ kiệt sức. Điều này khiến quá trình sinh nở gặp khó khăn, thai phụ dễ đuối sức khi rặn, thậm chí có thể phải chỉ định sinh mổ.
- Thời gian chuyển dạ kéo dài: Các nghiên cứu cho thấy, khi sức khỏe người mẹ không ổn định, thời gian chuyển dạ thường lâu hơn, khiến quá trình sinh thường trở nên vất vả hơn rất nhiều.
- Tâm trạng bất ổn, dễ cáu gắt: Thiếu ngủ ảnh hưởng tiêu cực đến trạng thái tinh thần, khiến mẹ bầu dễ nóng giận, khó kiểm soát cảm xúc. Cộng thêm sự thay đổi về hormone trong thai kỳ, tình trạng này có thể dẫn đến cáu gắt thường xuyên và tăng nguy cơ trầm cảm sau sinh.
- Đẩy nhanh quá trình lão hóa: Rối loạn giấc ngủ gây mất cân bằng nội tiết tố, khiến quá trình lão hóa diễn ra sớm hơn. Thực tế, nhiều phụ nữ bị mất ngủ khi mang thai và sau sinh thường khó cân bằng lại hormone, dẫn đến dấu hiệu lão hóa xuất hiện sớm.

Không chỉ ảnh hưởng tới mẹ, tình trạng mất ngủ trong giai đoạn giữa thai kỳ - thời điểm thai nhi phát triển mạnh mẽ về não bộ và hoàn thiện các cơ quan nội tạng - còn tác động tiêu cực đến sức khỏe của bé.
- Nguy cơ thiếu máu ở thai nhi: Quá trình tạo hồng cầu diễn ra chủ yếu trong khoảng 23h - 3h sáng. Khi người mẹ thường xuyên thức khuya hoặc khó ngủ, sự tuần hoàn máu ở thai nhi sẽ bị ảnh hưởng, từ đó làm tăng nguy cơ thiếu máu ngay từ trong bụng mẹ.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển và miễn dịch: Trong tam cá nguyệt thứ hai, em bé đang bước vào giai đoạn tăng trưởng vượt bậc về trí não và dần hoàn thiện hệ cơ quan. Mất ngủ ở mẹ có thể gây cản trở quá trình này, khiến trẻ chậm phát triển và suy giảm khả năng miễn dịch tự nhiên.
Nguyên nhân khiến mẹ bầu 3 tháng giữa bị mất ngủ
Tình trạng mất ngủ ở 3 tháng giữa thai kỳ thường bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân điển hình mà mẹ bầu có thể gặp phải:
Sự phát triển của thai nhi
Thai nhi càng lớn, mẹ bầu càng khó tìm được tư thế nằm thoải mái và an toàn, dẫn đến giấc ngủ bị gián đoạn. Các chuyên gia khuyến nghị mẹ nên nằm nghiêng sang trái - tư thế được xem là tối ưu, đồng thời có thể sử dụng gối dành riêng cho bà bầu để nâng cao chất lượng giấc ngủ.
Đau lưng và căng tức bụng
Khi thai nhi phát triển, cân nặng của mẹ tăng nhanh, tử cung mở rộng gây sức ép lên cơ và dây chằng. Điều này dẫn tới cảm giác nặng nề, đau nhức và khó chịu ở vùng bụng, lưng, làm ảnh hưởng tới sinh hoạt cũng như giấc ngủ ban đêm.

Cơn gò sinh lý (chuyển dạ giả)
Từ tháng thứ tư, mẹ bầu bắt đầu cảm nhận các cơn gò nhẹ. Chúng thường chỉ kéo dài vài phút với mức độ vừa phải, nhưng vẫn đủ gây khó chịu và khiến mẹ khó ngủ ngon.
Đi tiểu thường xuyên
Trong thời gian mang thai, thận hoạt động nhiều hơn khoảng 30 - 50% so với bình thường, làm tăng lượng nước tiểu. Bên cạnh đó, tử cung ngày càng to gây chèn ép bàng quang, dẫn đến nhu cầu đi tiểu lặp lại nhiều lần, kể cả ban đêm, khiến giấc ngủ bị gián đoạn và không sâu.
Thiếu dưỡng chất
Việc thiếu hụt vitamin nhóm B có thể là nguyên nhân gây mất ngủ hoặc ngủ không ngon ở mẹ bầu. Các chuyên gia khuyên nên bổ sung vitamin B vào buổi sáng, tránh dùng vào buổi tối. Vì giấc ngủ chiếm đến 1/3 quỹ thời gian sống, thai phụ cần có chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ lẫn con.
Chuột rút do tuần hoàn kém
Những cơn chuột rút thường xảy ra đột ngột ở bắp chân hoặc đùi, gây đau và làm gián đoạn giấc ngủ, đặc biệt trong tam cá nguyệt cuối. Hơn nữa, khi bụng ngày càng lớn, đôi chân và vùng lưng chịu thêm áp lực, dẫn đến đau mỏi và góp phần gây khó ngủ.
Ốm nghén
Trong giai đoạn đầu thai kỳ, mẹ thường gặp tình trạng ốm nghén gây buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi. Những triệu chứng này gây khó chịu, khiến mẹ dễ trằn trọc và mất ngủ.
Thay đổi hormone nội tiết tố
Càng gần cuối thai kỳ, sự biến động hormone khiến tâm trạng mẹ bầu thay đổi thất thường. Cảm giác lo âu, bất an, dễ bồn chồn khiến giấc ngủ kém sâu, thậm chí kéo dài tới sau sinh.

Giải pháp giúp mẹ bầu khắc phục tình trạng khó ngủ về đêm
Vận động và tư thế nằm
Những bài tập vận động dành cho thai phụ không chỉ nâng cao sức khỏe mà còn mang lại sự thư giãn, giải tỏa căng thẳng, từ đó giúp dễ ngủ hơn. Mẹ bầu có thể chọn các hoạt động nhẹ nhàng như yoga hoặc đi bộ vào mỗi buổi chiều để hạn chế tình trạng chuột rút và mất ngủ.
Thời điểm tập luyện lý tưởng là trong khoảng 5 - 7 giờ chiều, tránh tập sát giờ đi ngủ để không gây khó vào giấc. Bên cạnh đó, bổ sung canxi và thường xuyên massage chân sẽ giúp giảm đau nhức, mang lại giấc ngủ sâu hơn.
Tư thế nằm nghiêng sẽ giảm bớt áp lực tử cung lên vùng chậu, hỗ trợ mẹ bầu ngủ ngon hơn. Có thể sử dụng thêm gối ôm hoặc gối kê để tăng sự thoải mái.
Dinh dưỡng hợp lý
Khi thường xuyên trằn trọc, thai phụ nên điều chỉnh chế độ ăn uống một cách khoa học. Nên bổ sung đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu vitamin A, B, C, D, tryptophan giúp hỗ trợ tổng hợp melatonin và serotonin, cùng với thực phẩm giàu magie, kali giúp thư giãn thần kinh và giảm mệt mỏi. Hạn chế sử dụng đồ ngọt, bánh kẹo trước giờ đi ngủ, đồng thời tránh ăn những món khó tiêu vào buổi tối để không ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Nếp sinh hoạt và nghỉ ngơi
Để tinh thần nhẹ nhõm hơn, mẹ bầu có thể đọc sách hoặc nghe nhạc êm dịu, giúp dễ dàng chìm vào giấc ngủ. Nên duy trì thói quen ngủ trưa khoảng 20 phút để tránh ngủ quá nhiều vào ban ngày, từ đó hạn chế tình trạng mất ngủ ban đêm. Đồng thời, nên xây dựng đồng hồ sinh học ổn định: Đi ngủ đúng giờ, tốt nhất không muộn hơn 10 giờ tối. Giấc ngủ ngắn buổi trưa chỉ nên kéo dài 30 - 60 phút để giảm mệt mỏi nhưng vẫn giữ nhịp sinh hoạt điều độ.
Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về các nguyên nhân dẫn đến tình trạng mẹ bầu mất ngủ 3 tháng giữa thai kỳ. Đồng thời, qua đây mẹ bầu cũng nắm được những tác động bất lợi đối với sức khỏe khi thiếu ngủ và biết thêm các giải pháp hữu ích để cải thiện giấc ngủ trong giai đoạn mang thai.