Nổi mề đay mãn tính đang làm phiền bạn? Bài viết này để tìm hiểu nguyên nhân, phương pháp điều trị và những mẹo chăm sóc giúp bạn kiểm soát mề đay mãn tính hiệu quả, sống thoải mái hơn mỗi ngày.
Mề đay mãn tính (mề đay vô căn mãn tính) là gì?
Mề đay mãn tính (mề đay vô căn mãn tính) xảy ra hầu hết các ngày trong tuần và kéo dài hơn 6 tuần. Các triệu chứng có thể lan rộng toàn thân hoặc khu trú tại một vùng, thường bao gồm sẩn đỏ, ngứa ngáy và sưng tấy.
Có hai loại chính:
- Mề đay tự phát mãn tính: Không do tác nhân bên ngoài.
- Mề đay do kích thích: Liên quan đến yếu tố vật lý như nhiệt độ, áp lực từ quần áo, ánh sáng...
Bệnh mề đay mãn tính trông như thế nào?
Mề đay mãn tính thường biểu hiện dưới dạng các nốt sần hoặc vùng da sưng đỏ ở người có làn da sáng màu. Tuy nhiên, ở những người có làn da sẫm màu, các tổn thương này có thể không đỏ rõ mà có màu tương tự hoặc hơi sáng hơn, sẫm hơn so với vùng da xung quanh. Phát ban có thể lan rộng toàn thân hoặc chỉ khu trú ở một khu vực nhất định trên cơ thể, kèm theo cảm giác ngứa ngáy và khó chịu.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh nổi mề đay mãn tính?
Phần lớn các trường hợp mề đay mãn tính không xác định được nguyên nhân cụ thể. Dị ứng thực phẩm hoặc thuốc chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ và hiếm khi là nguyên nhân chính gây ra tình trạng kéo dài này. Nếu có, thủ phạm thường là những thực phẩm được tiêu thụ thường xuyên. Ngoài ra, một số yếu tố khác như thay đổi nhiệt độ đột ngột (nóng, lạnh) hoặc áp lực cơ học từ quần áo chật cũng có thể kích hoạt mề đay mãn tính ở người nhạy cảm.

Những bệnh tự miễn nào gây ra bệnh nổi mề đay mãn tính?
Cứ khoảng 50% người bị mề đay mãn tính có cơ chế miễn dịch tự phát, chẳng hạn như:
- Bệnh celiac;
- Viêm da cơ;
- Bệnh tiểu đường;
- Bệnh lupus;
- Viêm đa cơ;
- Viêm khớp dạng thấp;
- Bệnh tuyến giáp;
- Bệnh bạch biến;
- Bệnh hen suyễn.
Phương pháp điều trị nổi mề đay mãn tính là gì?
Điều trị mề đay mãn tính thường là quá trình lâu dài. Nếu xác định được nguyên nhân gây bệnh, việc tránh tiếp xúc là ưu tiên hàng đầu. Với đa số trường hợp không rõ nguyên nhân, người bệnh sẽ cần dùng thuốc kiểm soát triệu chứng dưới sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.
Thuốc kháng Histamin
Thuốc kháng histamin là phương pháp điều trị phổ biến cho người bị mề đay mãn tính. Thuốc giúp giảm ngứa và làm dịu các nốt mẩn đỏ bằng cách ngăn cơ thể phóng thích histamin. Các loại thuốc thường được kê như Cetirizine 10mg, Fexofenadine 180mg mỗi ngày… thường ít gây buồn ngủ và có tác dụng tốt nếu dùng đều đặn.
Nếu triệu chứng không giảm, bác sĩ có thể tăng liều hoặc đổi sang loại thuốc khác. Trường hợp ngứa về đêm ảnh hưởng giấc ngủ, có thể được chỉ định thêm thuốc kháng histamin gây buồn ngủ nhẹ như Chlorpheniramine. Người bệnh không nên tự ý tăng liều mà cần có chỉ định từ bác sĩ.
Glucocorticoid
Được bác sĩ kê phối hợp với thuốc kháng histamin trong những trường hợp mề đay nặng, kéo dài và không đáp ứng thuốc thông thường. Một số loại thường dùng gồm Prednisolon, Methylprednisolon. Chỉ nên dùng liều thấp, trong thời gian ngắn (khoảng 5 - 7 ngày) để tránh tác dụng phụ.
Thuốc kháng leukotriene: Montelukast 10mg/ngày có thể được dùng kết hợp với kháng histamin, đặc biệt hiệu quả nếu mề đay liên quan đến dị ứng thuốc giảm đau như Aspirin hoặc NSAID.
Thuốc ức chế miễn dịch: Cyclosporine hoặc Methotrexate có thể được chỉ định cho người bị mề đay tự miễn không đáp ứng với thuốc thông thường. Chỉ dùng trong thời gian ngắn, dưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa.
Kháng thể IgE (Omalizumab): Là thuốc tiêm dùng hàng tháng, có hiệu quả với người bị mề đay mãn tính tự phát không đáp ứng kháng histamin. Tuy nhiên, thuốc có thể gây tái phát sau khi ngừng và cần được sử dụng đúng chỉ định y tế.

Mẹo đơn giản giúp kiểm soát mề đay mãn tính tại nhà
Một số biện pháp tại nhà có thể giúp làm dịu làn da và giảm khó chịu do mề đay mãn tính:
- Chườm lạnh, tắm mát: Giúp dịu ngứa. Có thể thêm yến mạch keo vào nước tắm.
- Giữ cơ thể mát mẻ: Dùng máy điều hòa hoặc quạt, tránh hoạt động ra nhiều mồ hôi.
- Mặc quần áo thoáng mát: Ưu tiên vải mềm như cotton. Tránh vải thô như len, denim vì dễ gây kích ứng.
- Hạn chế gãi: Gãi có thể làm tình trạng nặng hơn. Với trẻ nhỏ, có thể đeo găng tay mỏng vào ban đêm.
- Giữ tinh thần thư giãn: Thiền, hít thở sâu hoặc nghe nhạc nhẹ giúp giảm stress.
- Dưỡng da bằng lô hội: Gel lô hội tự nhiên có thể làm dịu da và giảm cảm giác ngứa.

Lưu ý: Mỗi cơ địa khác nhau, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng tại nhà.
Nếu bạn đang phải đối mặt với tình trạng nổi mề đay mãn tính kéo dài, đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ từ chuyên gia y tế. Bên cạnh việc điều trị và chăm sóc tại nhà, việc kiểm tra miễn dịch và tiêm phòng đúng cách có thể giúp hạn chế các yếu tố khởi phát, đặc biệt ở người có cơ địa dị ứng hoặc bệnh tự miễn.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các gói tiêm phòng an toàn, tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ da liễu và dị ứng chuyên môn cao. Hãy đến Long Châu để được thăm khám, tư vấn cá nhân hóa và đồng hành lâu dài trong quá trình kiểm soát mề đay hiệu quả.