Kích thước buồng trứng bình thường là bao nhiêu? Những điều cần biết

Trên thực tế, nhiều phụ nữ được siêu âm và nghe các con số về buồng trứng nhưng không nắm rõ chúng mang ý nghĩa gì. Kích thước buồng trứng có thể thay đổi theo tuổi tác, chu kỳ kinh, nội tiết tố hay các rối loạn như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hay u nang. Hiểu đúng về kích thước buồng trứng bình thường sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản và phát hiện sớm bất thường nếu có.

Kích thước buồng trứng bình thường ở phụ nữ là bao nhiêu?

Ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, kích thước buồng trứng bình thường dao động trong khoảng dài 3cm, rộng 2,5cm và dày 1,5cm. Tương đương, thể tích trung bình vào khoảng 4 - 6 cm³. Mỗi người có thể có sự chênh lệch nhỏ giữa hai bên buồng trứng, nhưng nếu không vượt quá ngưỡng bất thường thì vẫn được xem là bình thường về mặt lâm sàng.

Sau mãn kinh, do hoạt động nội tiết giảm mạnh, buồng trứng thường teo nhỏ đáng kể. Kích thước lúc này có thể giảm xuống còn dưới 2cm ở chiều dài và thể tích giảm rõ rệt. Đây là sự thay đổi sinh lý bình thường theo tuổi, không phải bệnh lý.

Việc xác định kích thước buồng trứng giúp bác sĩ đánh giá khả năng sinh sản và phát hiện sớm các bất thường như nang buồng trứng, u xơ, hoặc suy buồng trứng sớm. Siêu âm đầu dò hoặc siêu âm ổ bụng là phương pháp phổ biến để đo kích thước này một cách chính xác.

Các yếu tố ảnh hưởng đến kích thước buồng trứng

Kích thước buồng trứng của phụ nữ thay đổi theo thời gian và bị chi phối bởi nhiều yếu tố sinh lý và bệnh lý. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến buồng trứng có thể lớn hơn hoặc nhỏ lại theo từng giai đoạn trong đời, bao gồm:

• Tuổi tác: Tuổi tác là yếu tố sinh lý quan trọng. Buồng trứng thường có kích thước lớn hơn trong độ tuổi dậy thì và tiền mãn kinh. Ngược lại, ở trẻ em trước dậy thì và phụ nữ sau mãn kinh, buồng trứng nhỏ lại đáng kể, thường có đường kính dưới 20mm. Đây là sự thay đổi hoàn toàn bình thường theo lứa tuổi.
• Chu kỳ rụng trứng: Vào khoảng giữa chu kỳ kinh nguyệt (thường là ngày 14), nang trứng phát triển khiến buồng trứng tạm thời lớn hơn. Sau khi trứng rụng, buồng trứng trở lại kích thước cũ. Sự thay đổi này mang tính chu kỳ và phản ánh hoạt động nội tiết bình thường.
• Rối loạn buồng trứng: Các rối loạn như buồng trứng đa nang (PCOS), u nang buồng trứng hoặc hoàng thể có thể khiến buồng trứng phình to bất thường. Những tình trạng này có thể gây đau, rối loạn kinh nguyệt và làm giảm khả năng mang thai.
• Điều trị vô sinh: Khi điều trị vô sinh, hormone kích trứng được tiêm để buồng trứng sản xuất nhiều noãn hơn. Điều này khiến buồng trứng to ra trong thời gian ngắn, nhưng sẽ trở lại kích thước bình thường sau rụng trứng nếu không có biến chứng.
• Thai kỳ: Trong thai kỳ, buồng trứng sản xuất hormone duy trì nội tiết cho thai phát triển, vì vậy có thể to lên nhẹ. Tuy nhiên, nếu kích thước buồng trứng tăng bất thường, mẹ bầu nên kiểm tra để loại trừ u nang hoặc các khối u khác.

Kích thước buồng trứng có ảnh hưởng đến việc mang thai không?

Kích thước buồng trứng là một trong những yếu tố có liên quan chặt chẽ đến khả năng thụ thai của phụ nữ. Khi buồng trứng nhỏ hơn so với kích thước buồng trứng bình thường, khả năng dự trữ trứng cũng sẽ giảm xuống. Điều này đồng nghĩa với việc phụ nữ có thể khó mang thai hơn do số lượng trứng sẵn sàng cho quá trình rụng trứng ít hơn mức trung bình.

Ngược lại, nhiều người lầm tưởng rằng buồng trứng càng lớn thì khả năng sinh sản càng cao. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Kích thước buồng trứng lớn hơn kích thước buồng trứng bình thường đôi khi lại là dấu hiệu của các bất thường như u nang, rối loạn nội tiết tố hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Trong những trường hợp này, việc rụng trứng có thể bị rối loạn hoặc không xảy ra đều đặn, làm giảm khả năng thụ thai tự nhiên.

Để đánh giá chính xác chức năng buồng trứng, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm để đo số lượng nang noãn và xét nghiệm nội tiết để xác định dự trữ trứng. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc có thai, đừng ngần ngại đến cơ sở y tế để được kiểm tra kỹ lưỡng và có phương pháp hỗ trợ phù hợp.

Những cách đơn giản giúp cải thiện sức khỏe buồng trứng

Một buồng trứng khỏe mạnh không chỉ giúp chu kỳ kinh nguyệt ổn định mà còn góp phần nâng cao khả năng mang thai. Dù kích thước buồng trứng bình thường là một chỉ số quan trọng, nhưng chất lượng hoạt động của buồng trứng mới thực sự quyết định đến khả năng sinh sản. Dưới đây là các cách đơn giản, hiệu quả giúp bạn chủ động chăm sóc sức khỏe buồng trứng mỗi ngày:

• Kiểm soát cân nặng hợp lý: Cân nặng quá thấp hoặc quá cao đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng trứng. Duy trì chỉ số BMI trong mức ổn định là điều cần thiết để hỗ trợ chức năng buồng trứng hoạt động đều đặn và hiệu quả.
• Tập thể dục đều đặn: Bạn không cần vận động quá sức, chỉ cần duy trì thói quen tập yoga khoảng 1 giờ mỗi ngày hoặc đi bộ nhanh, chạy bộ 30 phút/ngày, tối thiểu 5 buổi/tuần là đã giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường lưu thông máu đến cơ quan sinh sản.
• Giảm căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể làm rối loạn hormone sinh sản. Hãy dành thời gian nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, thiền định, đọc sách hoặc hạn chế dùng thiết bị điện tử trước giờ ngủ để giữ cho tâm trí luôn thư thái.
• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất: Duy trì một chế độ ăn cân bằng với protein, chất béo tốt, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và vitamin khoáng chất thiết yếu. Bạn cũng có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng các loại thực phẩm bổ sung nếu cần.
• Tránh rượu và thuốc lá: Cả hai đều là yếu tố nguy cơ gây tổn hại nghiêm trọng đến hệ sinh sản, làm giảm chất lượng trứng và ảnh hưởng đến nội tiết tố. Nếu bạn đang lên kế hoạch mang thai, hãy ngưng sử dụng rượu bia và thuốc lá càng sớm càng tốt.

Việc duy trì một lối sống lành mạnh không chỉ giúp tăng cường sức khỏe buồng trứng mà còn góp phần cải thiện toàn diện sức khỏe sinh sản của bạn. Nếu bạn đang có kế hoạch thụ thai, hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ mỗi ngày.

Kích thước buồng trứng bình thường là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Tuy nhiên, không chỉ dựa vào kích thước, bạn cần quan tâm đến lối sống, chế độ dinh dưỡng và tình trạng nội tiết để duy trì buồng trứng khỏe mạnh. Việc thăm khám phụ khoa định kỳ, siêu âm theo dõi và tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp bạn sớm phát hiện bất thường và có hướng điều chỉnh phù hợp để tăng cơ hội mang thai tự nhiên.