Khối u phổi có chữa được không? Những thông tin cần biết

Khi được chẩn đoán có khối bất thường trong phổi, rất nhiều người rơi vào trạng thái lo lắng và không biết tình trạng của mình nghiêm trọng đến mức nào. Khối u xuất hiện trong phổi có thể là lành tính hoặc ác tính, mỗi loại lại mang đến những hướng xử trí khác nhau. Hiểu rõ đặc điểm, cơ chế hình thành cũng như khả năng điều trị sẽ giúp người bệnh bình tĩnh hơn, đồng thời lựa chọn được phương án chăm sóc và theo dõi phù hợp. Việc nắm chắc thông tin cũng góp phần quan trọng trong việc cải thiện kết quả điều trị.

Các dạng u phổi phổ biến

U phổi là sự xuất hiện của khối bất thường trong mô phổi hoặc đường hô hấp. Chúng được chia thành hai loại chính: Lành tính (không phải ung thư) và ác tính (ung thư phổi). Việc phân biệt sớm rất quan trọng để có hướng xử lý phù hợp.

U phổi lành tính

U phổi lành tính là các khối phát triển chậm, không xâm lấn mô xung quanh và không lan sang cơ quan khác. Vì vậy, chúng thường ít nguy hiểm hơn và hiếm khi đe dọa tính mạng. Một trong những dạng phổ biến nhất là hamartoma – khối u cấu tạo từ các mô vốn có trong phổi như sụn, mỡ và mô liên kết. Đây cũng là loại chiếm tỷ lệ cao nhất trong các u lành tính.

Đa số u lành tính không gây triệu chứng điển hình. Người bệnh có thể chỉ gặp ho nhẹ, đau ngực lâm râm hoặc thậm chí hoàn toàn không cảm thấy bất thường. Phần lớn trường hợp được phát hiện tình cờ khi chụp X-quang hoặc CT ngực vì một lý do khác. Tùy kích thước và vị trí, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ, điều trị nội khoa hoặc can thiệp đơn giản. U lành tính thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và hiếm khi dẫn đến biến chứng nghiêm trọng.

U phổi ác tính

U phổi ác tính chính là ung thư phổi – tình trạng tế bào phổi phát triển mất kiểm soát, phá hủy mô phổi và có khả năng di căn đến các cơ quan khác như xương, gan hoặc não. Đây là dạng u nguy hiểm hơn nhiều và là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất trên toàn thế giới, đặc biệt gặp nhiều ở người hút thuốc lá lâu năm hoặc tiếp xúc lâu dài với khói thuốc.

Các triệu chứng thường gặp của u ác tính gồm:

• Ho kéo dài, ho dai dẳng không rõ nguyên nhân;
• Ho ra máu;
• Khó thở, thở khò khè;
• Đau ngực;
• Sụt cân nhanh, mệt mỏi kéo dài.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư. Tuy nhiên, nếu phát hiện ở giai đoạn sớm và điều trị kịp thời, người bệnh vẫn có cơ hội kiểm soát bệnh tốt, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Khối u phổi có chữa được không?

Câu trả lời là "Có". Nhiều trường hợp khối u phổi có thể chữa khỏi, đặc biệt khi được phát hiện ở giai đoạn sớm và điều trị đúng phác đồ. Nhờ sự phát triển của y học hiện đại, người bệnh hiện có nhiều cơ hội hơn để kiểm soát bệnh, thu nhỏ u, thậm chí loại bỏ hoàn toàn khối u. Dưới đây là những yếu tố quan trọng quyết định khả năng điều trị:

• Loại u: Khối u lành tính thường không nguy hiểm và dễ xử lý hơn. Một số trường hợp chỉ cần theo dõi định kỳ. Nếu cần can thiệp thì phẫu thuật thường đơn giản và hiệu quả cao, không đòi hỏi điều trị lâu dài.
• Giai đoạn phát hiện: Với u ác tính phát hiện ở giai đoạn sớm, đặc biệt là giai đoạn 1, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể đạt 70 - 90% khi điều trị kịp thời. Ngược lại, khi bệnh được phát hiện muộn hơn, tiên lượng và khả năng đáp ứng điều trị sẽ giảm đáng kể.
• Sức khỏe tổng quát của người bệnh: Tuổi tác, thể trạng, bệnh nền (như tim mạch, tiểu đường) và thói quen sống, đặc biệt là việc ngừng hút thuốc có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả điều trị và khả năng hồi phục.

Cách điều trị u phổi

Điều trị u phổi được cá nhân hóa dựa trên loại u, giai đoạn và tình trạng sức khỏe. Các phương pháp hiện đại giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, từ khả năng chữa khỏi (ở một số trường hợp) đến kéo dài thời gian sống.

Điều trị bằng thuốc

Thuốc được sử dụng nhằm giảm triệu chứng, làm chậm tiến triển bệnh hoặc tấn công trực tiếp tế bào bất thường. Ở u ác tính, bác sĩ có thể chỉ định thuốc nhắm trúng đích hoặc thuốc miễn dịch, những loại thuốc hiện đại có khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư chính xác hơn, đồng thời hạn chế tổn thương tế bào lành. Ngoài ra, thuốc giảm đau, chống viêm hoặc thuốc hỗ trợ hô hấp cũng thường được dùng để cải thiện chất lượng sống.

Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp quan trọng, đặc biệt hiệu quả với u lành tính hoặc ung thư phổi giai đoạn rất sớm. Bác sĩ có thể cắt bỏ một phần nhỏ phổi, một thùy phổi hoặc toàn bộ thùy bị ảnh hưởng, tùy theo mức độ tổn thương. Việc loại bỏ hoàn toàn khối u giúp giảm nguy cơ tái phát và mang lại tiên lượng tốt hơn cho người bệnh.

Xạ trị

Xạ trị sử dụng tia năng lượng cao để tiêu diệt tế bào bất thường. Phương pháp này được thực hiện tại bệnh viện với sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa. Xạ trị có thể dùng độc lập trong một số trường hợp, nhưng thường được phối hợp với phẫu thuật hoặc hóa trị nhằm tăng hiệu quả tiêu diệt u.

Hóa trị

Hóa trị đưa thuốc vào cơ thể dưới dạng truyền tĩnh mạch hoặc uống để tiêu diệt tế bào ung thư trên diện rộng. Phương pháp này thường được áp dụng khi khối u đã lan sang các cơ quan khác hoặc cần thu nhỏ trước khi phẫu thuật. Mặc dù hóa trị có thể gây tác dụng phụ, nhưng hầu hết đều có thể kiểm soát nhờ theo dõi và chăm sóc y tế đúng cách.

Điều trị kết hợp

Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ phối hợp từ 2 đến 3 phương pháp như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, thuốc trúng đích hoặc miễn dịch để tối ưu hiệu quả điều trị. Phác đồ luôn được cá nhân hóa thay vì áp dụng một khuôn mẫu cố định cho tất cả mọi người. Nhờ đó, người bệnh có cơ hội hồi phục tốt hơn và giảm thiểu rủi ro trong quá trình điều trị.

Biện pháp phòng ngừa u phổi

Phòng ngừa u phổi hoàn toàn khả thi bằng cách thay đổi lối sống và tránh các yếu tố nguy cơ. Theo WHO, bỏ thuốc lá là biện pháp hiệu quả nhất.

• Không hút thuốc lá hoặc bỏ ngay nếu đang hút. Đồng thời hạn chế tối đa việc hít phải khói thuốc thụ động, vì lượng độc tố trong khói thuốc cũng có thể làm tổn thương phổi tương tự người hút trực tiếp.
• Giảm tiếp xúc với khói bụi và hóa chất độc hại. Nếu bạn làm việc trong môi trường ô nhiễm, hãy sử dụng khẩu trang đạt chuẩn và các thiết bị bảo hộ để bảo vệ phổi khỏi các hạt bụi mịn và khí độc.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, kết hợp vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày để tăng cường sức khỏe phổi và hệ miễn dịch.
• Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là tầm soát phổi bằng chụp CT liều thấp nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao như hút thuốc lâu năm, tiếp xúc hóa chất hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh lý về phổi.

Tóm lại, khối u phổi có chữa được không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại u, kích thước, mức độ lan rộng và thời điểm phát hiện. Dù không phải trường hợp nào cũng điều trị dứt điểm, nhưng y học hiện nay đã có nhiều phương pháp giúp kiểm soát bệnh và nâng cao chất lượng sống. Quan trọng nhất là thăm khám sớm, tuân thủ phác đồ và duy trì lối sống lành mạnh. Việc chủ động theo dõi sức khỏe sẽ giúp người bệnh có cơ hội điều trị hiệu quả hơn.